شاغلان بخش صنعت بیش از یک سوم کل افراد شاغل را تشکیل داده اند. علی رغم نوساناتی که برای سهم شاغلان بخش صنعت طول یک دهه اخیر رخ داده است، سهم آن در سال 1401 دوباره به همان میزان ابتدای دهه 90 رسیده است...

در طول یک دهه اخیر سهم شاغلین بخش صنعت دچار نوساناتی شده است و در 1401 دوباره به میزان ابتدای دهه 90 رسیده است.
 آمار ها نشان می‌دهد که سهم شاغلین صنعت در سال های اجرای توافق برجام به طور موقت(از سال 94 تا 98) حدود یک درصد کاهش یافته و به 32 درصد رسیده بود. درحال حاضر بیش از 33 درصد شاغلین، در یکی از زیرشاخه های بخش صنعت مشغول فعالیت هستند. به بیانی دیگر از هر سه فرد شاغل، یک نفر از آنها در بخش صنعت مشغول به کار است.
با وجود اینکه در سال 1401 تعداد شاغلین گروه صنعت نسبت به سال 1391 بیشتر شده است، به تولید ناخالص داخلی در بخش صنعت به اندازه مورد انتظار افزوده نشده است.
صنعت، پاشنه آشیل اقتصاد
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در حال حاضر بیشتر از 33 درصد شاغلین ایران در بخش صنعت مشغول به فعالیت هستند. همچنین هرساله بیش از 40 درصد کل ارزش افزوده تولید شده در اقتصاد معمولا به گروه صنعت تعلق دارد.
سهم شاغلین بخش صنعت طی ده سال اخیر تغییراتی داشته است؛ برای مثال اواسط دهه نود که مصادف با زمان اجرای برجام بوده، سهم این بخش روند نزولی داشته و در عوض سهم شاغلین بخش خدمات رشد کرده است.
گروه صنعت شامل نفت و گاز، صنعت، ساختمان و معدن می‌شود. زیرگروه معدن و نفت و گاز بیشترین سهم ارزش افزوده ناخالص داخلی را از کل ارزش افزوده بخش صنعت به خود اختصاص داده اند.
ابتدای دهه نود تعداد شاغلین بخش صنعت حدود 7 میلیون و 100 هزار نفر بوده و در سال گذشته این تعداد نزدیک به 8 میلیون نفر برآورد شده است. اما همچنان سهم شاغلین این بخش حدود 33 درصد از کل مشاغل باقی مانده است. به عبارتی دیگر در حال حاضر از میان 23 میلیون و 700 هزار نفر افراد شاغل در اقتصاد، نزدیک به 8 میلیون نفر آنها در بخش صنعت فعالیت دارند.
روند سهم شاغلین بخش صنعت
از سال 94(سال آغاز توافق برجام) تا سال 98 سهم بخش صنعت بیش از یک درصد کاهش یافته و حتی به 31.9 درصد رسیده است. سهم بخش خدمات نیز در این برهه زمانی رشدی 3 درصدی(از 47 درصد به 50 درصد) را رقم زده است.
در تمامی سال های مورد بررسی یک الگوی کاهشی در سهم کشاورزی از کل مشاغل اقتصاد قابل مشاهده است که در ده سال اخیر سهم این بخش کاهش قابل توجهی یافته و حدود 14 درصد رسیده است.
علی‌رغم اینکه در طی این ده سال تعداد شاغلین در بخش صنعت حدود 13 درصد افزایش داشته است، ارزش افزوده سالانه به قیمت ثابت(سال پایه = 1390) افزایشی کمتر از 10 درصد را تجربه کرده است. این اتفاق شاید بتواند نشان دهنده افت بهره‌وری در بخش صنعت(نسبت به سال 1391) باشد. به این معنا که تولید سرانه نیروی کار بخش صنعت در سال های اخیر نسبت به سال 91 کمتر شده است.