در سالهای اخیر با تشدید تورم، عمده خریدهای اقشار مختلف جامعه متمرکز بر خرید اعتباری و قسطی بوده؛ تا جایی که روند معاملات بلکفرایدی امسال در ایران را هم متحول کرد و پلتفرمهای اعتبار خرید با رشد ۴ برابری تقاضا در جمعهسیاه مواجه شدند...
بر اساس آمارهای منتشر شده از فروشگاههای اینترنتی خریدهای اعتباری در روزهای جمعه سیاه با رشد ۴برابری مواجه شدند. برخی آمارهای دیگر هم از رشد ۳و ۲برابری مبلغ و تعداد سفارشهای چهار قسطه خبرمیدهند. همچنین بسیاری از فروشگاههای آنلاین مانند فروشگاههای پوشاک یا آرایشی-بهداشتی، ترافیکی نزدیک به پنج برابر بیشتراز هفتههای پیش از بلک فرایدی را تجربه کردهاند. ترافیک آنلاین بلکفرایدی امسال با بازیگران جدیدی در کمپینهای بزرگ فروش مواجه شد: شرکتهای ارائهدهنده اعتبار. در این دوره از جمعه سیاه میتوان گفت که قیمت پایینتر یا تخفیف بیشتر در اولویت دوم قرار گرفت و دسترسی به اعتبار و انعطاف در پرداخت از اهمیت بیشتری برخوردار شد. پیشتر بلکفرایدی میدان اصلی رقابت فروشگاههای آنلاین بود؛ جایی برای نمایش بیشترین تخفیفها و جذب بیشترین مخاطب. اما امسال نشانههایی دیده میشود که این الگو در حال تغییر است. ارائهدهندگان سرویسهای اعتباری با ورود خود معنای تازهای به کمپینهای فروش اضافه کردهاند. آنها بهجای حضور مستقیم در رقابت تخفیف، با آسانتر کردن پرداخت و بالا بردن قدرت خرید مشتریان، سطح جدیدی از رقابت را شکل دادهاند. سطحی که بهنظر میرسد بهزودی نقش مهمتری از درصد تخفیفها ایفا کند و ظاهرا صحنه رقابت در حال دگرگونی است. دادههای تجمیعی CDN آروانکلاد از معاملات فروشگاههای اینترنتی در جمعهسیاه هم این تحول را تایید میکند. بر اساس این دادهها، ترافیک فروشگاهها و خریدهای اعتباری در بلکفرایدی امسال رشد ۴.۶درصدی و بیش از ۴برابری داشته است. این دادهها از بررسی «میزان ترافیک» انواع فروشگاههای آنلاین که ترافیک کاربران آنها از شبکه توزیع محتوای آروان عبور میکند، به دست آمده است. بر اساس یافتههای این دادهها، ترافیک کمپینهای جمعهی سیاه این سایتها، از ساعت ۱۰شب پنجشنبه (۶آذر) تا ۱۲:۳۰نیمهشب جمعه (۷آذر)، ۱.۵برابر افزایش پیدا کرده و بعد از یک افت نسبی، از ساعت ۹:۳۰صبح جمعه تا پایان این روز همچنان جستوجو برای کالاهای تخفیفدار ادامه داشته است. فروشگاههای محبوب در جمعه سیاه حدود ۴.۵میلیون آیپی یکتا از وبسایتهای حاضر در این کمپین بازدید کردهاند که این عدد معادل حدود ۱۳میلیون کاربر بوده است. بخش دیگری از دادههای این گزارش نشان میدهد که حدود ۳۸درصد از کاربران کمپینهای بلک فرایدی از اینترنت اپراتور همراه اول، حدود ۳۴درصد از اپراتور ایرانسل و باقی کاربران از دیگر ISها استفاده کردهاند. همچنین، کاربرانی که با سیستمعامل اندروید کمپینهای بلک فرایدی را دنبال کردند، ۷۴درصد از کاربران را تشکیل میدادند. ۱۹درصد از کاربران IOS و ۴درصد از کاربران ویندوز نیز از دنبالکنندگان تخفیفهای جمعه بودند. علاوه بر این، ۳۳درصد کاربرانی که با تلفن همراه شخصی خود کمپینها را بررسی میکردند، گوشی سامسونگ داشتند، ۱۹درصد آنها نیز آیفون و باقی با دیگر برندهای موبایل چک میکردند. اهمیت این نوع دادهها در این است که میتواند به توسعهدهندگان و صاحبان وبسایتها کمک کند تا کمپینهای آینده خود را متناسب با نیاز و استفاده کاربران بهبود و تغییر دهند. این گزارش در بخش دیگر دادههای مربوط به جستوجوی کاربران بر اساس ماهیت فروشگاههای آنلاین در کمپینهای بلکفرایدی پرداخت که بر اساس آن، امسال بسیاری از فروشگاههای آنلاین، بهویژه فروشگاههای پوشاک و آرایشی–بهداشتی، با جهشی قابلتوجه در میزان مراجعه روبهرو شدند. بهطوریکه ترافیک آنها نسبت به هفتههای پیش از بلک فرایدی تا حدود پنج برابر افزایش یافت. در رتبهی بعدی، خردهفروشیهای ارائهدهندهی سبدی متنوع از کالاها و نیز پلتفرمهای خرید اعتباری قرار دارند که رشد ترافیکی حدود چهار و نیم برابر را تجربه کردند؛ جایگاهی که برای سرویسهای اعتباری بهعنوان بازیگران تازهوارد این فضا، قابلتوجه و معنادار است. فروشگاههای عرضهکننده لوازم الکترونیکی هم با افزایش نسبی مراجعه مواجه شدند؛ اما در مقابل، وبسایتهای آموزشی در جریان کمپینهای بلک فرایدی تغییر محسوسی نداشتند و از رونق ایجادشده در این دوره بیبهره ماندند. با وجود این رشدها، نباید فراموش کرد که پلتفرمهای ارائهدهنده کالاهای متنوع همچنان بخش عمدهای از توجه کاربران را در اختیار دارند و ترافیک آنها بیش از ۷.۵برابر فروشگاههای تخصصی بررسیشده توسط آروانکلاد است. علاوه بر این، اسنپپی نیز بهعنوان یکی از پلتفرمهای خرید اعتباری آمار مرتبط به بلکفرایدی را منتشر کرد. بر اساس این آمار هم مبلغ و تعداد سفارشهای اقساطی نسبت به سال گذشته ۳و ۲برابر شده است. تا جایی که بیش از ۵.۸میلیون سفارش شامل ۲میلیون خرید چهارقسطه در این کمپین ثبت شد و مجموع مبلغ سفارشها نیز از ۵.۳هزارمیلیارد تومان عبور کرد. خرید با چاشنی اختلال همچنین فقط در روز ۷آذر بیش از ۲۹میلیون بازدید در اسنپپی ثبت شد و تعداد سفارشهای اعتباری به حدود یکمیلیون رسید. رکوردی که نشان میدهد خرید اعتباری به روش اصلی بخش بزرگی از کاربران تبدیل شده است. همچنین، رشد سهبرابری مبلغ سفارشهای چهارقسطه و افزایش چشمگیر استفاده از اعتبار هم نشان داد کاربرانی که پیشتر فقط نقدی خرید میکردند، اکنون در رویدادهای بزرگ بهطور گسترده به خرید اعتباری روی آوردهاند. سبد خرید کاربران نیز متنوع بود از کالاهای گرانقیمت مانند «PS۵» و «آیفون ۱۷پرومکس» تا گروههای پرفروش «زیبایی و سلامت»، «کالای مصرفی» و «خانه و آشپزخانه». در حالی آمارهای منتشرشده از بلکفرایدی امسال بیانگر رشد خریدهای اقساطی است که امسال با موجی از انتقادها همراه بود. از تخفیفهای غیرواقعی که با قیمتسازی و درج برچسبهای فریبنده همراه شده بود، تا خرابیهای گسترده فنی که کاربران را میان ارورهای ۵۰۰، ۵۰۲و ۵۰۴سرگردان کرد. به گزارش دنیای اقتصاد،حتی بسیاری از خریداران میگفتند کالاهای «۹۰درصد تخفیف» یا اصلا وجود خارجی نداشتند یا با ورود به سایت فروشنده، قیمتها به نرخ واقعی بازار بازمیگشت. در کنار آن، بهدلیل کمبود زیرساخت، فشار ترافیک و محدودیتهای اینترنت، بسیاری از فروشگاهها بهویژه کسبوکارهای کوچک از دسترس خارج شدند و تجربه خرید کاربران را ناامیدکننده کردند.
