سفر به عمق ۷۰۰ متری زمین، حتی برای خیال‌پردازی هم در مخیله، سخت می‌گنجد. آنجا که نور خورشید به خواب می‌رود و زندگی، زیر نور کمرنگ چراغ‌های سرپیکو با خطر و اضطراب هم‌زیستی می‌کند. آنجا که سکوت، با صدای ضربه‌های پتک و ناله‌های دستگاه‌های حفاری پیوندی دیرینه دارد...

سفر به عمق ۷۰۰ متری زمین، حتی برای خیال‌پردازی هم در مخیله، سخت می‌گنجد. آنجا که نور خورشید به خواب می‌رود و زندگی، زیر نور کمرنگ چراغ‌های سرپیکو با خطر و اضطراب هم‌زیستی می‌کند. آنجا که سکوت، با صدای ضربه‌های پتک و ناله‌های دستگاه‌های حفاری پیوندی دیرینه دارد و با هم، برای معرکه خاموش کارگران معدن، یک موسیقی ناتمام اجرا می‌کنند، معرکه‌ای که گاه با یک اصطکاک ناچیز، می‌تواند به مهلکه تبدیل شود.
 فاجعه معدن طبس و مرگ بیش از ۵۰ جانِ بی‌گناه، زخمی نه فقط تازه برای امروز که برای همیشه به این رسته شغلی سنجاق شده است. همچون زمستان یورت، همچون طرزه دامغان، همچون هجدک کرمان و همچون ده‌ها فاجعه دیگر که معادن ایران را نه فضایی برای کار که به اهریمنی بدل کرده‌اند که کارگران بی‌گناه را به کام مرگ می‌کشند. آن‌جا که مزد چنین کاری، برای معدن کاران حرفه‌ای بیش از ۲۵ میلیون تومان نیست و اگر فیش‌های حقوقی معدن کاران معدن طزره در سال ۱۴۰۲ با میانگین هشت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را معیار بدانیم، حتی با افزایش ۵۰ درصدی حقوق (که اتفاق بسیار ناممکنی است) به رقمی بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نخواهیم رسید! رقمی که در مقایسه با کشور‌های دیگر، یک شوخی تلخ است.
یک مقایسه تلخ؛ استرالیا پیشتاز بهترین دستمزد‌ها به معدن کاران
صنعت معدن یکی از حساس‌ترین و پرچالش‌ترین حوزه‌های کاری در جهان است. حقوق کارگران معدن به‌عنوان یکی از مولفه‌های اصلی رفاه اجتماعی و اقتصادی در این صنعت به شمار می‌آید. در استرالیا، کارگران معدن یکی از بالاترین دستمزد‌ها را در جهان دارند. به‌طور متوسط، کارگران معدن حدود ۹۰ تا ۱۳۸ هزار دلار استرالیا در سال درآمد دارند. مهندسان معدن در این کشور نیز به‌طور متوسط بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزار دلار در سال درآمد دارند. ساعات کار برای کارگران معدن معمولاً بین ۳۵ تا ۴۰ ساعت در هفته است، اما ممکن است در شرایط خاص، کار بیشتری داشته باشند. کارگران همچنین از مزایای متنوعی از جمله بیمه درمانی، برنامه‌های بازنشستگی و دوره‌های آموزشی بهره‌مند می‌شوند.
ایالات متحده ؛ تنوع و چالش‌ها
در ایالات متحده، دستمزد کارگران معدن به‌طور متوسط بین ۷۰ تا ۹۰ هزار دلار در سال است، بسته به ایالت و نوع معدن. مهندسان معدن در ایالات متحده معمولاً بین ۱۲۵ تا ۱۷۰ هزار دلار در سال درآمد دارند. در ایالات متحده، شرایط کارگران معدن به‌طور چشمگیری متغیر است و به ایالت و نوع معدن وابسته است. به‌طور کلی، ساعات کاری کارگران معدن معمولاً بین ۴۰ تا ۵۰ ساعت در هفته است و در برخی مناطق، به‌ویژه در ایالت‌های غربی، ساعات کاری ممکن است بیشتر باشد.
کارگران در ایالت‌های مختلف با توجه به قوانین محلی، حقوق متفاوتی دارند. برای مثال، در ماساچوست و نیوجرسی، دستمزد کارگران معدن بالاتر از میانگین ملی است. مزایای کارگران معدن در ایالات متحده شامل بیمه‌های درمانی، برنامه‌های بازنشستگی و مزایای تعطیلات است. با این حال، به‌دلیل هزینه‌های بالای زندگی و فشار‌های اقتصادی، کارگران معدن ممکن است با چالش‌هایی در تأمین نیاز‌های اولیه مواجه شوند. همچنین، شرایط ایمنی کار در معادن در ایالات مختلف متفاوت است و در برخی مناطق، کمبود نظارت بر ایمنی کارگران گزارش شده است.
آلمان ؛ چالش‌های معیشتی معدن کاران
در آلمان، کارگران معدن به‌طور متوسط حدود ۵۰ هزار یورو در سال درآمد دارند. مهندسان معدن نیز به طور میانگین ۸۰ تا ۱۱۰ هزار یورو در سال درآمد دارند. این به معنای شرایطی معشیتی سخت و در مرز دستمزدی زندگی کردن است. شایان ذکر است شرایط شبکه بهداشت و درمان آلمان با وجود پیشرفته بودن بسیار کم ظرفیت و گران قیمت است و این موضوع عامل دیگری برای فشار بر معشیت فعالان صنعت پرآسیب معدن در این کشور است.
کانادا ؛ معدن کاران روی خط اعتدال
به گزارش اقتصاد ۲۴، در کانادا، کارگران معدن به‌طور متوسط حدود ۶۰ تا ۸۰ هزار دلار کانادا (حدود ۴۵،۰۰۰ تا ۶۰،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. مهندسان معدن در این کشور نیز به‌طور متوسط بین ۷۰،۰۰۰ تا ۱۱۰،۰۰۰ دلار کانادا درآمد دارند. کارگران معمولاً ۴۰ تا ۵۰ ساعت در هفته کار می‌کنند و به‌دلیل تنوع در پروژه‌ها و معادن، از فرصت‌های شغلی متعددی برخوردارند. این کشور به رعایت قوانین کار و ایمنی در معادن بسیار پایبند است و شرکت‌های معدنی موظف به فراهم کردن شرایط ایمنی برای کارگران هستند. مزایایی نظیر بیمه‌های درمانی و برنامه‌های آموزشی نیز اموری بدیهی است!
معدن کاران چین ؛ کمی دور از استاندارد
در چین، دستمزد کارگران معدن معمولاً بین ۲۰،۰۰۰ تا ۳۰،۰۰۰ یوان (حدود دو هزار و ۸۰۰ تا ۴ هزار و ۲۰۰ دلار آمریکا) در سال است. مهندسان معدن در این کشور نیز معمولاً حدود ۵۰،۰۰۰ تا ۸۰،۰۰۰ یوان (حدود ۷،۰۰۰ تا ۱۱،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. ساعات کاری برای کارگران معدن در چین معمولاً حدود ۴۸ ساعت در هفته است و شرایط ایمنی در بسیاری از معادن به‌ویژه در مناطق روستایی ممکن است نامناسب باشد.
روسیه ؛ معدن کاران در تقابل بحران و امنیت
در روسیه، مهندسان معدن حدود ۱۲ هزار و ۷۹۲ روبل حقوق می‌گیرند و حقوق کارگران نیز در همین محدوده است، اما کار در مناطق دور افتاده یا نواحی سردسیر شمالی درآمد بیشتری را به همراه خواهد داشت.
ساعات کاری معمولاً بیش از ۴۰ ساعت در هفته است، اما در مناطق دورافتاده، ساعات کار ممکن است بیشتر باشد. مزایای کارگران معدن در روسیه شامل بیمه‌های اجتماعی و بهداشتی، اما به‌طور کلی کم‌هزینه و محدود است. با توجه به بحران‌های اقتصادی، شرایط معیشتی کارگران معدن ممکن است با چالش‌های قابل توجهی مواجه شود و در برخی مناطق، حقوق به سختی به نیاز‌های اولیه پاسخگو است.
برزیل ؛ یک آمریکای لاتینی قابل قبول!
در برزیل، دستمزد کارگران معدن به‌طور متوسط ۲۵،۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ رئال (حدود ۵،۰۰۰ تا ۸،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال است. مهندسان معدن معمولاً حدود ۸۰،۰۰۰ تا ۱۲۰،۰۰۰ رئال (حدود ۱۵،۰۰۰ تا ۲۵،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. کارگران معدن معمولاً ۴۴ ساعت در هفته کار می‌کنند و شرایط کار در معادن ممکن است به‌ویژه در مناطق دورافتاده دشوار باشد. با این‌حال شرایط کارگران معدن در این کشور به‌طور کلی بهتر از برخی کشور‌های دیگر در آمریکای لاتین است، هرچند که بیکاری در این کشور بالا و در محدوده ۱۱ درصد است.
ونزوئلا ؛ معدن کاران روی خط بحران
در ونزوئلا، شرایط کارگران معدن بسیار بحرانی است و دستمزد‌ها به شدت پایین است. طبق برخی داده‌ها کارگران معدن معمولاً ۲،۰۰۰ تا ۵،۰۰۰ بولیوار (حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. مهندسان معدن نیز در این کشور معمولاً بین ۵،۰۰۰ تا ۱۰،۰۰۰ بولیوار (حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. منابع دیگر، اما می‌گویند تمامی کارگران ونزوئلایی رقمی در حدود ۴ دلار در ماه حقوق میگیرند، اما پاداش‌های دولتی به حدود ۷۰ دلار در ماه می‌رسد. ساعات کاری معمولاً بین ۴۰ تا ۴۸ ساعت در هفته است، اما بسیاری از کارگران به دلیل وضعیت اقتصادی، با مشکلات جدی مواجه‌اند.
ترکیه ؛ وضعیت معدن کاران در حد متوسط رو به ضعیف
در ترکیه، دستمزد کارگران معدن معمولاً ۱۲۰،۰۰۰ تا ۱۵۰،۰۰۰ لیر (حدود ۵،۰۰۰ تا ۷،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال است. مهندسان معدن نیز به‌طور متوسط حدود ۲۵۰،۰۰۰ لیر (حدود ۱۰،۰۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. ساعات کاری کارگران معدن معمولاً ۴۰ تا ۴۸ ساعت در هفته است و شرایط کار ممکن است به‌ویژه در مناطق دورافتاده چالش‌هایی داشته باشد.
هند ؛ معدن کاران در تنگنا
در هند، کارگران معدن معمولاً حدود ۱۰،۰۰۰ تا ۲۰،۰۰۰ روپیه (حدود ۱۲۰ تا ۲۴۰ دلار آمریکا) در ماه درآمد دارند. مهندسان معدن نیز معمولاً حدود ۴۰۰،۰۰۰ تا ۶۰۰،۰۰۰ روپیه (حدود ۴،۸۰۰ تا ۷،۲۰۰ دلار آمریکا) در سال درآمد دارند. ساعات کاری معمولاً ۴۰ تا ۵۰ ساعت در هفته است و بسیاری از کارگران از مزایای اجتماعی و بهداشتی محروم‌اند.
معدن‌ کاری و بحران معیشت
شرایط کارگران معدن در جهان، به‌ویژه در کشور‌های در حال توسعه، به وضوح نشان‌دهنده تضاد میان ارزش‌های اقتصادی و حقوق انسانی است. در حالی که این کارگران نقش حیاتی در تأمین مواد اولیه برای صنایع مختلف ایفا می‌کنند، اما در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، حقوق و مزایای آن‌ها به‌طور جدی نادیده گرفته می‌شود. آمار‌ها گواهی بر این واقعیت دارند که معیشت این افراد تحت تأثیر قرارداد‌های نامشخص و فقدان حمایت‌های اجتماعی و بیمه شغلی قرار دارد.
ایران به عنوان کشوری با منابع غنی معدنی، نیازمند رویکردی جدی‌تر به حقوق و شرایط کارگران خود است. در شرایطی که کار در معادن به عنوان یکی از مشاغل سخت و زیان‌آور شناخته می‌شود، این واقعیت غیرقابل قبول است که بسیاری از کارگران همچنان فاقد قرارداد مشخص و امنیت شغلی مناسب هستند.
عدم واریز بیمه شغلی متناسب و کامل، علاوه بر افزایش خطرات و چالش‌های روزمره کارگران، به بحران اقتصادی و اجتماعی این قشر آسیب‌پذیر دامن می‌زند. در نهایت، به‌منظور بهبود وضعیت معیشتی کارگران معدن و ارتقاء استاندارد‌های زندگی آنها، ضروری است که سیاست‌گذاران و نهاد‌های مسئول به این مسائل توجه بیشتری نشان دهند و قوانین لازم برای حمایت از حقوق کارگران را تدوین و اجرایی کنند. این اقدام نه تنها به بهبود کیفیت زندگی کارگران کمک خواهد کرد، بلکه به ارتقاء بهره‌وری و پایداری صنایع معدنی نیز منجر خواهد شد.