صنایع در حالی شرایط پرابهام سیاسی و اقتصادی کشور را تحمل می‌کنند که بازدهی شاخص کل بورس، از ابتدای سال، منفی ۵درصد و بازدهی نماگر هموزن منفی ۸.۵درصد بوده است...

صنایع در حالی شرایط پرابهام سیاسی و اقتصادی کشور را تحمل می‌کنند که بازدهی شاخص کل بورس، از ابتدای سال، منفی ۵درصد و بازدهی نماگر هموزن منفی ۸.۵درصد بوده است. این میزان از بازدهی درحالی به ثبت رسیده که شاخص کل پس از ریزش‌‌‌های پی‌‌‌درپی و پرسرعت از ابتدای اردیبهشت، از ۷خردادماه، موفق شده است کف جدیدی را ایجاد کند.
برخی از معامله‌‌‌گران بر این عقیده هستند که احتمالا کف قیمتی مذکور از دست نخواهد رفت؛ چرا که در ۷خرداد، همزمان با برخورد نماگرهای اصلی بازار به کف ایجادشده، واکنش مثبت و شدید صندوق‌های اهرمی نیز سیگنالی مثبت را به بازار مخابره کرد. لیدری خودرو طی یک‌هفته اخیر سبب شد تا شاخص کل با بازدهی ۱.۱۶درصدی از ۷خردادماه همراه شود. با این حال، شاخص ثانویه بازار به عنوان نماینده هموزن از همه نمادهای بازار، با افت ۰.۲درصدی از ابتدای سال همراه شده و وخامت حال عمومی بازار را مخابره می‌کند. به نظر می‌رسد با ایجاد اخبار مثبت در بازار خودرو، به عنوان یکی از لیدرهای اصلی بازار سرمایه و افزایش اندک دلار نیما، سعی شده است از شاخص کل به عنوان نماگر اصلی بازار محافظت شود. این درحالی است که بازدهی شاخص‌‌‌های صنایع مختلف حکایت از آن دارد که در سال ۱۴۰۳، صنایع بورسی روی خوش به خود ندیده‌‌‌اند. بنابراین شرایط بنیادی صنایع توان آن را ندارد که بورس را به رونق بازگرداند و به‌جز چند صنعت انگشت‌شمار، سایر صنایع نمی‌‌‌توانند از بازار سرمایه حمایت کنند. با این حال، احتمال دارد که صنایع بزرگ و لیدر بازار، جلوی افت بیشتر شاخص را بگیرند.
آیا کف جدیدی در انتظار شاخص است؟
افت سهمگین شاخص کل بورس از ابتدای اردیبهشت‌ماه، افت بیش از 11درصدی را برای نماگر اصلی بازار تا 7خردادماه رقم زد، به طوری که در 7خرداد، واکنش شدید و مثبت صندوق‌های اهرمی به ریزش شدید بازار سبب شد تا این صندوق‌ها با رشد قیمتی خوبی طی دو روز همراه شوند. از 7خرداد شاخص کل بورس افزایش ارتفاع 1.16درصدی را تجربه کرده و شاخص هموزن نیز، افت 0.2درصدی را به ثبت رسانده است. به نظر می‌رسد با واگرایی دو نماگر اصلی بازار در این مدت، بازارساز سعی داشته است با حمایت از برخی صنایع خاص، شاخص کل را در محدوده فعلی حفظ کند تا کف جدید ایجادشده از دست نرود. بازدهی صنایع بورسی از کف 7خردادماه نیز این موضوع را تصدیق می‌کند. در میان صنایع بورسی، ایران‌خودرو موفق شده است طی پنج‌روز معاملاتی بازدهی 7.5درصدی را به ثبت برساند. این درحالی است که بازدهی این صنعت از ابتدای سال تا هفته‌‌‌های گذشته به منفی 20درصد رسیده بود و اکنون بخشی از آن جبران شد. در کنار صنعت خودرو، صنعت آهن و فولاد نیز به‌عنوان یک صنعت شاخص‌‌‌ساز بازدهی 2.82درصدی را برای بازار به ارمغان آورده است.
بانک‌ها نیز به واسطه کاهش سود سپرده و کاهش هزینه‌‌‌های احتمالی این صنعت، بازدهی 2.62درصدی را به ثبت رساندند. این درحالی است که سهم صنعت فلزات گرانبها و صنعت لاستیک و پلاستیک نیز در رشد شاخص کل قابل‌توجه بوده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که این دو صنعت نیز بازدهی بیش از 4درصدی داشته‌‌‌اند. این درحالی است که صنایع کوچک بازار، بازدهی‌‌‌های به‌شدت پایین‌تری نسبت به نماگرهای اصلی داشتند. صنعت سخت‌افزار و تجهیزات در همین مدت، افت بیش از 5درصدی را تجربه کرده و حدود 27صنعت بدتر از شاخص‌‌‌های اصلی عمل کرده‌‌‌اند که نام صنایع کوچک بازار به‌وفور در میان این لیست به چشم می‌‌‌خورد. رشد دلار نیما به محدوده 42هزار تومان یک محرک خوب برای صنایع دلاری است. اما نکته قابل‌توجه آن است که تنها خودرو و فولاد نسبت به این اخبار واکنش نشان داده است. این‌‌‌گونه به نظر می‌رسد که سعی شده است با رشد برخی از صنایع تاثیرگذار بازار کف شاخص کل حفظ شده و اجازه کاهش بیشتر به این نماگر در کانون توجه داده نشود. اما بررسی سبد هموزن بازار حکایت از آن دارد که شرایط بنیادی صنایع از بازار سرمایه حمایت نمی‌‌‌کند. رشد احتمالی هزینه‌‌‌ها در سال‌جاری و عدم‌رشد نرخ فروش به تناسب هزینه‌‌‌ها به سبب ثبات دلار نیما این مهم را رقم زده است که روند کاهشی حاشیه سود در سال 1403 نیز تداوم یابد. هرچند ممکن است که حاشیه سودها در بهار سال‌جاری امیدوارکننده باشد. اما احتمالا در فصل‌‌‌های آتی بازار به رشد دلار نیما احتیاج خواهد داشت.
آیا حمایت‌‌‌ها جواب می‌دهد؟
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که احتمالا بورس تهران منتظر قطعی شدن نامزدهای انتخاباتی هستند. در صورتی که در میان نامزدها دیدگاه‌‌‌های اعتدال‌‌‌گرا شانس بیشتری برای انتخاب داشته باشند، بورس می‌‌‌تواند مسیری متعادل‌‌‌تر را پیش بگیرد. اما به لحاظ بنیادی بازار نباید بیش از این بریزد و احتمالا کف ایجادشده در 7خردادماه، آخرین کف حمایتی برای رشد بازار خواهد بود. اگر خبر بدی مخابره نشود، احتمالا با ثبات سیاسی در کشور طی 20روز آینده بازار می‌‌‌تواند حداقل از رکود خارج شود. اما حمایت فعلی بازار آن‌‌‌قدر برای فعالان بورس جذابیت ندارد. صرف آنکه با خبرهای مبهم در بازار خودرو، بتوان شاخص کل را حفظ کرد، سرمایه‌گذار را از ادامه روند مطمئن نمی‌‌‌کند. اخبار مهم بازار که حال اهالی آن را به طور بنیادی عوض کند، موجب رونق بازار خواهد شد. صرف وعده و وعید چند نامزد احتمالی بورس تغییر فاز نخواهد داد. هرچند تغییر مسیر ارزش معاملات و عوض شدن کانال ارزش معاملات به بالای 6همت نیز بر این امر اثرگذار است.