انقلاب صنعتی چهارم چه تاثیری بر کسبوکارها و اقتصاد خواهد داشت؟ بروز شدن کسب و کارها در آستانه انقلاب صنعتی چهارم این امکان را به وجود آورده تا صنعت مشکلات ساختاری خود را که ناشی از استفاده شدید از نیروی کار، هزینه های انرژی و عدم قطعیت بازار است برطرف کند...
از سوی دیگر صنعتی سازی جدید باعث شده تا تولید رقابتی شود و الگوی سنتی با یک الگوی در حال ظهور جایگزین شود که می توان آن را ادغام زنجیره صنعتی نامید.
محیطهای کسبوکار پرتلاطم و پیچیده امروزی با موج تغییرات سریع فناوری رویایی با موج چهارم توسعه صنعت که آن را انقلاب صنعتی چهارم مینامند مواجه هستند، عامل موفقیت شرکتهای پیشگام در این رویکرد نوظهور صنعتی، سرعت سازگاری با این تحولات سریع و پیچیده میباشد. رویکرد مزبور مجموعهای از تحولات فناورانه را دربر دارد. سامانههای فیزیکی سایبری، اینترنت اشیا، رباتیک، کلان داده، تولید ابری از جمله این تحولات هستند.
تحولات مد نظر همزمان بر محصولات و فرآیندها تاثیر میگذارند و ارتقای بهره وری و افزایش کارایی شرکتها را ممکن میسازند. مفهوم صنعت ٠.٤ را میتوان رویکردی اساسا جدید دانست که جهان های فیزیکی و دیجیتال را به یکدیگر پیوند میدهد. این انقلاب نه تنها در صنعت بلکه در جامعه، در حوزه اقتصادی، در چگونگی برنامهریزی و بهره برداری کار، نحوه تعامل انسان ماشین و در میان موقعیتهای دیگر منجر به بروز تغییرات خواهد شد. توانایی تفسیر و درک صحیح از این تغییرات، به ما این امکان را میدهد که به یک سطح آگاهی بالاتر و ظرفیت نظارت و پیشبینی بازارها که موجب ارتقا سازمانی با این الگوی تغییر پارادایم میشود، دست یابیم. در کشورهای درحال توسعه موانع مختلفی برای دیجیتال سازی در انقلاب صنعتی چهارم وجود دارد، یکی از دغدغههای بسیاری از کشورها آگاهی کسب شناخت از فناوریهای این انقلاب بهمنظور بهره برداری از ظرفیتهای انقلاب صنعتی چهارم است.
در گزارش معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، ضمن اشاره به یک تحلیل مقدماتی از تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر اقتصاد، تولید تاثیر فناوریهای صنعت ٠.٤ بر کسبوکارها را بررسی کرده است.
براساس این گزارش صنایع و کسبوکارها باید از الگوهای جدید در آستانه انقلاب صنعتی چهارم آگاهی داشته باشند. در سالهای اخیر، تبدیل شدن به یک کارخانه هوشمند یکی از راههای تامین نیاز مشتری در نتیجه شراط بسیار متغیر بازار خواهد بود. به این طریق صنعت میتواند مشکلات ساختاری خود را که ناشی از استفاده شدید از نیروی کار، هزینههای انرژی و عدم قطعیت بازار است، حل کند. در عین حال آنها میتوانند بهره وری و کارایی را در مراحل تولید افزایش دهند، همچنین میتوان عملکرد عملیات تدارکاتی را افزایش داد.
نسل چهارم صنعت یا همان انقلاب صنعتی چهارم معانی گوناگونی برای افراد مختلف دارد. برای کارمندان میتواند به معنای تغییر در انتظارات روسا از آنها، وظایفشان و چگونگی انجام امور محوله باشد. برای مشتری میتواند به معنای سفارشی سازی بیشتر ارائه محصولات و خدماتی باشد که نیازهای آنها را بهتر برآورده سازد. به این ترتیب انقلاب صنعتی چهارم اثر چالشی بر کسبوکارها خواهد داشت. در عصر انقلاب صنعتی چهارم ظهور اتوماسیون هوشمند و سیستمهای متصل به هم، پیشران تغییر در خواستههای سازمانها از کارمندانشان است.
در نهایت باید توجه داشت تاثیر انقلاب صنعتی چهارم در حوزه کسبوکار یک مسئله یک بعدی نیست، بلکه ظهور فناوریهای نوین موجب ایجاد شغلهای جدید در کارخانهها میشود. بنابراین منطقی است که شرکتها و سازمانها برای ایجاد و حفظ جایگاه خود بهعنوان پیشرو در نوآوری و فناوریهای نوین از همه منابع خود بهره گیرند. مشخصا شرکتها میبایست دانش عملی خود را پیرامون فناوریهای دیجیتال عمیقتر کرده و سپس استراتژیهای تولید دیجیتال را تدوین و پیادهسازی کنند.
تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر اقتصاد
نسل چهارم صنعت، تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی خواهد داشت. بزرگترین مزایای اقتصادی نصیب شرکتهایی خواهد شد که هرچه سریعتر از فناوریها و فرصتهای موجود در این انقلاب بهره ببرند. بر اساس تجزیه و تحلیل مکینزی، پیشتازان در صنعت ٠.٤ میتوانند تا سال ٢٠٢٥ از مزایای هوش مصنوعی و سایر فناوریهای پیشرفتهای که آغاز کردها ند استفاده کنند بهطوریکه میتوانند انتظار یک تغییر مثبت ١٢٢ درصدی در جریانات نقدی داشته باشند.
پیشبینی مکینزی بر این است که صنعت ٠.٤ مجموعه مهارتها و استاندارهای نیروی کار را دستخوش تحولاتی خواهد کرد که شامل کاهش ٣٠ درصدی تقاضا برای مهارتهای فیزیکی و یدی در کارهای تکرارشونده مانند آنچه در خطوط مونتاژ تولید وجود دارد، رشد ٥٠ درصدی تقاضا برای مهارتهای تکنولوژیکی مانند کدنویسی، افزایش ٣٣ درصدی تقاضا برای مهارتهای شناختی پیچیده، افزایش ٣٠ درصدی تقاضا برای مهارتهای اجتماعی سطح بالا خواهد بود.
فناوریهای دیجیتال باعث ایجاد تغییرات عمده فناورانه در اقتصاد امروز میشوند. در ابتدای امر تصور جهانی بر این بود که تأثیر تغییرات انقلاب صنعتی چهارم به حوزه هایی مانند تجارت الکترونیک، رسانه و سرگرمی محدود شود، اما از طریق دیجیتالی کردن بخشهای تولیدی بهعنوان مثال کشاورزی، این باور شکل گرفت که فناوریهای نسل چهارم صنعت تأثیرات اقتصادی بین بخشی بسیاری دارند.
این تغییرات تکنولوژیک نه تنها فرآیندهای تولید سنتی را تغییرداده و منجر به رشد سریع خدمات شده است بلکه به صورت دیجیتالی منجر به ظهور بخشهای خدماتی جدیدی نیز شده است. در بخش تولید، نوآوریهای جدید صنعت ٠.٤ مرتبط با روباتیک، هوش مصنوعی (AI) و اتصال ماشینی، مدلهای کسبوکار را تغییر میدهند. پیامدهای این تغییرات تکنولوژیکی برای ارتقای فناوری و صنعتی شدن تنها به اقتصادهای پیشرفته محدود نشده و تعداد کاربران دیجیتال در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش است. اقتصاد دیجیتال این پتانسیل را دارد جهانی که ما در آن هستیم مراحلی از پیشرفت را طی کرده و به مرحله جدیدی از تحول، تکامل و نوآوری رسیده است. این تحول هوشمند امکانات و سطحی پیشرفته از تکنولوژی را در خدمات و ارتباطات، فرهنگ، اقتصاد، سیاست، صنعت با مدلی متفاوت ارائه میکند. در ساختارهایی که از توان دیجیتالی استفاده میکنند.
مفهوم صنعت ٠.٤ را میتوان رویکردی اساسا جدید دانست که جهانهای فیزیکی و دیجیتال را به یکدیگر پیوند میدهد. این انقلاب نه تنها در صنعت بلکه در جامعه، در حوزه اقتصادی، در چگونگی برنامهریزی و بهره برداری کار، نحوه تعامل انسان ماشین و در میان موقعیتهای دیگر منجر به بروز تغییرات خواهد شد. توانایی تفسیر و درک صحیح از این تغییرات، به ما این امکان را میدهد که به یک سطح آگاهی بالاتر و ظرفیت نظارت و پیشبینی بازارها که موجب ارتقا سازمانی با این الگوی تغییر پارادایم میشود، دست یابیم. در کشورهای درحال توسعه موانع مختلفی برای دیجیتال سازی در انقلاب صنعتی چهارم وجود دارد، یکی از دغدغههای بسیاری از کشورها آگاهی کسب شناخت از فناوریهای این انقلاب بهمنظور بهره برداری از ظرفیتهای انقلاب صنعتی چهارم است.
به همین دلیل در این گزارش ضمن اشاره به یک تحلیل مقدماتی از تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر اقتصاد، تولید تاثیر فناوریهای صنعت ٠.٤ بر کسبوکارها ارائه شده است. امید است با این مطالعه مسیرهایی برای ترسیم تصویر بزرگتر و در نتیجه انجام تجزیه و تحلیل کاملتر از تاثیرات انقلاب صنعتی چهارم در آینده باز شود.
انقلاب صنعتی چهارم و کسبوکار
نوآوری و تحولات فناورانه نقش بسیار مهمی در انواع مختلف سازمانها ایفا میکنند. صنعت ٠.٤ تغییرات قابل توجهی در محصولات، طراحی، فرآیندها، عملیات و خدمات سامانههای تولید ایجاد میکند. به همین دلیل است که تحولات و پیشرفتهای دیجیتال و افزایش پیوندهای متقابل و درهم تنیده چالشهای جدیدی را پیشروی سازمانها قرار میدهند. انتظار بر این است که نسل چهارم صنعت پیامدهایی برای دو حوزه مدیریت و مشاغل آینده داشته باشد و به شکلگیری مدلهای کسبوکار جدیدی منجر شود که تاثیر چشمگیری بر صنعت و بازار دارند. همچنین این فناوریها میتوانند کل چرخه عمر محصول را تحت تاثیر قرار دهند، بهبود فرآیندها را ممکن سازند و رقابتپذیری شرکت را افزایش دهند. حوزه های مختلفی از جمله صنعت، محصولات و خدمات، اقتصاد، مدلهای کسبوکار، محیط کار و توسعه مهارتها تحت تاثیر قرار میگیرند. صنعت بخشی است که بیشترین تاثیر را از انقلاب صنعتی چهارم میپذیرد.
این رویکرد نوظهور صنعتی، چشمانداز تولید جدیدی را با خود به همراه میآورد؛ در این چشمانداز عناصر تولید میتوانند به صورت مستقل خود را کنترل کرده و مجموعهای از کنشها را آغاز کنند. طی سالهای اخیر مدلهای کسبوکار و بازار دستخوش تحولات سریعی شد هاند و مدلهای کسبوکار نوآورانهای ایجاد شده است.
به گزارش اکوایران؛فناوریهای تحولآفرینی که در چارچوب صنعت ٠.٤ ظهور یافتهاند شیوه های فروش و ارائه محصولات و خدمات را تغییر داده اند و از این طریق فرصتها و مدلهای کسبوکار جدیدی خلق کردهاند. از آنجا که صنعت ٠.٤ به ادغام تولیدکنندگان و مشتریان کمک میکند، زنجیره های ارزشی که بر اساس آن شکل میگیرند، واکنشگراتر میشوند و امکان تعامل با مشتریان و انطباق با مدلهای کسبوکار با الزامات بازار را فراهم میکنند.