گزارش پژوهشکده پولی و بانکی نشان میدهد رشد تولید کالاهای سرمایهای در مرداد امسال کندتر شد و از 40 درصد ابتدای سال به نزدیک 15 درصد در نیمه تابستان رسید. این رشد در کالاهای واسطهای و مصرفی خانوار در بازه صفر تا 5 درصد قرار داشته است...
این گزارش نشان میدهد از خردادماه تولید کالاهای مصرفی از مرز صفر خارج شده و شکل افزایشی به خود گرفته و این روند برای کالاهای سرمایهای برعکس بوده و این دسته از کالاها روند نزولی به خود گرفتهاند.
تولید صنایع را میتوان بر اساس ماهیت و کارکرد محصولات به سه گروه کالاهای مصرفی، واسطهای و سرمایههای تقسیم کرد. اما با توجه به اینکه عوامل اثرگذار بر روی این کالاها با یکدیگر متفاوت است، طبیعی است که این سه گروه روندهای متفاوتی را تجربه کنند.
به همین دلیل برخی از فعالان اقتصادی معتقدند که بررسی تولیدات در این طبقهبندیها میتواند به درک عوامل مؤثر بر روند تغییرات تولید کمک کند.
بررسی روند رشد تولید کالاهای مصرفی، واسطهای و سرمایههای از اوایل سال گذشته نشان میدهد که «کالاهای واسطهای» سال گذشته را با افزایش آغاز کردند و در کنار دو گروه بعدی «مصرفی» و «سرمایهای» تا تیر سال 1401 به روند صعودی خود ادامه دادند، اما از تیرماه این کالاهای واسطهای در کنار دو گروه دیگر تغییر شکل دادند و روند نزولی به خود گرفتند روندی که برای این گروه تا مرز صفر در مرداد سال 1402 ادامه داشت، اما دو گروه «مصرفی» و «سرمایهای» این مدت را با نوسان پشت سرگذاشتند.
بسیاری از فعالان اقتصادی معتقدند محدودیت در واردات کالاهای نهایی اعم از مصرفی و سرمایهای باعث رشد قابلتوجه تولید این محصولات در صنایع مختلف در سال ۱۴۰۱ شد. اما به نظر میرسد که اثر مثبت کوتاهمدت این محدودیت واردات بر رشد تولید صنایع در حال از بین رفتن است.
بررسیها نشان میدهد رشد تولید کالاهای مصرفی در زمستان ۱۴۰۱ بیش از ۱۰ درصد بوده است و در دوماهه ابتدای سال نیز این روند ادامه داشته؛ ولی از خرداد روند نزولی رشد تولید این محصولات آغاز شده و از خرداد تا مرداد نرخ رشد این محصولات مثبت و زیر ۵ درصد بوده است.
رشد تولید کالاهای واسطه نیز بعد از منفیشدن در دورههای متوالی در تیرماه به حدود صفر درصد رسید و در مردادماه نیز در همین محدوده باقی ماند.
از سوی دیگر رشد بالای ۲۰ درصد تولید کالاهای سرمایهای که تا انتهای سال ۱۴۰۱ ادامه داشت در ماههای ابتدایی سال ۱۴۰۲ تضعیف شد. به گونهای که رشد تولید سهماهه منتهی به مرداد این محصولات به ۱۵٫9 درصد رسید.