در شرایطی که وزیر صمت از رشد تولید صنایع در همه زمینه‌ها طی سال جاری خبر می‌دهد، آمار پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی روایتی متفاوت از تولید دارد...

رضا فاطمی‌امین، وزیر صمت، اخیراً از رشد تولید صنایع در همه زمینه‌ها خبر داد و اعلام کرد که  شرکت‌های بورسی که نیمی از عملکرد صنایع مربوط به آن‌هاست همگی با کیفیت بی‌نظیر جریان رو به رشدی را طی می‌کنند. با این حال نگاهی به آمار تولید در گزارش پژوهشکده پولی و مالی «بی‌نظیربودن» این آمار را زیر سؤال می‌برد.
گزارشی که این پژوهشکده از تولید صنعتی ایران تا پایان مهر ماه منتشر کرد، روایتی متفاوت را از تولید ارائه می‌دهد. بنا بر این داده‌ها، تولید صنعتی شرکت‌های بورسی در ماه نخست سال جاری تا پنج درصد سقوط کرد و تا ماه سوم به صفر رسید و در ادامه سال سیر صعودی به خود گرفت و تا ۷.۵ درصد بالا رفت.
این رشد تولید صنایع پس از افت یادشده در حالی رخ داده که شاخص تولید صنعتی بورسی از اوایل سال ۱۳۹۹ تا اوایل سال ۱۴۰۰ همواره مثبت بود و رشد آن در اوایل ۱۴۰۰ تا ۲۵ درصد هم خیز برداشت. با این حال شاخص تولید صنعتی شرکت‌های بورسی از اوایل سال ۱۴۰۰ سیر نزولی به خود گرفت و این سیر نزولی تا اوایل سال جاری ادامه داشت.
این گزارش همچنین نشان می‌دهد که بیشتر رشد تولید حاصل‌شده در سال جاری میلادی در بنگاه‌های بزرگ‌مقیاس حاصل شده است؛ قریب به‌اتفاق این بنگاه‌ها جزو دسته دولتی‌ها و خصولتی‌ها قرار می‌گیرند. از سوی دیگر، واحدهای تولیدی متوسط و کوچک‌مقیاس از اواسط سال گذشته تاکنون با رشد منفی تولید رو‌به‌رو بودند و تنها در چند ماه گذشته وارد جریان رشد تولید شدند.
رشد تولید کوچک‌مقیاس‌ها حدود 0.5 درصد و رشد متوسط‌مقیاس‌ها حدود 2.5 درصد بوده است. در حالی که تولید بزرگ‌مقیاس‌ها تا حدود پنج درصد بالا رفته است.
همچنین آمار پژوهشکده پولی و بانکی از رشد تولید روایتگر این است که از اواسط سال 1400 تاکنون رشد تولید در صنایع صادرات‌محور کم شد و در صنایع واردات‌محور قدرت گرفت؛ اتفاقی که به تقویت خروج ارز از کشور و در مقابل تضعیف ورود آن انجامید.
همچنین در میان صنایع بورسی گروه فلزات اساسی نیم‌سال نخست سال 1401 را با رشد منفی حدود 13 درصد پشت سر گذاشتند.
رشد تولید پس از افول یک‌ساله
به گزارش تجارت‌نیوز،از گزاره‌های یادشده این نتیجه حاصل می‌شود که هر چند از ابتدای سال جاری رشد تولید صنایع مثبت بود، اما این رشد پس از گذر از یک دوره یک ساله از افول تولید در سال 1400 به دست آمده است. در حالی که در سراسر سال 1399 جریانی از رشد مستمر تولید برقرار بود. منحنی شاخص تولید صنعتی بورسی در نمودار زیر این واقعیت را به تصویر می‌کشد.