بررسی لایحه بودجه 1401 نشان میدهد این لایحه در چند بخش می تواند روی بازار سرمایه اثر گذار باشد که مهم ترین آن ها شامل بازگشت مالیات نقل و انتقال سهام به بورس و افزایش نرخ گاز برخی صنایع است که اثرات منفی خواهد داشت.
همچنین حذف ارز ترجیحی برخی صنایع هم در این بین می تواند تاثیرات مثبتی بر روند بازار سرمایه بگذارد. البته دولت در شرایطی لایحه بودجه را به مجلس تحویل داده که در روزهای گذشته بورس به شدت قرمز بوده و دیروز شاخص بورس تهران با 2درصد افت به زیر یک میلیون و 300هزار واحد ریزش کرد.
طبق ارقام لایحه بودجه، نرخ گاز سوخت صنعت پتروشیمی، پالایشی، فولاد و یوتیلیتی 100درصد نرخ خوراک پتروشیمی تعیین شده، این نرخ فقط برای صنعت سیمان 10درصد نرخ خوراک درنظر گرفته شده است. با تغییر فرمول، قیمت گاز، بهعنوان سوخت، تا 25سنت افزایش خواهد یافت. این موضوع میتواند حاشیه سود شرکتهایی را که مشمول افزایش نرخ هستند، بهویژه تولیدکنندههای فولاد را با کاهش محسوسی مواجه کند. هزینه انرژی، برای هر تن فولاد، از مرحله گندله تا شمش، با گاز، 25سنت و با برق 2سنتی 107دلار در هر تن است، یعنی اگر قیمت گاز 25سنت باشد، برق هم به مرور تا 5 سنت بالا می رود که در نهایت هزینه انرژی را به 136دلار میرساند. هر تن فولاد، 274دلار هزینه مواد و 176دلار هزینه تبدیل، خواهد داشت که با مالیات 15درصدی و هزینههای فروش، سود خالص هر تن فولاد، کمتر از 30دلار میشود و این می تواند باعث کاهش سرمایه گذاری و صادرات در حوزه فولاد و کاهش شدید درآمدهای ارزی می شود.علاوه براین ها کارشناسان می گویند افت ارزش بازار شرکت های فولادی و پتروشیمی ها درآمد، صندوقهای بازنشستگی را که سهامدار اصلی این شرکتها هستند، تحت فشار قرار می دهد و آن ها در پرداخت حقوق بازنشستهها با مشکل مواجه می شوند.
اما در سوی دیگر مهمترین مولفه مثبت بودجه، برای بازار سرمایه، حذف ارز ترجیحی برخی صنایع است. حذف ارز ترجیحی، به آن دسته از شرکتهای بورس، که مشمول ارز 4200 تومانی بودند، این امکان را می دهد که بتوانند نرخ محصولاتشان را افزایش دهند و حاشیه سود این دسته از شرکتها افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر با توجه به اینکه نرخ تسعیر دلار در لایحه بودجه سال آینده 23هزار تومان درنظر گرفته شده و با توجه به اینکه نرخ ارز در بازار نیما به 24هزار تومان رسیده، شرکتهای صادرات محور فعال در بورس، میتوانند به بهبود عملکرد خود امیدوار باشند. این خبری مثبت برای بازار سرمایه تلقی میشود. هماکنون شرکتهای صادرات محور در راهبری بورس نقشی مؤثر و پررنگ دارند.