چند سالی است که فولادسازان با چالش‌‌‌‌های مختلفی از جمله تحریم‌‌‌‌ها، تامین مواد اولیه و تامین انرژی روبه‌‌‌‌رو هستند، عواملی دست در دست هم، سبب روند نزولی حاشیه سود فولادسازان مخصوصا بخش خصوصی شده است...

با وجود تحریم‌‌‌‌ها طی سال‌‌‌‌های گذشته، قیمت تمام‌‌‌‌شده تولیدات فولادی روند بالاتری پیدا کرده، البته ناگفته نماند که بومی‌‌‌‌سازی این روند را در جهت معکوس قرار داده است، اما در کل این عامل را می‌توان به عنوان یکی از عوامل افزایش قیمت تمام‌‌‌‌شده محصولات فولادی در نظر گرفت. البته در زمینه صادرات باید به موضوع حمل‌ونقل نیز توجه کرد که باوجود تحریم‌‌‌‌ها قیمت این بخش نیز گران‌‌‌‌تر از روال معمول درمی‌‌‌‌آید. در شرایط کنونی، بخش اعظمی از هزینه‌‌‌‌های موثر در قیمت فولاد ایران، هزینه حمل‌ونقل به سایر کشورهاست که به طور نامتعارفی نوسان پیدا می‌‌‌‌کند. از همین‌‌‌‌رو قیمت تمام‌‌‌‌شده محصولات فولادی برای باقی ماندن در گود رقابت جهانی نیاز به کاهش دارد. تامین انرژی یکی از چالش‌‌‌‌های دیگری است که طی دو سه سال گذشته سبب روند کاهش سودآوری فولادسازان در کشور شده است. علاوه بر اینکه فولادسازان با چالش تعطیلی و کاهش میزان تولید خود مواجه شده‌‌‌‌اند، اما باید این موضوع را در نظر گرفت که آنها متعهد به ایجاد زیرساخت و نیروگاه شده‌‌‌‌اند که هزینه‌‌‌‌های آن را نیز باید برعهده بگیرند. این موضوع چه در میان‌‌‌‌مدت و چه در بلندمدت هزینه‌‌‌‌هایی را بر فولادسازان تحمیل خواهد کرد.
سود با کدام تورم؟
اگرچه به ظاهر آمارهای فولادسازان در سال‌جاری گواه بر سودآوری دارد، اما باید این موضوع را با توجه به نرخ تورم در نظر گرفت. این مطلب را محمدحسین بصیری کارشناس فولاد عنوان کرد و افزود: حاشیه سود تولیدکنندگان فولاد با توجه به نرخ تورم در حال کاهش است. اگرچه براساس آمارهای ارائه شده سود فولادسازان ممکن است نسبت به سال گذشته با رشد ۳۰ تا ۴۰ درصدی همراه بوده، اما باید این مساله را نیز در نظر گرفت که رشد تورم ۵۰‌درصد بوده است. به عبارت دیگر، اگر تورم را در سود در نظر بگیریم، فولادسازان با حاشیه سود کمتری همراه بوده‌‌‌‌اند. علاوه بر موضوع تورم، مساله دیگری که بر حاشیه سود فولادسازان اثرگذار بوده است، موضوع تامین انرژی و تامین زیرساخت‌‌‌‌هایی است که دولت‌‌‌‌ها تامین آن را بر گردن صنایع نهاده‌‌‌‌اند.
صنایع به‌‌‌‌ویژه صنعت فولاد چند سالی است که با مشکل تامین انرژی از جمله برق وگاز روبه‌رو شده‌‌‌‌اند و دولت‌‌‌‌ها تامین این کمبود را در بلندمدت برعهده خود واحدهای صنعتی گذاشته‌اند. با توجه به چنین شرایطی چند سالی است که حال و روز صنعت فولاد چندان خوب نیست.  بصیری در ادامه خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی که وضعیت برای تولید فولاد در داخل چندان مساعد نیست، درهای صادرات نیز بسته شده و روند صادراتی نیز روند نزولی به خود گرفته است و در یک چشم‌‌‌‌انداز میان‌‌‌‌مدت این‌‌‌‌گونه به نظر می‌رسد که ما در معاهدات جهانی و بین‌المللی در حال حذف شدن هستیم و در مسیر جهانی، دیگر خطوط جاده‌‌‌‌ای و ریلی ما به کشوری منتهی نمی‌شود و سایر کشورها برای عبور از ایران، خطوط خود از ایران را دور می‌‌‌‌زنند.
ارزان‌‌‌‌فروشی نکنیم
وی در پاسخ به این پرسش که براساس آمارهای ارائه‌‌‌‌شده، میزان تولیدات سال‌جاری و همچنین میزان صادرات در کشور افزایش یافته است و این برخلاف سخنان شما نیست، گفت: در زمینه صادرات باید این موضوع را در نظر گرفت که ممکن است میزان صادرات افزایش یافته باشد، اما به همان اندازه ارزآوری افزایش نیافته است و این به آن معناست که انواع محصولات فولادی خود را مانند نفت ارزان‌‌‌‌تر از قیمت‌های جهانی به فروش رسانده‌‌‌‌ایم. این رویکردی است که به دلیل تحریم‌‌‌‌ها در پیش گرفته‌‌‌‌ایم و در بلندمدت سبب می‌شود که سرمایه‌‌‌‌های ملی خود را هدر بدهیم.
تغییر رویکرد
این کارشناس در پاسخ به این پرسش که در نگاه بلندمدت باید به‌‌‌‌دنبال چه راهکارهایی بود، گفت: راهکار این مشکلات ساده است، برای نمونه اگر به کشورهای موفق در جهان که به یکباره رویکرد خود را تغییر دادند و در مسیر رشد و توسعه قرار گرفتند، نگاهی داشته باشیم، درمی‌‌‌‌یابیم که در واقع راهکار ساده است که چین در این زمینه مثال‌‌‌‌زدنی است؛ رمز موفقیت چین را باید در دو عامل مهم جست وجو کرد، نخست آنکه چینی‌‌‌‌ها نخبگان خود را در راس امور قرار دادند، این درحالی است که در کشور با چالش فرار نخبگان روبه‌رو هستیم؛ دوم آنکه پس از مائو، آنها اعلام کردند که از این به بعد با تمام مردم دنیا در صلح هستند. بدون شک در پیش گرفتن روابط دوستانه با جهان هر کشوری را می‌تواند در مسیر توسعه قرار بدهد.
کلام آخر
در کشور صنایع مختلفی روزگاری در اوج خود بوده‌‌‌‌اند که در این راستا می‌توان به نساجی یا خودروسازی در کشور نگاه کرد که در اثر بی‌‌‌‌توجهی به مسائل آنها، اکنون باید در نقطه حضیض آنها را دید. صنعت فولاد، جزو صنایعی به‌‌‌‌شمار می‌‌‌‌رود که پس از انقلاب و طی چهار دهه گذشته به خوبی رشد کرده و به نقطه اوج خود رسیده است، اما باید به این موضوع توجه کرد که نباید اجازه داد این صنعت نیز به سرنوشت صنایعی که افول کردند، دچار شود.به گزارش دنیای اقتصاد، باید چالش‌‌‌‌های این صنعت را که برای آن سرمایه‌گذاری‌‌‌‌های فراوانی انجام شده، جدی گرفت و درصدد رفع آن برآمد. تامین انرژی و تامین مواد اولیه در آینده یکی از مهم‌ترین چالش‌‌‌‌های این صنعت محسوب می‌شود.