به‌منظور درک بهتر ابعاد فنی چالش‌‌‌های ایمنی در معادن ایران با بابک اسماعیلی،رییس خانه صمت کرمان و صاحبنظر در حوزه معدن گفت و گو کرده ایم. اسماعیلی به چالش‌‌‌های اقتصادی و فنی نیز اشاره کرد و گفت: توانمندی‌‌‌های فنی و اقتصادی صنعت معدن ایران با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد...

به‌منظور درک بهتر ابعاد فنی چالش‌‌‌های ایمنی در معادن ایران با بابک اسماعیلی،رییس خانه صمت کرمان و صاحبنظر در حوزه معدن گفت و گو کرده ایم. اسماعیلی معتقد است که در معادن زغال‌سنگ گازی، تجهیزات ایمنی خاصی موردنیاز است. سنسورهای گاز، با قیمتی حدود 27میلیون تومان، از ضروریات هر معدن زغال‌سنگ محسوب می‌‌‌شوند. این سنسورها قادرند حتی غلظت‌‌‌های پایین گاز متان را تشخیص داده و هشدارهای لازم را صادر کنند. علاوه بر این، سیستمی به نام (HAC (Hazardous Area Control در معادن زیرزمینی وجود دارد که عملکردی مشابه قناری در گذشته یا شمع روشن برای تشخیص کیفیت هوای محیط  است. این سیستم به طور مداوم کیفیت هوا را بررسی کرده و در صورت افزایش غلظت گازهای خطرناک، هشدار می‌دهد. اسماعیلی توضیح داد که در ورودی هر تونل، تابلویی نصب شده که وضعیت گاز را نشان می‌دهد. این تابلوها اطلاعات لحظه‌‌‌ای از میزان گاز موجود در بخش‌‌‌های مختلف معدن را ارائه می‌دهند. در شروع هر شیفت کاری، گازسنجی انجام می‌شود و نتایج آن در این تابلوها ثبت می‌‌‌شود.
این اقدامات حداقل‌‌‌های ایمنی هستند که در تمام معادن زغال‌سنگ ایران، حتی معادن کوچک‌تر، باید رعایت شوند. به گفته‌‌ این فعال معدنی، یکی از چالش‌‌‌های اصلی در معادن گازی، مدیریت پاکت‌‌‌های گازی است.
اسماعیلی افزود: در برخی موارد، حجم گاز در این پاکت‌‌‌ها به قدری زیاد است که می‌‌‌توان از آن برای تامین گاز شهری در مقیاس محدود استفاده کرد. انفجار اخیر احتمالا ناشی از آزاد شدن ناگهانی یکی از همین پاکت‌‌‌های گازی بزرگ بوده است.
نکته مهمی که اسماعیلی بر آن تاکید می‌کند، این است که تکنولوژی شناسایی و کشف این پاکت‌‌‌های گازی از سال‌ها پیش وجود داشته است. شرکت‌های پیشرو مانند مونتان آلمان، بیش از 30سال پیش توانایی شناسایی این پاکت‌‌‌ها را داشته‌‌‌اند و در کرمان پس از بررسی‌‌‌های یک معدن، این اطلاعات را به ایرانی‌‌‌ها نیز دادند. این فناوری‌‌‌ها از روش‌های پیشرفته ژئوفیزیکی مانند لرزه‌‌‌نگاری و توموگرافی الکتریکی برای شناسایی حفره‌‌‌های گازی استفاده می‌کنند. متاسفانه، در بسیاری از معادن ایران، این فناوری‌‌‌ها هنوز به‌طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌‌‌گیرند.
اسماعیلی به چالش‌‌‌های اقتصادی و فنی نیز اشاره کرد و گفت: توانمندی‌‌‌های فنی و اقتصادی صنعت معدن ایران با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد. قیمت‌گذاری دستوری و حاشیه سود پایین معادن زغال‌سنگ، انگیزه و توان مالی سرمایه‌گذاری روی فناوری‌‌‌های پیشرفته ایمنی را کاهش داده است. در کشوری که تهیه تجهیزات با قیمت‌های چند برابری امکان‌‌‌پذیر است، تامین فناوری‌‌‌های پیشرفته ایمنی برای بسیاری از معادن دشوار است.
او با اشاره به یک راهکار بیان کرد: اختصاص بخشی از درآمد صنعت فولاد که از زغال‌سنگ به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کند، به ارتقای ایمنی در معادن زغال‌سنگ کمک خواهد کرد. او تاکید کرد که این مبلغ باید صرفا برای خرید تجهیزات پیشرفته ایمنی، آموزش کارکنان و بهبود زیرساخت‌‌‌های ایمنی هزینه شود.