انتظار میرود که بحران آبوهوایی و جنگ در اوکراین در این هفته در سازمان ملل برجسته شود؛ زیرا بیش از ۱۴۰رهبر و نمایندگان دولت از سراسر جهان برای سخنرانی در هفتادوهشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد (UNGA) به نیویورک آمدهاند...
الجزیره در گزارش ۱۸سپتامبر نوشت، بحثهای عمومی سطح بالا که از روز سهشنبه پس از دو هفته نشست آغاز می شود، پربینندهترین رویداد در تقویم سالانه سازمان ملل است. این رویداد، فرصتی را برای رهبران جهان و سران کشورها فراهم میکند تا اولویت های خود را برای سال آینده مشخص کنند، درباره مسائل مبرم همکاری کنند و اغلب، مخالفان خود را به چالش بکشند. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل هفته گذشته به خبرنگاران گفت: «هر سال برای رهبران از هر گوشه جهان لحظهای بینظیر است که نه تنها وضعیت جهان را ارزیابی کنند، بلکه برای منافع عمومی اقدام کنند. عمل همان چیزی است که جهان اکنون به آن نیاز دارد.» بحث عمومی امسال با موضوع «بازسازی اعتماد و برافروختن مجدد همبستگی جهانی: تسریع اقدامات در دستور کار ۲۰۳۰ و اهداف توسعه پایدار آن به سمت صلح، رفاه، پیشرفت و پایداری برای همه» برگزار میشود. در حاشیه این مراسم، مجموعهای از گفتوگوهای دوجانبه نیز انجام خواهد شد.
نقش کلی مجمع عمومی سازمان ملل چیست؟
مجمع عمومی سازمان ملل متشکل از ۱۹۳عضو، درباره موضوعات حقوق بشر، حقوق بینالملل و همکاری در «زمینههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی» بحث میکند. این سازمان توانایی تصویب قطعنامهها و اعلامیههایی را دارد که به معنی تعیین اصول راهنمای سازمان است. بر اساس منشور سازمان ملل، این نهاد همچنین مسوول رسیدگی به موضوعات صلح و امنیت بینالمللی است که در حال حاضر توسط شورای امنیت سازمان ملل (UNSC) رسیدگی نشده است. مجمع عمومی بودجه سالانه گسترده سازمان ملل را تایید میکند و یکی از شش کمیته اصلی آن مستقیما بر تامین بودجه ماموریتهای حافظ صلح در سراسر جهان نظارت میکند.
چه کسی در بحثهای عمومی سخنرانی میکند؟
رئیس مجمع عمومی معمولا اولین سخنرانی درباره بحثهای عمومی را ایراد میکند. رهبر این جلسه، «دنیس فرانسیس» از ترینیداد و توباگو، گفته است که میخواهد چندجانبهگرایی بیشتر و فرصتهای برابر را در دوران تصدی خود در اولویت قرار دهد. سپس رئیسجمهور برزیل بهطور سنتی اولین سخنرانی را ایراد میکند و انتظار میرود رئیسجمهور لولا داسیلوا تغییرات اقلیمی را محور سخنرانی خود قرار دهد. لولا که در ژانویه به قدرت رسید، قول داده که برزیل را بهعنوان یک رهبر جهانی در حوزه محیط زیست به میدان فعالیت بازگرداند و حفاظت از جنگلهای بارانی مهم آمازون را پس از سالها تخریب تقویت کند. پس از برزیل، ایالات متحده بهعنوان کشور میزبان، سخنرانی میکند و جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده قرار است امروز سهشنبه (۲۸شهریورماه) در مجمع عمومی سخنرانی کند تا نقش واشنگتن را بهعنوان یک رهبر جهانی مورد تاکید قرار دهد. سازمان ملل در وبسایت خود میگوید: «از آنجا، ترتیب سخنرانان از الگوریتم پیچیدهای پیروی میکند که سطح بازنمایی، تعادل جغرافیایی، ترتیب ثبت درخواست برای سخنرانی و سایر ملاحظات را منعکس میکند.»
کدام رهبران دیگر آنجا خواهند بود؟
لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل، اواخر هفته گذشته گفت که انتظار میرود حدود ۱۵۰رهبر در مذاکرات سطح بالا شرکت کنند، از آن جمله است: ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین. انتظار میرود زلنسکی و همچنین نتانیاهو در حاشیه این مراسم با بایدن گفتوگو کنند. خبرگزاری رویترز همچنین هفته گذشته گزارش داد که زلنسکی روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره اوکراین سخنرانی خواهد کرد که «می تواند او را با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در یک میز» درباره تهاجم نظامی مداوم روسیه قرار دهد.
چه کسی آنجا نخواهد بود؟
رسانهها گزارش دادهاند که بایدن تنها رهبر ارشد پنج کشور دائمی و دارای حق وتو - آمریکا، چین، روسیه، فرانسه و بریتانیا- خواهد بود که در این هفته در سطح عالی شرکت میکند. ریشی سوناک، اولین نخستوزیر بریتانیا در بیش از یک دهه خواهد بود که از این مراسم صرف نظر میکند و میگوید مشغله کاری او را از رفتن به نیویورک بازمیدارد. امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز بهدلیل اختلافات در زمانبندی، این مراسم را از دست خواهد داد. پس از اینکه والاستریتژورنال در اوایل سپتامبر گزارش داد که پکن قصد دارد هان ژنگ، معاون رئیسجمهور را به جای اعزام وانگیی (وزیر امور خارجه) به یک سفر گستردهتر به ایالات متحده، همانطور که قبلا اعلام شده بود، بفرستد مشخص نیست کدام مقام چینی در این اجلاس شرکت خواهد کرد.
چه موضوعاتی مورد بحث قرار خواهد گرفت؟
با توجه به تنوع سخنرانان، بحث های عمومی معمولا طیفی از موضوعات مورد علاقه منطقهای و جهانی را پوشش میدهد. موضوعات غالب سال گذشته شامل تلاشها برای بهبودی پس از همهگیری کووید، حمله روسیه به اوکراین و تغییرات آبوهوایی بود که انتظار میرود همه اینها دوباره در رویداد امسال برجسته شوند. توماس-گرینفیلد، فرستاده آمریکا در اواخر ماه اوت در گفتوگو با خبرنگاران گفت که انتظار دارد بیشتر کشورهای غربی «فشار شدید» بر روسیه اعمال کنند تا نیروهای خود را از اوکراین خارج کند. این تهاجم، درخواستها برای گسترش قدرت تصمیمگیری در شورای امنیت ۱۵عضوی را تجدید کرده است؛ جایی که روسیه در میان پنج عضو دائمی -در کنار چین، فرانسه، بریتانیا و ایالات متحده- دارای حق وتو است. نگرانیها درباره چین، امنیت دریایی در اقیانوس آرام، اختلالات زنجیره تامین و حقوق بشر نیز به احتمال زیاد مطرح میشوند؛ بهویژه زمانی که برخی ناظران نفوذ فزاینده پکن در سازمان ملل را زیر سوال بردهاند.
کودتاهای اخیر در آفریقا، بهویژه در نیجر، همچنین ممکن است توجه بیشتری را به خود جلب کند، همانطور که درگیریهای جاری در سودان و اتیوپی نیز مورد توجه قرار خواهد گرفت. در همین حال، بحرانهای بشردوستانه جاری در مکانهایی مانند افغانستان، شاخ آفریقا و آمریکای لاتین - و نقش آنها در بحران جهانی مهاجرت- ممکن است برجسته باشد. در همین حال، بحثهای عمومی دو ماه قبل از برگزاری اجلاس آب و هوای سازمان ملل متحد، COP۲۸، در دبی برگزار میشود و گوترش، دبیرکل سازمان ملل، میزبان یک نشست بلندپروازانه اقلیمی در حاشیه رویداد این هفته در نیویورک خواهد بود. گوترش در یک کنفرانس خبری در ۱۳سپتامبر گفت: «درخواست من از رهبران جهان روشن خواهد بود: اکنون زمان موضعگیری نیست. اکنون زمان بیتفاوتی یا بیتصمیمی نیست. اکنون زمانی برای گرد هم آمدن برای راهحلهای واقعی و عملی است.»
چه چیزی در پس موضوع امسال است؟
موضوعات مطرحشده توسط روسای مجمع عمومی بهطور سنتی گسترده است و امسال نیز از این قاعده مستثنی نیست. فرانسیس در نامهای در ژوئن به سلف خود گفت که موضوع سال۲۰۲۳ «شامل این است که ما در دوراهی تاریخ قرار داریم و مسیر پیش رو نه تنها در تعیین آینده ما، بلکه آینده نسلهای آینده تعیینکننده خواهد بود.» او خواستار تعهد مجدد به چندجانبهگرایی شد و از کشورهای عضو سازمان ملل خواست که ببینند چگونه میتوانند «اقدام هدفمند هماهنگ» را برای ارتقای صلح و امنیت، مبارزه با تغییرات آب و هوایی و ارتقای حقوق بشر انجام دهند. این موضوع همچنین بر نیاز به تسریع تلاشها برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل تاکید میکند.
اهداف توسعه پایدار چیست؟
سازمان ملل «اهداف توسعه پایدار» را بهعنوان «درخواست فوری برای اقدام» بین کشورها برای رسیدگی به فقر، گرسنگی و سایر مسائل جهانی توصیف کرده است. آنها در به اصطلاح «دستور کار۲۰۳۰ برای توسعه پایدار» که در سال۲۰۱۵ به تصویب رسید و طرحی را برای دستیابی به چندین معیار تا سال۲۰۳۰ ارائه میکند، ارائه شده است. این فهرست شامل ۱۷هدف است؛ از جمله تضمین آموزش با کیفیت، تامین آب سالم و بهداشت و اقدام فوری برای مقابله با بحران آب و هوا.