تورم همه دهک‌های هزینه‌ای در فروردین سال جاری نسبت به اسفند سال قبل افزایش یافته اما این افزایش در دهک‌های فقیر شدیدتر بوده است. با این حال، همچنان بالاترین تورم ماهانه برای دهک دهم است...

تورم ماهانه کل کشور در فروردین 1403 به رقم 2.63 درصد رسیده و نسبت به اسفند سال گذشته شاهد افزایش بوده است. این رقم مربوط به میانگین تغییر ماهانه قیمت‌ها در کل کشور است و اگر تورم برای هر دهک هزینه‌ای به طور مجزا محاسبه شود نتایج متفاوتی به دست می‌آید.
در رده‌بندی دهک‌های هزینه‌ای، دهک اول نماینده فقیرترین و دهک دهم نماینده ثروتمندترین 10 درصد جامعه است. گزارش جدید مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم ماهانه فروردین سال جاری در دهک اول کمترین و در دهک دهم بالاترین سطح خود را به ثبت رسانده است. با این حال، اگر به مقایسه این نرخ‌ها با اسفند 1402 پرداخته شود مشخص می‌شود که اگر چه دهک اول کمترین تورم ماهانه را میان سایر دهک‌ها دارد اما در این یک ماه تورم آن بیش‌تر از دهک دهم بالا رفته است.
بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که در دهک‌های بالایی کالاهای غیرخوراکی نقش بیش‌تری در افزایش تورم ماهانه داشته‌اند در حالی که هر چه به دهک‌های ابتدایی نزدیک‌تر می‌شویم، سهم کالاهای خوراکی از تورم بالاتر می‌رود.
جای فقیر و غنی در رده‌بندی تورم 1403
اولین گزارش مرکز آمار از وضعیت تورم در فروردین 1403 نشان می‌دهد که تورم ماهانه کل کشور نسبت به اسفند ماه 0.63 واحد درصد افزایش یافته و به 2.63 درصد رسیده است.
حال اگر تمام خانوارهای کشور را به ترتیب هزینه‌‌های سالانه، از کم به زیاد مرتب کنیم و هر 10 درصد را در یک گروه قرار دهیم، دهک‌های هزینه‌ای به دست می‌آیند. در این دهک‌ها، دهک اول نماینده 10 درصد از فقیرترین و دهک دهم نماینده 10 درصد از ثروتمندترین خانوارهای جامعه است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در فروردین سال جاری، کم‌ترین تورم ماهانه 2.44 درصد بوده که به نام دهک اول ثبت شده است. بنابراین قیمت سبد مصرف 10 درصد از فقیرترین خانوارها در فروردین 2.4 درصد نسبت به اسفند افزایش یافته است. این رقم نسبت به سایر دهک‌ها کمتر است و هر چه به دهک دهم نزدیک‌تر شویم تورم ماهانه افزایش می‌یابد.
برای مثال این نرخ در دهک سوم به 2.5 درصد و در دهک نهم به 2.6 درصد رسیده است. در نهایت، تورم ماهانه دهک دهم 2.7 درصد برآورد شده که نسبت به سایر دهک‌ها بالاتر است. اما چه کالاهایی بیش‌تر باعث بالا رفتن تورم در خانوارهای مختلف شده است؟
طبق داده‌های به دست آمده از مرکز آمار، در دهک‌های ثروتمند سهم کالاهای غیرخوراکی و خدمات از تورم ماهانه بالاتر است و در مقابل، هر چه به سمت دهک‌های فقیرتر حرکت کنیم سهم کالاهای خوراکی از شاخص بیش‌تر می‌شود. یکی از علل بروز این رخداد، تفاوت خانوارهای فقیر و غنی در الگوی مصرف است. فقرا به دلیل کمبود درآمدی که دارند به ناچار فقط به خرید اقلام ضروری که بخش عمده آن خوراکی است می‌پردازند در حالی که ثروتمندان می‌توانند بعد از رفع نیازهای خوراکی به خرید اقلام غیرخوراکی و خدماتی نیز بپردازند.
تغییر معادلات تورمی در فروردین 1403 نسبت به اسفند 1402
به طور کلی، تورم ماهانه همه دهک‌ها در فروردین سال جاری نسبت به اسفند ماه افزایش یافته است. با این که پایین‌ترین تورم ماهانه مربوط به دهک اول و بالاترین سطح آن مربوط به دهک دهم است، افزایش تورم از اسفند تا فروردین در دهک‌های فقیر شدیدتر بوده است.
به بیان دیگر، با این که تورم 2.4 درصدی دهک اول از سایر دهک‌ها پایین‌تر است اما این نرخ پس از یک افزایش 0.82 درصدی نسبت به اسفند سال قبل محقق شده است. به گزارش اکوایران، در حالی که تورم 2.7 درصدی دهک اول (به عنوان بالاترین نرخ بین دهک‌ها)، تنها 0.51 واحد درصد نسبت به اسفند شاهد افزایش بوده است. یعنی بیش‌ترین افزایش تورم در دهک‌های فقیر و کمترین افزایش تورم در دهک‌های ثروتمند رخ داده است.