باوجود اینکه اقتصاد چین با چالشهای زیادی دست و پنجه نرم میکند، اما سال نو چینی شکل متفاوتی از «اقتصاد چین» را نشان داد، چرا که علاوه بر استقبال چشمگیر از سفرهای داخلی، سفرهای خروجی چینیها هم در سال نو توانست از سطح پیشاکرونا سبقت بگیرد و فزونی تقاضا برای سفر از سوی چینیها، تحرکی در گردشگری جهان ایجاد کرد...
چینیها که از ابتدای سال ۲۰۲۰ تا پایان ۲۰۲۲ درهای خود را بر روی جهان بسته و سیاستهای سختگیرانهای را برای کنترل و پیشگیری کووید در پیش گرفته بودند، صنعت گردشگری و در نتیجه اقتصاد گردشگری جهان را با چالشی جدی مواجه کردند، چرا که گردشگران چینی تا سال ۲۰۱۹، بیشترین سهم مسافران جهانی را به خود اختصاص داده بودند. در نتیجه گردشگری تا سطح پیشاکرونا فاصله زیادی داشت، اما از ابتدای سال ۲۰۲۳ با بازگشت چینیها به مقاصد گردشگری دیگر کشورها، دوباره صنعت گردشگری جانی تازه گرفت و در سال ۲۰۲۳ به سطح ۲۰۱۹ بسیار نزدیک شد.
در ابتدای ۲۰۲۴ با شروع سال نو چینی، با استقبال بیسابقه چینیها از سفرهای خارجی، نهتنها از سال ۲۰۱۹ پیشی گرفتند بلکه فراتر از آن رفتند و تحرکی مهم در گردشگری بینالملل ایجاد کردند. آمارهای ارائهشده از سوی سایتهای معتبر گردشگری چینی نشان میدهد ورود چینیها در سال نو چینی به بالاترین سطح قبل از کووید رسیده است. و اپراتورهای بزرگ مسافرتی چینی خبر از هجوم گردشگران چینی به آسیای جنوب شرقی پس از بازگشت آنها به سفرهای خارجی میدهند. دسترسی بدون ویزا برای گردشگران چینی به کشورهای جنوب شرقی آسیا باعث افزایش ترافیک شد و از زمانی که پکن محدودیتهای شدید کووید را در اوایل سال ۲۰۲۳ لغو کرد و مرزهای چین را که به مدت سه سال بسته بود، گشود چینیها بیش از گذشته به گردشگری جهان بازگشتند. این افزایش همچنین کشورهایی را که صنایع گردشگری آنها به چینیها و هزینههای آنها متکی است، به آرامشی در این صنعت رسانده است، اگرچه چشمانداز بهبود پایدار در سفرهای خارج از کشور تحتالشعاع اقتصاد کند سرزمین اصلی و بازار مالی بیثبات است که باعث شده است مصرفکنندگان کمی در مخارج محتاطتر شوند.
تحلیلگران HSBC نوشتند، بهرغم بادهای مخالف اقتصاد کلان، ما معتقدیم که شهروندان چینی همچنان مایلند برای تجارب مرتبط با سفر هزینه کنند. ما فکر میکنیم هزینههای مربوط به سفر میتواند از این مصرف کلی داخلی پیشی بگیرد. همچنین بر اساس اعلام وبسایت مسافرتی Trip.com، تعداد بازدیدکنندگان چینی از هنگکنگ، ماکائو، ژاپن و کرهجنوبی، رزروهای سنگاپور، تایلند و مالزی روی هم از ۱۰ تا ۱۷ فوریه در مقایسه با سال جدید چینی در سال ۲۰۱۹ بیش از ۳۰درصد افزایش یافت. البته تعطیلات چینی در سال ۲۰۲۴ مانند سال گذشته یک روز بیشتر از سال ۲۰۱۹ بود و به ۸ روز رسید.
طبق گزارش پلتفرم مسافرتی چینی LY.com، با انعکاس افزایش معافیت از ویزا، رزرو هتل برای بانکوک در بازه زمانی ۱۰ تا ۱۳ فوریه نسبت به سال قبل سه برابر شد، در حالی که رزرو برای سنگاپور ۹ برابر شد. علیپی گفت که هزینههای سفر به سنگاپور، تایلند و مالزی روی پلتفرم پرداخت موبایل چینی Alipay در بازه زمانی ۹ تا ۱۲ فوریه ۷.۵درصد نسبت به سطح سال ۲۰۱۹ و تقریبا هفت برابر سال گذشته افزایش یافته است. به گفته این شرکت، با این حال، کل هزینههای مصرفکننده تنها به ۸۲درصد از سطح چهار سال قبل بهبود یافته است. اما علاوه بر شرق آسیا، خاورمیانه هم از ورود چینیها سود سرشاری به دست آورد. به گفته Trip.com، با جستوجوی چینیها برای ماجراجوییهای جدید، «خاورمیانه» یک مقصد محبوب در سال نو چینی است، بهطوری که سفر به عربستان سعودی نسبت به سال ۲۰۱۹ بیشتر شده و رزرو به امارات متحده عربی ۶۰درصد افزایش یافته است.
در «ماکائو» با بیش از یک میلیون بازدیدکننده چینی در تعطیلات، نرخ اشغال هتل به ۹۵درصد افزایش یافت. در سراسر مرز هنگکنگ، بیش از ۱.۲ میلیون گردشگر چینی از این شهر در سال جدید چینی بازدید کردند و نرخ اشغال هتلها در چند روز اول به ۹۰درصد رسید و این امر باعث تقویت اقتصاد این شهر شد. حدود یک هزار و ۹۸۰ تور گروهی از سرزمین اصلی چین در تعطیلات از هنگکنگ بازدید کردند. هزینه سفر نیز در سال نو چینی از سطح قبل از کووید فراتر رفت. فعالیتها و هزینههای سفر چینیها در طول تعطیلات سال نو به بالاتر از سطح قبل از همهگیری جهش کرد، که نشانهای از بهبود مصرف در دومین اقتصاد بزرگ جهان است.
براساس دادههای وزارت فرهنگ و گردشگری چین، حدود ۴۷۴میلیون سفر داخلی در طول این جشنواره هشتروزه انجام شد که نسبت به سال قبل ۳۴.۳درصد افزایش داشت. همچنین، دادهها نشان میدهند که گردشگران نزدیک به ۶۳۲.۷ میلیارد یوآن (۸۷.۹۵ میلیارد دلار) در سفرهای تعطیلات داخلی هزینه کردهاند که نشاندهنده جهش سالانه ۴۷.۳ درصدی است. تلویزیون مرکزی چین به نقل از این وزارتخانه گفت که سفرهای داخلی نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۹درصد افزایش داشته در حالی که هزینهها ۷.۷درصد افزایش یافته است. به گزارشی از بلومبرگ، هزینه سفر و مصرفکنندگان در چین در تعطیلات سال نو چینی از سطح قبل از همهگیری کووید-۱۹ فراتر رفت. در همین حال، سرمایهگذاری مستقیم مشاغل خارجی در چین در سال گذشته با کمترین میزان از اوایل دهه ۱۹۹۰ افزایش یافت.
بر اساس گزارش فایننشال نیوز تحت حمایت بانک مرکزی، بانکهای چینی ممکن است نرخ اولیه وام را در این ماه کاهش دهند. گردشگران چینی در هفته تعطیلات امسال ۷۰درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ برای غذا و نوشیدنی خرج کردند. دادههای Ant Group نشان میدهد که در طول اولین فصل سفر سال نو چینی (CNY) پس از همهگیری کووید-۱۹، بهویژه در گردشگری فرامرزی، هزینههای مصرفکننده افزایش قابلتوجهی داشته است. یک کمپین جهانی از دسامبر سال ۲۰۲۳ در شبکه تجاری Alipay برای جذب گردشگران چینی در حال برگزاری است. در هفته تعطیلات CNY بین ۹ و ۱۲ فوریه، تعداد تراکنشهای انجامشده توسط کاربران Alipay در خارج از کشور ۷درصد از سال ۲۰۱۹ پیشی گرفت در حالی که هزینه مصرفکننده به ۸۲درصد از سطح سال ۲۰۱۹ یا ۲.۴ برابر سال ۲۰۲۳ بهبود یافت. ارتباطات اقتصادی-اجتماعی نزدیکتر بین هنگکنگ، ماکائو و سرزمین اصلی، سیاستهای جدید بدون ویزا از مقاصد اصلی جنوب شرقی آسیا و بهبود ظرفیتهای پروازهای بینالمللی، محرکهای کلیدی رونق سفرهای فرامرزی هستند.
در حالی که مقاصد محبوب آسیا دنبالکنندگان مشتاق خود را حفظ میکنند، مقاصد دورتر در اروپا، خاورمیانه و آمریکای شمالی نیز در حال افزایش هزینههای مسافران چینی هستند. بر اساس برآورد علیپی هنگکنگ، ژاپن، ماکائو، تایلند، مالزی، سنگاپور، کرهجنوبی، فرانسه، استرالیا و کانادا بهترین مقاصد برای مسافران چینی به لحاظ هزینه هستند. تایلند، مالزی و سنگاپور در مجموع شاهد افزایش ۷.۵درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ و جهش ۵۸۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳ بودهاند که تایلند و مالزی بیشترین افزایش را نشان میدهند. علاوه بر این، گردشگران چینی علاقه خود را از فعالیتهای سنتی مانند خرید و گشت و گذار در مکانهای گردشگری به تجربه محلی فراگیرتر و منحصربهفرد گسترش میدهند. در سراسر جهان در هفته CNY، گردشگران چینی ۷۰درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ برای غذا و نوشیدنی خرج کردند و از نقاط مهم مرکز شهر به میراث محلی خارج از مسیر رفتند.
تعطیلات سال نو امسال، دومین تعطیلات کشور پس از لغو ناگهانی سیاست سختگیرانه همهگیری کووید صفر در اواخر سال ۲۰۲۲ بود که هزینههای مصرفکننده را کاهش داد و اعتماد کسب و کار را از طریق قرنطینههای فوری و طولانی تحتتاثیر قرار داد. بازارهای سرزمین اصلی چین، پس از تعطیلات سال نو چینی، در شاخص بورس ترکیبی شانگهای ۰.۲۸درصد و در شاخص ترکیبی بورس شنژن ۱.۱۶درصد افزایش یافتند.
چالشهای اقتصادی چین
این دادههای قوی در زمانی به دست میآید که سیاستگذاران در چین برای تقویت مصرف داخلی تلاش میکنند، زیرا این کشور با فشارهای کاهش تورم مواجه است. سال نو چینی مهمترین تعطیلات چین است و اغلب به عنوان معیاری کلیدی برای سنجش مصرفکنندگان در این کشور دیده میشود. با این حال، پایداری افزایش سفر نامشخص است زیرا درآمد گردشگری در هر سفر همچنان پایینتر از سطح قبل از همهگیری باقی مانده است. تینگ لو، اقتصاددان ارشد چین در Nomura، گفت: آخرین دادههای تعطیلات نشان میدهد که تقاضای متوقف شده قابلتوجهی برای آزاد شدن وجود دارد. طبق محاسبات Nomura، در حالی که کل هزینهها افزایش یافته بود، میانگین هزینه در هر سفر نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۹.۵درصد کاهش داشت. تحلیلگران گلدمن ساکس همچنین به دوره تعطیلات «کمی طولانیتر از معمول» در سالجاری اشاره کردند که به گفته آنها به رکورد گردش مسافر بینمنطقهای کمک کرد و سفرهای طولانیمدت را تشویق کرد.
دادههای تعطیلات پس از ماهها تلاش مقامات برای شروع رشد در مواجهه با بحران طولانیمدت بخش املاک، افزایش بیکاری جوانان و کندی جهانی که تقاضا برای کالاهای چینی را تحتتاثیر قرار داده است، منتشر میشود. سیاستگذاران در ماههای اخیر مجموعهای از اقدامات هدفمند و همچنین انتشار عمده میلیاردها دلار اوراق قرضه دولتی را با هدف افزایش هزینههای زیرساختی و تحریک مصرف اعلام کردهاند. اما این، و اعلامیههای اخیر از جمله کاهش نرخ بهره بانک مرکزی و اقداماتی برای تقویت وامدهی، تاکنون تاثیر چندانی نداشته است و قیمتهای مصرفکننده در ژانویه با سریعترین نرخ خود در بیش از ۱۴ سال گذشته کاهش یافته است.