مشکلات بخش ابتدایی زنجیره تولید فولاد در نحوه قیمت‌گذاری باعث شده تا مجدد موضوع عرضه سنگ‌آهن در رینگ معاملاتی بورس کالا مطرح شود.

اما به‌نظر می‌رسد تجربه نامطلوب سنگ‌آهنی‌ها از بورس کالا و ترس از استمرار نرخ‌گذاری دستوری حتی در این بازار نیز باعث شده تا این تولیدکنندگان درعین حال که از شرایط فعلی قیمت‌گذاری خود ناراضی هستند اما تمایل چندانی نیز برای حضور در این رینگ نداشته باشند. با این وجود معتقدند اگر بورس کالا بتواند زیرساخت‌های موردنیاز برای حضور هر تولیدکننده با هر میزان محصولی را فراهم کند و تمامی تولیدکنندگان ملزم شوند تا بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را به رینگ معاملاتی بورس بیاورند و وزارت صمت نیز از قیمت‌گذاری در این بازار دست بکشد، بورس کالا قابلیت مناسبی برای معامله محصولات کل زنجیره تولید فولاد دارد.

رئیس انجمن سنگ‌آهن درخصوص استفاده از رینگ بورس کالا برای معامله سنگ‌آهن به جای استفاده از روش فعلی به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اگر قرار باشد از بورس کالا به‌عنوان محلی برای عرضه و تقاضای محصول و کشف نرخ و معامله استفاده شود، این روش را تایید می‌کنیم و می‌پذیریم. اما برای آنکه بورس کالای کشور تبدیل به رینگی مناسب و مورد قبول برای فروش محصولات ما تبدیل شود، لازم است ابتدا پیش‌نیازهایی در آن به وجود‌ آید. مهرداد اکبریان ادامه داد: آوردن سنگ‌آهن به رینگ بورس کالا زمانی منطقی تلقی می‌شود که تمامی محصولات زنجیره همزمان وارد رینگ بورس شوند، در واقع بورس کالا امکان عرضه از سنگ‌آهن تا کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی و حتی محصولات نهایی را داشته باشد. در گام دوم نیز برای واقعی شدن قیمت‌ها، تمامی تولیدکنندگان، بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را به رینگ بورس کالا بیاورند تا به این ترتیب با واقعی شدن عرضه و تقاضا، نرخی واقعی در این بازار کشف شود. اما در حال حاضر در برخی کالاها همچون شمش فولاد، شاهد هستیم که فولادسازان تنها میزان اندکی از تولید خود را به رینگ بورس آورده و به این ترتیب با مدیریت عرضه می‌توانند بازار را کنترل کرده و نرخ محصولات را خود تعیین کنند.

در ادامه نیز بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را با نرخ‌های حتی بالاتر از قیمت معامله بورس در بازارهای دیگر به فروش برسانند. اما برای رسیدن به بورسی شفاف و کارآمد لازم است تا تمامی تولیدکنندگان یک محصول حداقل ۷۰ درصد کالای تولیدی خود را در رینگ بورس کالا عرضه کنند تا به این ترتیب بازاری منطقی و واقعی ایجاد شود. اما اگر قرار باشد تا تنها بخش اندکی از تولیدات یک محصول به بورس بیاید این بازار کارآیی لازم را در تعیین نرخ از دست می‌دهد و تبدیل به ابزاری برای بازارسازی می‌شود. رئیس انجمن سنگ‌آهن گفت: اگرچه بورس کالا در آوردن شرکت‌های بزرگ به این بازار موفق بوده اما نتوانسته شرکت‌های کوچک را برای عرضه در این بازار با خود همراه کند. همراه کردن مجموعه‌های کوچک برای عرضه تولیدات خود در بورس لازمه رسیدن به بازاری شفاف است. اما برای حضور این مجموعه‌های کوچک باید زیرساخت موردنظر فراهم شود. درحال حاضر معادن کوچکی در کشور فعالیت می‌کنند که کل تولید محصول آنها در سال به ۵۰ هزار تن می‌رسد، باید بورس کالا توانایی جذب این تولیدکنندگان کوچک را نیز داشته باشد.

وی افزود: در برخی موارد تولیدکننده به‌جای معامله نقدی سراغ تهاتر می‌رود، اما درحال حاضر برای این نحوه معامله در بورس امکانی ایجاد نشده است. بنابراین آوردن کل معاملات آن‌ هم در تمامی محصولات زنجیره فولاد به بورس، امری پسندیده اما کاری کلان و گسترده بوده که به راحتی امکان‌پذیر نیست. اکبریان گفت: البته همچنان معتقدم بهترین روش برای معامله آن است که اجازه دهیم بازار براساس عرضه و تقاضا به تعادل برسد. اما از آنجا که می‌دانیم دولت زیربار قانون بازار نمی‌رود و همواره به‌دنبال دخالت در روند طبیعی بازار است، با بورسی شفاف و واقعی که زیرساخت‌های موردنیاز را داشته باشد نیز موافقیم.