مدیرکل امور عشایر استان کرمان گفت: ظرفیت ناوگان آبرسانی را به دو برابر در سال جاری افزایش دادیم اما ضرورت تامین اعتبار از سوی ستاد بحران استان و سازمان عشایری وجود دارد تا از شرایط کنونی گذر کنیم.
رضا نیکزادی اظهار کرد: جمعیت عشایری شمال استان کرمان براساس سرشماری ثبتی و مبنائی سال ۹۸ حدود ۱۶ هزار و ۲۰۰ خانوار با جمعیت حدود ۷۰ هزار نفر بوده است.
وی با اشاره به اینکه این جمعیت قابل توجه در ۵۰ درصد استان کرمان قلمرو دارد، افزود: اداره کل امور عشایر چهار خدمت شناسه دار به عشایر ارائه می دهد و جامعه عشایر نیاز دارد در حوزه های مختلف از جمله بهداشت و درمان، آموزش، ارتباطات و ... مانند دیگر اقشار جامعه بهره مند باشد.
نیکزادی تصریح کرد: اتفاقات خوبی در سال های گذشته در زمینه ارائه خدمات به عشایر افتاده اما پراکندگی جمعیتی و جغرافیایی در سطح استان به حدی است که امکانات ارائه شده کفاف نمی دهد و ضرورت دارد دستگاه های دولتی براساس آیین نامه ساماندهی مصوب سال ۸۴ سالیانه خدمات بیشتری به جمعیت عشایری ارائه دهند.
وی بیان کرد: مسئله بسیار مهمی که در حال حاضر مطرح است، با توجه به کاهش شدید بارندگی و نزولات جوی در سال زراعی جاری در کشور و به ویژه استان کرمان، با خشکسالی مواجه هستیم که در چهار دهه گذشته بی سابقه است و با بروز خشکسالی، نخستین حوزه ای که آسیب می بیند، عشایر و نخستین مناطق درگیر با خشکسالی حوزه عشایری است.
اُفت شدید آبدهی منابع آبی در مناطق عشایر
مدیرکل امور عشایر استان کرمان گفت: بزرگ ترین مانع تولید در حوزه عشایری عدم بارندگی است و امسال شاهد این مسئله هستیم و در حال حاضر در مناطق عشایری به گونه ای است که بسیاری از منابع تامین آب شرب انسان و دام شامل چاه، قنوات و چشمه ها با کاهش و اُفت شدید آبدهی مواجه است.
وی افزود: با توجه به اقلیم خشک استان کرمان و افزایش گرمای هوا در روزهای اخیر، گزارشاتی داریم که اکثر منابع آبی مناطق عشایری در حال خشک شدن است.
نیکزادی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد علوفه دام عشایر از طریق مراتع تامین می شده، تصریح کرد: در پی کاهش بارندگی کاهش علوفه مرتعی را داریم و در نتیجه با عدم تغذیه مناسب دام ها و لاغری و از بین رفتن دام مولد مواجه هستیم.
وی بیان کرد: افزایش تعلیف دستی دام عشایر باعث کمبود علوفه و افزایش قیمت نهاده های دامی شده و مجموعه این عوامل کاهش درآمد خانوارهای عشایری را به دنبال داشته که منجر به فقر و بیکاری در این مناطق می شود و از طرفی عرصه به عشایر تنگ شده و از سر اجبار به حاشیه نشینی در روستاها و وشهرها روی می آورند که یکسری معضلات اجتماعی برای این قشر مولد و زحمتکش به وجود می آورد.
مدیرکل امور عشایر استان کرمان در ادامه اظهار کرد: سازمان امور عشایر ایران در راستای کاهش اثرات خشکسالی برنامه هایی در دستور کار قرار داده و در گام نخست تفاهمنامه ای بین پشتیبانی امور دام و مجموعه تشکل های عشایری(که بازوی ما هستند) منعقد شده که دام مازاد(نه مولد) عشایر خریداری، کشتار و به بازار مصرف عرضه شود.
وی ادامه داد: حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار راس دام عشایر در شمال استان کرمان آماده عرضه در راستای این تفاهمنامه است که تسریع در اجرای این تفاهمنامه ضروری است و متاسفانه یکسری موانع در این دستورالعمل وجود دارد و لازم است رفع شود.
نیکزادی تصریح کرد: یکی از موانع، ترکیب دام است که ممکن است در تمام مناطق عشایری این ترکیب وجود نداشته باشد مانند بز و بزغاله، بره و ... که باید دام با هر شرایطی که هست و در صورتی که قابلیت کشتار داشته باشد، به مصرف برسد و لازم است این ترکیب برداشته و به گونه ای باشد دامدار با میل و رغبت خود و نه اکراه دام را تحویل بدهد.
توزیع ۱۴ هزار و ۵۰۰ تن نهاده در بین عشایر استان
وی بیان کرد: تهیه وتوزیع نهاده های دامی، اقدام دیگر سازمان امور عشایری در مواجهه با خشکسالی است که از ابتدای امسال قریب به ۱۴ هزار و ۵۰۰ تن انواع نهاده در بین عشایر شمال استان کرمان توزیع کردیم که در ۱۰ سال گذشته در این فصل بی سابقه بوده است.
مدیرکل امور عشایر استان کرمان گفت: گرچه نتوانستیم تمام نیازهای دامداران را برآورده کنیم اما با پیگیری های سازمان عشایری و اتحادیه دامداران متحرک، مشکل حادی در حوزه نهاده تاکنون نداشتیم؛ ممکن است خواسته مردم چیز دیگری باشد اما نیازهای اولیه را رفع کردیم.
وی افزود: همچنین پرداخت تسهیلات به خانوارهای عشایری را در دستور کار داریم که این کار از سال قبل نیز انجام می شود و عمدتا در حوزه دامپروری و حمایت از دامدار در تولید زنجیره گوشت و در شرایط خشکسالی کمک می کند دامدار سرپا بماند و دام مولد را از چرخه خارج نکند.
نیکزادی اظهار کرد: موضوع دیگر آبرسانی سیار به عشایر است که ظرفیت ناوگان آبرسانی را به دو برابر در سال جاری افزایش دادیم اما ضرورت تامین اعتبار از سوی ستاد بحران استان و سازمان عشایری وجود دارد تا از شرایط کنونی گذر کنیم.
لزوم تنوع بخشی به مشاغل عشایری
وی بیان کرد: تنوع بخشی به مشاغل عشایری موضوع دیگری است که برای کاهش اثرات خشکسالی بر اقتصاد این قشر مولد دنبال می کنیم و معتقدیم زنان ۵۰ درصد اقتضاد خانوار عشایر را به عهده دارند و با وضعیت کنونی خشکسالی ضرورت دارد مشاغل خرد و خانگی از جمله صنایع دستی، بوم گردی(عشایر گردی)، صندوق خرد زنان و بازاریابی برای محصولات تولیدی عشایر توسط تشکل ها در دستور کار قرار بگیرد.
مدیرکل امور عشایر استان کرمان در بخش دیگری از سخنانش درباره شیوع ویروس کرونا در بین این قشر از جامعه گفت: با توجه به شرایط زندگی، عشایر از اقشاری بودند که کمترین ابتلا و تلفات انسانی به بیماری کرونا را داشتند. اما با جهش و شیوع ویروس جدید لازم است عشایر همچنان توجه داشته و برگزاری مراسمشان را به زمان دیگری موکول کرده و در سکونت گاه های جدید فاصله را رعایت نمایند.
وی افزود: ۱۰۰۰ خانوار عشایری از استان هرمزگان و جنوب کرمان به ییلاقات شمال استان کوچ کره اند که لازم است فاصله سکونتگاه ها را نسبت به سال های قبل افزایش بدهند و همچنین تاکید داریم اکیپ های سیار بهداشتی در مناطق عشایری فعالیت بیشتری داشته باشند.
توافق برای واکسیناسیون کرونا برای افراد بالای 18 سال جامعه عشایری
نیکزادی تصریح کرد: براساس تفاهمنامه فی مابین وزارت بهداشت و سازمان امور عشایری، مقرر شده تا پایان مردادماه همه افراد بالای ۱۸ سال عشایری واکسن کرونا دریافت کنند و این توافق نیز در استان کرمان صورت گرفته و در دستور کار است.
وی در بخش دیگری از سخنانش درباره وضعیت کوچ عشایر استان کرمان بیان کرد: جمعیت عشایری استان کوچ درون و برون محیطی دارند که کوچ درون محیطی داخل یک شهرستان اتفاق می افتد.
مدیرکل امور عشایر استان کرمان اظهار کرد: عمده شهرستان هایی که کوچ برون محیطی دارند شامل بردسیر، سیرجان، رابر، بافت و ارزوئیه است که به جنوب کرمان و استان هرمزگان کوچ می کنند.
وی درباره فروش و بازاریابی محصولات عشایر گفت: براساس پیگیری ها برای فروش آنلاین محصولات تولیدی عشایر، فروشگاه اینترنتی "عشایر شاپ" توسط اتحادیه مرکزی دامداران متحرک راه اندازی شده و در حال حاضر فروش خوبی انجام می شود و متقضایان خرید بسیاری داریم.
نیکزادی تصریح کرد: در شرایط خشکسالی که منابع درآمدی به حداقل رسیده، با پرداخت تسهیلات و صنایع دستی و فروش محصولات باید کمک کنیم اقتصاد خانوارهای عشایری ترمیم شود و در مشاغل خرد و خانگی فعال تر شوند.
وی در بخش پایانی سخنانش با اشاره به انجام فعالیت های فرهنگی برای عشایر بیان کرد: برای هر اقدامی که به این قشر ارائه می دهیم، پیوست فرهنگی داریم و مصوبه ای مربوط به سال ۹۵ وجود دارد که وظیفه مندی ۱۸ دستگاه اجرایی در حوزه فرهنگی برای عشایر را مشخص کرده و ضرورت دارد در کنار آیین نامه ساماندهی که فعالیت های عمرانی و خدمات به عشایر مدنظر است، دستگاه های متولی به موضوعات فرهنگی نیز توجه داشته و این حوزه در دستور کار قرار گیرد چراکه مسائل و آسیب هایی در این زمینه شاهد هستیم و نیاز به اقدام در این حوزه است.