فولادی ها افزایش قیمت محصولات خود را به کمبود سنگ آهن ارتباط می دهند. از سوی دیگر گفته می شود قیمت سنگ آهن در بازارهای صادراتی بالاتر از بازار داخل است و با وجود وضع عوارض ۲۵ درصدی بر صادرات معدنی ها، باز هم صادرات جذابیت دارد. همچنین شنیده ها حاکی از آن است که قرار است جلساتی طی ۱۰ روز آتی با محوریت وزارت صمت و اناق بازرگانی برگزار شود تا نقطه نظرات ذینفعان سنگ آهن و فولاد شنیده شده و نهایتا نسبت سنگ آهن به فولاد تعیین گردد. سنگ آهنی ها می گویند حالا که قیمت فولاد رشد کرده، نسبت سنگ آهن به فولاد باید افزایش یابد!
سعید عسگرزاده دبیر انجمن سنگ آهن ایران در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص وضعیت سنگ‌آهن و انتقادات مطرح شده از سوی فولادی‌ها بیان کرد: افزایش قیمت محصولات فولادی ارتباطی با صادرات سنگ‌آهنی‌ها ندارد چرا‌که بعد از وضع عوارض بر صادرات سنگ آهن، صادرات محصولات سنگ‌آهنی به حداقل ممکن رسید. افزایش قیمت محصولات فولادی ناشی از عوامل دیگری است که شاید بخشی از آن، قیمت تمام شده بالای این صنعت باشد. اگر فقط قیمت سنگ آهن را در بهای تمام شده فولادی ها لحاظ کنیم، به خطا رفته ایم.
وقتی قیمت فوب خلیج‌فارس بی‌خاصیت می‌شود!
وی افزود: قیمت سنگ آهن در کشور ما همواره از قیمت های فوب خلیج فارس کمتر بوده است. شرکت‌های فولادی در چین، عملا سنگ‌آهن را با قیمتی تقریبا ۱۰۰دلار بالاتر از فولادسازان ما تامین می‌کنند و اینکه فولادسازان گاهی می‌گویند ما سنگ‌آهن را با قیمتی بالاتر از قیمت‌های جهانی خریداری می‌کنیم، اصلا صحیح نیست.
عسگرزاده افزود: اگر قیمت سنگ‌آهن ایران ارزان نبود، نیازی به وضع عوارض بر صادرات نبود و اگر قیمت‌ها در بازار داخل مناسب باشد، قطعا تولیدکنندگان سنگ‌آهن ترجیح می‌دهند محصولات خود را در بازار داخلی عرضه کنند و دردسرهای صادرات و هزینه‌های حمل و بازگرداندن ارز و ... را متحمل نشوند اما؛ مشکل اصلی اینجاست که با وضع بخشنامه‌های مختلف، نرخ سنگ‌آهن را به صورت دستوری تعیین کرده‌ایم و معادن مجبور به عرضه محصولات خود با قیمت‌های دستوری هستند.
زنجیره تکمیل برخی فولادی‌ها
این فعال معدنی اضافه کرد: بعضی از شرکت‌های فولادی زنجیره تامین تکمیل‌تری داشته و سنگ‌آهن مورد نیاز خود را از داخل مجموعه خود تامین می‌کنند و بعضی فولادسازان دیگر (۷.۲ میلیون تن از ظرفیت فولاد کشور توسط گروه دوم تولید می شود) هم زنجیره تامین کاملی ندارند و عمدتا قراضه مصرف می‌کنند.
وی افزود: کاهش قیمت سنگ آهن، بهای تمام شده گروه اول فولادی ها را کاهش می‌دهد و طبیعی است که در این شرایط، گروه دوم برای آنکه قدرت رقابت داشته باشند، به‌جای مصرف قراضه، به مصرف آهن اسفنجی متمایل شوند. واردات قراضه هم به حداقل ممکن رسیده و به همین علت هم با کمبود حدود ۵ میلیون تن آهن اسفنج مواجه شدیم.
دبیر انجمن سنگ آهن ایران در ادامه اظهار کرد: صادرات محصولات سنگ آهنی ریشه مشکلات فولادی‌ها نیست. به نظر می‌رسد باید تدابیری اندیشید که صنعت فولادسازی ما به سرنوشت صنعت خودروسازی دچار نشود. اعمال فشار و قیمت گذاری دستوری سنگ آهن، کل زنجیره را دچار مشکل خواهد کرد و این مشکلات در دو جا نمایان خواهد شد؛ عدم تعادل در عرضه و تقاضا و نیز کاهش بهره وری فولادی‌ها.
فرمولی برای سنگ‌آهن
وی افزود: اگر قیمت سنگ‌آهن منطقی باشد، صادرات برای معدنی‌ها جذابیتی نخواهد داشت؛ قیمت سنگ‌آهن در ایران حدود ۱۰۰دلار از چین ارزان‌تر است و قیمت‌های فعلی برای معادن کوچک توجیه‌پذیر نیست؛ قیمت سنگ‌آهن درصدی از شمش فولاد خوزستان بوده و معتقدم در سال های اخیر قیمت شمش فولاد خوزستان پایین نگه داشته شده است.
این فعال حوزه زغال‌سنگ با اشاره به اینکه باید قیمت‌ها تصحیح شود، تاکید کرد: قیمت منطقی سنگ آهن می تواند ۹۵ درصد فوب خلیج فارس باشد و در حال حاضر قیمت سنگ آهن با قیمت های فوب، اختلاف بسیار دارد. ارزان فروشی سنگ آهن چیزی جز دادن رانت به فولادی ها و نابودی معادن کوچک سنگ آهن در بر نخواهد داشت. بهتر است به جای الزام به ارزان فروشی سنگ آهن، راهکاری برای افزایش بهره وری فولادسازان پیدا کنیم.
بدون توسعه، تامین فولادی‌ها امکان‌پذیر نیست
عسگرزاده تاکید کرد: اگر قیمت ها واقعی و صادرات کلا متوقف شود، صنعت سنگ آهن کشور در حال حاضر توان تامین نیاز فولادسازان کشور را دارد و مازاد هم داریم ، ولی تضمینی وجود ندارد که ۲-۳ سال دیگر هم از عهده تامین نیاز فولادی ها برآییم. تامین نیاز فولادسازان در سنوات آتی در گرو توسعه صنعت سنگ آهن همپای صنعت فولاد کشور است. ذخایر سنگ آهن کافی در کشور داریم و باید طرح های توسعه ای برای اکتشاف و استخراج سنگ آهن اجرایی شود و این مهم مستلزم وجود منابع مالی در شرکت های معدنی است.
دبیر انجمن سنگ آهن ایران در پایان خاطرنشان کرد: ارزان فروشی سنگ آهن، مجالی برای اجرای طرح های توسعه ای به معادن نمی دهد. برای تداوم حیات صنعت سنگ آهن و امکان تامین نیاز فولادی ها در سال های آینده، انتظار می رود هم قیمت سنگ واقعی و منطقی شود و هم طرح های توسعه صنعت سنگ آهن همزمان با صنعت فولاد کشور انجام شود. به نظر می رسد در بهترین حالت ظرفیت صنعت فولاد کشور به ۳۵ میلیون تن برسد و ذخایر کافی برای تامین این حجم تولید فولادی ها داریم. مشروط بر آنکه قیمت سنگ آهن به حدی برسد که افزایش ظرفیت و اکتشاف معادن جدید، توجیه پذیر باشد.
