در حال حاضر زمزمه‌هایی در خصوص افزایش قیمت گاز برای سیمانی‌ها در بودجه ۱۴۰۲ مطرح می‌شود. موضوعی که نشان می‌دهد دولت مشکلات فعالان این بخش را در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ نکرده و در کنار عدم حل معضل کمبود انرژی، حالا نگرانی از افزایش قیمت‌ها هم برای سیمانی‌ها دردسرساز شده است...

 با افزایش هوای سرد سهمیه گاز کارخانجات سیمانی به ویژه کارخانه‌هایی که دور از مناطق شهری بودند، قطع شد و این شرکت‌ها ناچار به جایگزین کردن مازوت شدند. همچنین به فعالان این عرصه تعرفه و هزینه‌های دیرکرد هم اضافه شد. در نتیجه شواهد نشان می‌دهد که عرصه برای سیمانی‌ها هرچه بیشتر تنگ‌تر می‌شود.
مدت‌هاست که بزرگ‌ترین چالش امروز معادن و صنایع معدنی بحث محدودیت گاز طبیعی است. زیرا در حالت عادی دولت ۷۵ درصد گازی که به این حوزه اختصاص می‌داد، اکنون محدود شده است. بر اساس پیش‌بینی‌ها به نظر می‌رسد این محدودیت تا پایان بهمن ماه نیز ادامه داشته باشد. در نتیجه می‌توان شاهد کاهش تولید و نوسان در بازار سیمان بود.
بحران انرژی پررنگ‌تر از همیشه
امسال بحران انرژی برای سیمانی‌ها بیش از همیشه چشمگیر بود. به این صورت که کارخانجات سیمان به طور متوسط در فصل گرما بیش از یک ماه با قطعی برق و در فصل سرما با قطعی گاز روبه‌رو بودند.
مروز کارخانه‌های سیمانی شاهد محدودیت در دیماند خود شده‌اند و تاکید شده که نمی‌توانند بیش از ۸ مگاوات مصرف داشته باشند. در فصل سرما شاهد هستیم که کارخانه‌های سیمان محدودیت در مصرف دیماند گاز دارند. در نتیجه ناچار شده‌اند تا حدود ۴۰ درصد گاز مصرفی خود را کاهش دهند.
مساله تاسف‌برانگیز این است که تا انتهای بهمن پیش‌بینی شده این کارخانه‌ها قطعی گاز داشته باشند. در نتیجه در کل می‌توان گفت که به مدت ۵ ماه فرصت تولید از دست فعالان این عرصه گرفته شده است.
البته کارشناسان باور دارند این عدد به نسبت موقعیت جغرافیایی مجموعه‌های سیمانی متفاوت است اما به طور میانگین درست است.
تقاضای متفاوت سیمان در کشور
به باور فعالان این حوزه افزایش قیمت محصولات سیمانی هم نمی‌تواند ضرر و زیان کارخانجات را جبران کند. چرا که در مواجه شدن با بحران انرژی همه ضرر کرده‌اند.
در خصوص قیمت‌ها، کارشناسان باور دارند این موضوع در مناطق مختلف کشور تا حدودی متفاوت است. به این صورت که در برخی از مناطق کشور تقاضای بیشتری وجود دارد و در برخی مناطق کمتر. در واقع با توجه به تقاضای کمتر، قیمت سیمان دیگر در آن مناطق رقابتی نیست و نهایتا اگر کارخانه دار خوش‌شناس باشد روی کف قیمت محصول خود را به فروش می‌رساند.
به طور مثال گفته می‌شود که خراسان‌رضوی با ظرفیت تولید بالای سیمان و تقاضای پایین روبه‌رو است. در نتیجه در این استان سیمان در کف قیمت قرار دارد و کارخانجات با افزایش مشکلات تامین انرژی بیشتر متضرر شده‌اند.
از طرفی انتقاد بر عملکرد دولت است. به این صورت که دولت که بورس را مدیریت کرده و کف عرضه را مشخص و قیمت را به صورت دستوری اعمال کرده است. اما با این وجود هیچ نظارت و کنترلی بر نهاده‌ها و مولفه‌های مورد نیاز برای تولید سیمان ندارد.از این مساله می‌توان نتیجه گرفت که دولت هیچ برنامه‌ای برای حل مشکل سیمانی‌ها ندارد.
حاشیه سود سیمانی ها پرید
مشکل تامین انرژی از یک طرف و کنترل بورس کالا از طرف دیگر، باعث شده فعالان سیمانی باور داشته باشند که دولتمردان هیچ حاشیه سودی برای کارخانه‌ها باقی نمی‌گذارند.
این درحالی است که کارخانه‌های سیمان نقش مهمی در بازار سرمایه برعهده‌دارند اما هنگامی که نتوانند حاشیه سود مناسبی داشته باشند. نتیجه آن می‌شود که سهامداران سهام‌شان را از این صنعت خارج کرده و سمت دیگری می‌روند.
در واقع بخشی از صنایع سیمانی که با تقاضای کمتری روبه‌رو هستند و عرضه و تولیدشان به دلیل عدم امکان رقابتی شدن سیمان در بورس کالا وجود ندارد، ناچار هستند قیمت سیمان را به قیمت کف بازار بورس کالا برسانند. ‌در نتیجه حاشیه سود مثبتی نداشته و این باعث می‌شود در بازار سرمایه سهامداران بخش خصوصی سرمایه خود را از سیمان خارج کرده و در نتیجه ضربه مهلکی به صنعت سیمان وارد شود.
قطعی گاز ۵۴ واحد سیمانی
پیش‌تر رییس انجمن سیمان با بیان اینکه سیمان گران نشده و عرضه هم کم نیست، گفت: ما نگفتیم کارخانجات سیمان تعطیل شده‌اند، بلکه گفتیم گاز ۵۴ شرکت قطع‌شده و تولید با استفاده از مازوت انجام می‌شود.
حمید فرمانی در مورد اظهارات متولیان وزارت صمت در مورد کذب بودن تعطیلی کارخانجات سیمان نیز گفت: ما هرگز اعلام نکردیم کارخانجات سیمان تعطیل هستند. به نظر می‌رسد وزارت صمت دشمن فرضی درست کرده و با آن دشمن فرضی در حال جنگ است.
وی تصریح کرد: اعلام کردیم که گاز ۵۴ شرکت تولیدکننده سیمان به طور کامل قطع شده و این کارخانجات با استفاده از مازوت در حال تولید هستند که موجب شده تولید اقتصادی نباشد و با هزینه‌های بیشتری سیمان تولید کنیم.
فرمانی در مورد وضعیت عرضه سیمان اظهار کرد: در حال حاضر تولید انجام می‌شود و کمبودی در حوزه سیمان وجود ندارد. احیانا شاید در برخی از مناطق عرضه کم باشد اما در مجموع عرضه‌ها مازاد بر نیاز است و اتفاقا سیمان‌های عرضه شده در بورس هم گاها به صورت کامل خریداری نمی‌شوند.
به گزارش جهان صنعت، رییس انجمن سیمان به قیمت سیمان نیز اشاره کرد و افزود: قیمت سیمان تفاوتی نکرده و ممکن است در برخی از بازارها در مناطق گرمسیری به دلیل داشتن موقعیت کاری خوب و تقاضای زیاد، قیمت کیسه‌های سیمان مقداری متفاوت از سایر مناطق باشد.
با اینکه رییس انجمن سیمان از قطعی کامل گاز ۵۴ شرکت تولیدکننده سیمان و افزایش هزینه تولید سیمان خبر داده است اما کارشناسان ضمن تایید این اطلاعات باور دارند سیمان تولیدی در کشور گران تمام می‌شود و دیری نمی‌گذرد که به تعداد تعطیلی کارخانجات سیمانی افزوده شود.