مرکز آمار ایران نتایج طرح آمارگیری از کارگاههای صنعتی ١٠ نفر کارکن و بیشتر سال ١٤٠١ (عملکرد ١٤٠٠) را منتشر کرد. با توجه به دادههای مرکز آمار، اثر کرونا در سال ۱۴۰۰ بر وضعیت کارگاههای صنعتی در کشور کاهش پیدا کرده و به نظر میرسد شرایط در مسیر احیای صنایع در حرکت است...
بر اساس این دادهها، تعداد کارگاههای صنعتی ٤٩-١٠ نفر کارکن فعال در سال ١٤٠٠، ٤,٣درصد کاهش و کارگاههای صنعتی ٥٠ نفر کارکن و بیشتر فعال ۱۶.۲درصد افزایش نسبت به سال ١٣٩٩ داشته است. مرکز آمار ایران در سال ١٤٠١ چهل و نهمین دوره آمارگیری از کارگاههای صنعتی ١٠ نفر کارکن و بیشتر را به منظور شناخت ساختار صنعتی کشور، فراهم آوردن زمینه اطلاعاتی مناسب برای برنامهریزیهای توسعه صنعتی، اتخاذ سیاستهای اقتصادی صحیح و ارزیابی نتایج اجرای برنامهها، با مراجعه به ٢٥هزار و ٤٠٠ کارگاه صنعتی در سراسر کشور اجرا کرده است. این طرح از سال ١٣٥١ به صورت سالانه بهجز سالهای ١٣٥٦ و ١٣٥٧ در سراسر کشور اجرا شده است. در سال ۱۴۰۰تعداد این کارگاهها برابر با ۴۶۵کارگاه و سهم ارزش افزوده آنها از کل ارزش افزوده کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر ۴۲.۵درصد بوده است. جامعه آماری این طرح شامل تمامی کارگاههای صنعتی واقع در نقاط شهری و روستایی کشور است که در سال ۱۴۰۰متوسط تعداد کارکنان آنها ۱۰نفر و بیشتر بوده است. در این آمارگیری، کارگاه صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر، کارگاه صنعتی فعالی است که در سال ۱۴۰۰متوسط تعداد کارکنانش ۱۰نفر و بیشتر بوده است. کارگاه صنعتی فعال زیر ۱۰نفر کارکن به کارگاه صنعتی فعالی گفته میشود که متوسط تعداد کارکنان آن در سال قبل از زمان آماری، حداقل ۱۰نفر بوده اما در زمان آماری به زیر ۱۰نفر کارکن کاهش پیدا کرده است. ۷۵درصد کارگاههای صنعتی کمتر از ۵۰ نفر کارکن دارند نتایج طرح آمارگیری از کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر در سال ۱۴۰۰نشان میدهد تعداد ۳۰۴۱۵کارگاه صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر در کشور به فعالیت صنعتی اشتغال داشتهاند که نسبت به سال قبل (۳۰۴۰۰کارگاه) ۰.۰۵درصد (۱۵کارگاه) افزایش داشته است. از تعداد ۳۰۴۱۵کارگاه صنعتی فعال در سال ۱۴۰۰، ۲۲۸۶۱کارگاه (۷۵.۲درصد) در طبقه ۴۹-۱۰نفر کارکن و ۷۵۵۴کارگاه (۲۴.۸درصد) در طبقه ۵۰نفر کارکن و بیشتر قرار دارند. تعداد کارگاههای صنعتی ۴۹-۱۰نفر کارکن فعال در سال ۱۴۰۰، ۴.۳درصد کاهش و کارگاههای صنعتی ۵۰نفر کارکن و بیشتر فعال ۱۶.۲درصد افزایش نسبت به سال ۱۳۹۹داشته است. دو استان با بیشترین تعداد کارگاه صنعتی استانهای تهران، اصفهان و خراسان رضوی به ترتیب با ۵۲۸۲، ۴۱۷۶و ۲۲۹۰کارگاه، بیشترین تعداد کارگاه صنعتی فعال و استانهای ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی بهترتیب با ۶۰، ۷۴و ۱۳۲کارگاه، کمترین تعداد کارگاه صنعتی فعال را در کشور دارند. بیشترین درصد کاهش تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر نسبت به سال ۱۳۹۹در استانهای لرستان، تهران و کرمان به ترتیب با ۱۸.۴، ۱۷.۵و ۱۶.۸درصد بوده است و استانهای ایلام، اردبیل و کرمانشاه به ترتیب با ۲۲.۴، ۱۴.۲و ۱۳.۹درصد دارای بیشترین افزایش در تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر بودهاند. فرآوردههای غذایی در مرکز توجه فعالیتهای «تولید فرآوردههای غذایی» و «تولید سایر فرآوردههای معدنی غیرفلزی» بهترتیب با ۵۴۳۴و ۵۱۰۴کارگاه، بیشترین تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر و فعالیتهای «تولید فرآوردههای توتون و تنباکو» و «تعمیر و نصب ماشینآلات و تجهیزات» به ترتیب با ۳۵و ۵۵کارگاه، کمترین تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر را در بین فعالیتهای صنعتی دارند. بیشترین درصد کاهش تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر نسبت به سال ۱۳۹۹مربوط به فعالیتهای «چاپ و تکثیر رسانههای ضبطشده»، «تولید سایر مصنوعات طبقهبندینشده در جای دیگر» و «تولید مبلمان» به ترتیب با ۳۱، ۱۷.۵و ۱۰.۷درصد و بیشترین درصد افزایش تعداد کارگاه صنعتی فعال ۱۰نفر کارکن و بیشتر مربوط به فعالیتهای «تولید فرآوردههای توتون و تنباکو»، «تولید کک و فرآوردههای حاصل از پالایش نفت» و «تولید انواع آشامیدنیها» به ترتیب با ۵۲.۲، ۱۷.۷و ۱۱.۱درصد است. چند نفر در کارگاههای صنعتی فعالیت میکنند؟ بر اساس نتایج این طرح در سال ۱۴۰۰تعداد کارکنان کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر کشور ۲۰۸۸۳۵۶نفر بوده است که نسبت به سال قبل (۱۸۸۴۴۷۳) ۱۰.۸درصد افزایش (۲۰۳۸۸۳نفر) را نشان میدهد. از این تعداد ۴۸۷۸۳۱نفر (۲۳.۴درصد) مربوط به کارگاههای صنعتی فعال ۴۹-۱۰نفر کارکن و ۱۶۰۰۵۲۵نفر (۷۶.۶درصد) مربوط به کارگاههای صنعتی فعال ۵۰نفر کارکن و بیشتر است. بیشترین کارکنان در استانهای تهران با ۴۲۹۲۶۰نفر، اصفهان با ۲۵۰۶۸۴نفر و خراسان رضوی با ۱۳۳۰۲۲نفر واقع شدند و کمترین کارکنان مربوط به استانهای ایلام با ۳۵۷۷نفر، کهگیلویه و بویراحمد با ۳۸۲۱نفر و خراسان جنوبی با ۷۶۴۷نفر است. بیشترین درصد کاهش تعداد کارکنان نسبت به سال ۱۳۹۹در استان لرستان با ۷.۵درصد بوده است و بیشترین درصد افزایش مربوط به استانهای ایلام، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد به ترتیب با ۴۶.۴، ۴۳.۲و ۲۹درصد بوده است. بیشترین درصد کاهش تعداد کارکنان نسبت به سال ۱۳۹۹مربوط به فعالیتهای «تولید سایر تجهیزات حملونقل»، «تعمیر و نصب ماشینآلات و تجهیزات» و «تولید سایر مصنوعات طبقهبندینشده در جای دیگر» به ترتیب با ۱۵.۸، ۱۳.۷و ۴.۷و بیشترین درصد افزایش تعداد کارکنان مربوط به فعالیتهای «تولید انواع آشامیدنیها»، «ساخت محصولات رایانهای، الکترونیکی و نوری» و «تولید فرآوردههای توتون و تنباکو» به ترتیب با ۳۴.۶، ۲۵.۲و ۲۳.۹درصد است. دادههای ارزش افزوده بدون توجه به نرخ تورم در آمارهای مرکز آمار، عبارت «ارزش افزوده»، به ارزش افزوده فعالیت صنعتی کارگاه به علاوه مابهالتفاوت ارزش دریافتی و پرداختی غیرصنعتی کارگاه گفته میشود. بر این اساس در سال ۱۴۰۰، کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر کشور ارزش افزودهای برابر با ۱۴۷۴۹۵۹۴میلیارد ریال ایجاد کردهاند که نسبت به سال ۱۳۹۹ (۸۷۶۰۱۲۸)، ۶۸.۴درصد افزایش را نشان میدهد. از این رقم ۱۹۴۱۳۸۶میلیارد ریال (با سهم ۱۳.۲درصد) مربوط به کارگاههای ۱۰تا ۴۹نفر کارکن و ۱۲۸۰۸۲۰۸میلیارد ریال (با سهم ۸۶.۸درصد) مربوط به کارگاههای ۵۰نفر کارکن و بیشتر است. بیشترین ارزش افزوده ایجادشده در کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر مربوط به فعالیت «تولید فلزات پایه» با ۳۱۸۹۶۵۸میلیارد ریال و پس از آن فعالیتهای «تولید مواد شیمیایی و فرآوردههای شیمیایی» و «تولید کک و فرآوردههای حاصل از پالایش نفت» به ترتیب با ۳۰۸۲۲۸۷و ۱۴۴۹۰۰۰میلیارد ریال بوده است و فعالیتهای «تعمیر و نصب ماشینآلات و تجهیزات»، «تولید چرم و فعالیتهای وابسته» و «تولید پوشاک» به ترتیب با ۱۰۶۴۷، ۳۹۶۶۹و ۴۱۶۷۵میلیارد ریال، کمترین ارزش افزوده را ایجاد کردند. بیشترین ارزشافزوده ایجادشده در کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر مربوط به استان تهران با ۲۱۴۸۳۴۳میلیارد ریال و پس از آن استانهای خوزستان و اصفهان به ترتیب با ۱۹۷۷۰۹۲و ۱۱۹۰۲۳۷میلیارد ریال بوده است و استانهای کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و سیستان و بلوچستان به ترتیب با رقم ۱۱۱۹۸، ۳۷۳۲۰و ۴۶۳۷۶میلیارد ریال کمترین ارزش افزوده را برای کشور ایجاد کردند. با توجه به ارقام منتشرشده توسط مرکز آمار، به نظر میرسد این اعداد با نرخ تورم تعدیل نشده است. این در حالی است که به عقیده کارشناسان برای استفاده موثر از ارقام ارزش افزوده مربوط به کارگاهها لازم است که ابتدا آنها را با نرخ تورم تعدیل کرد. وضعیت ارزش سرمایهگذاری کارگاهها در گزارش مرکز آمار ایران، ارزش سرمایهگذاری (ارزش تغییرات اموال سرمایهای) عبارت است از تغییرات ایجادشده در ارزش اموال سرمایهای (ارزش خرید یا تحصیل و هزینه تعمیرات اساسی منهای ارزش فروش انتقال اموال سرمایهای) طی دوره آماری که اعلام شده است. کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر کشور در سال ۱۴۰۰حدود ۱۵۷۸۶۸۴میلیارد ریال سرمایهگذاری کردهاند که نسبت به سال ۱۳۹۹ (۱۱۲۶۷۶۵)، ۴۰.۱درصد افزایش را نشان میدهد. از این رقم ۱۶۲۲۱۲میلیارد ریال (با سهم ۱۰.۳درصد) مربوط به کارگاههای ۴۹-۱۰نفر کارکن و ۱۴۱۶۴۷۱میلیارد ریال (با سهم ۸۹.۷درصد) مربوط به کارگاههای ۵۰نفر کارکن و بیشتر است. در سال ۱۴۰۰بیشترین ارزش سرمایهگذاری ایجادشده با ۵۵۶۴۰۵میلیارد ریال مربوط به فعالیت «تولید فلزات پایه» و کمترین ارزش سرمایهگذاری با ۳۸۶میلیارد ریال مربوط به فعالیت «تعمیر و نصب ماشینآلات و تجهیزات» است. در کارگاههای صنعتی ۱۰نفر کارکن و بیشتر، استان اصفهان با ۲۴۱۱۶۷میلیارد ریال و پس از آن استانهای فارس و کرمان به ترتیب با ۱۳۹۹۴۰و ۱۳۱۱۹۶میلیارد ریال بیشترین و استانهای کهگیلویه و بویراحمد با ۴۹۶، ایلام با ۱۸۹۳و چهارمحال و بختیاری با ۳۸۸۵میلیارد ریال کمترین ارزش سرمایهگذاری را در سال ۱۴۰۰داشتهاند.