مس ۱۵ هزار دلاری برای سرمایهگذاران در صنایع معدنی ایران چه معنایی دارد؟. با ثبت رکوردهای تاریخی برای بهای جهانی مس و پیشبینی رسیدن آن به ۱۵ هزار دلار در سال آینده، فرصت تازهای پیش روی سرمایهگذاران ایرانی قرار گرفته است...
با ثبت رکوردهای تاریخی برای بهای جهانی مس و پیشبینی رسیدن آن به ۱۵هزار دلار در سال آینده، فرصت تازهای پیش روی سرمایهگذاران ایرانی قرار گرفته است. مس که نقش کلیدی در خودروهای برقی، شبکههای برق، پنلهای خورشیدی و مراکز داده هوش مصنوعی دارد، سالهاست با رشد تقاضای جهانی مواجه است. اما ایران، با ذخایر عظیم و ظرفیتهای بالقوه در استخراج و فرآوری، هنوز از جایگاه واقعی خود در بازار جهانی بهرهبرداری نکرده است. بهای مس در سال ۲۰۲۵با اختلالهای زنجیره تأمین، فعالیتهای لرزهای معادن شیلی، جاری شدن سیل و زلزله در معادن جمهوری دموکراتیک کنگو و همچنین سیاستهای تجاری آمریکا، به سطوح بیسابقهای رسید. در بورس لندن، قیمت مس در دسامبر از ۱۱۷۰۰دلار عبور کرد و برخی تحلیلگران، از جمله Deutsche Bank و Citi، پیشبینی میکنند که قیمت مس در اوایل ۲۰۲۶به ۱۳تا ۱۵هزار دلار برسد. بلومبرگNEF نیز اعلام کرده است که مصرف جهانی مس تا سال ۲۰۳۵بیش از یکسوم افزایش خواهد یافت، در حالی که رشد ظرفیت تولید معادن جدید محدود است و بازیافت مس برای جبران این شکاف کافی نیست. پتانسیل ناشناخته ایران در بازار جهانی مس ایران با ذخایر شناختهشده بیش از ۴۶میلیون تن مس خالص و شناسایی حدود ۳۰میلیارد تن سنگ مس، در رتبه پنجم یا ششم جهانی قرار دارد. نرخ بهرهبرداری فعلی تنها حدود ۰.۶درصد است، در حالی که میانگین جهانی ۲.۲درصد است. با تولید سالانه حدود ۳۰۰هزار تن مس و مصرف داخلی ۱۶۵هزار تن، ایران بخش قابلتوجهی از مازاد تولید را میتواند صادر کند، اما تاکنون ظرفیت واقعی خود را به کار نگرفته است. طرحهای توسعهای و جهش تولید آینده شرکت ملی مس ایران ۶۵پروژه در زنجیره کامل تولید مس از اکتشاف تا صنایع پاییندستی با سرمایهگذاری ۱۳میلیارد دلاری در دست اجرا دارد. با راهاندازی پروژههای دره زار، درآلو و فلوتاسیون سرباره، ظرفیت تولید کنسانتره حدود ۳۳۰هزار تن افزایش مییابد که به درآمد سالیانه ۶۰۰میلیون دلار اضافه میکند. طبق طرحهای توسعه، تولید مس محتوی کشور میتواند به ۸۰۰هزار تن و تولید کنسانتره به ۴میلیون تن برسد. در سند توسعه ۱۴۱۰نیز افزایش سهم ایران در صادرات کاتد و تقویت صنایع پاییندستی هدفگذاری شده است. چالشها و گلوگاهها استفاده کامل از ظرفیتهای مس ایران منوط به رفع سه گلوگاه اصلی است: ۱. فناوری: نوسازی ماشینآلات و ارتقای فرآیندهای استخراج و فرآوری. ۲. انرژی: تأمین پایدار برق و گاز برای تولید و ذوب. ۳. دیپلماسی اقتصادی: توسعه بازارهای صادراتی و تثبیت حضور در زنجیره جهانی مس. فرصت طلایی سرمایهگذاری در زنجیره مس ایران با توجه به رکوردهای جهانی قیمت مس و ظرفیتهای بالقوه ایران، سرمایهگذاری در استخراج، فرآوری و صنایع پاییندستی میتواند سودآوری بالایی داشته باشد. متوسط سود خالص شرکت ملی مس در ۱۶سال اخیر بیش از ۴۴درصد بوده و با تولید یک میلیون تن مس، درآمد سالیانه میتواند تا ۱۰میلیارد دلار افزایش یابد. این فرصت نه تنها برای سودآوری اقتصادی، بلکه برای تقویت دیپلماسی اقتصادی و کاهش آسیبپذیری ایران در برابر تحریمها اهمیت دارد. رشد جهانی قیمت مس و افزایش تقاضا، همراه با ذخایر عظیم و پروژههای توسعهای ایران، موقعیتی استثنایی برای سرمایهگذاران ایجاد کرده است.به گزارش اکو ایران،تحقق این فرصت مستلزم ارتقای فناوری، تأمین انرژی پایدار و دیپلماسی اقتصادی هوشمند است. با اقدام به موقع، ایران میتواند نه تنها سهم خود در بازار جهانی مس را افزایش دهد، بلکه درآمدزایی و اشتغال داخلی را نیز به شکل قابل توجهی ارتقا دهد.
