سفره خانوار کوچک‌تر و ناسالم‌تر شد

بانک مرکزی در تازه‌ترین اقدام خود، مصرف سالانه خانوار از اقلام خوراکی را اعلام کرده است. بر اساس این آمار می‌توان گفت وضعیت سفره خانوار طی ۱۰ سال گذشته تغییرات چشمگیری داشته است. کاهش سطح رفاه خانوارها باعث شده از مصرف گوشت قرمز و گوشت ماهی صرف نظر کرده و به جای آن از گوشت پرندگان استفاده کنند.
همچنین در این مدت تخم مرغ و پنیر به دلیل قیمت پایین‌تر تقاضای بالاتری در اقتصاد پیدا کرده و مصرف سایر لبنیات در این سال‌ها کاهش داشته است. بعلاوه، این آمار نشان می‌دهد سبک زندگی مردم در این سال‌ها نامناسب‌تر شده به طوریکه مصرف سیگار خانوارها افزایش پیدا کرده است.
به طور کلی مشاهده تغییرات الگوی مصرف اقلام خوراکی، آشامیدنی و دخانیاتی خانوارها، وضعیت رفاهی آن‌ها را نشان می‌دهد. به عبارتی تغییر در این الگوها می‌تواند به معنای تغییر سبک زندگی به دلایل اقتصادی، سیاسی و یا اجتماعی باشد. در این گزارش الگوی مصرف خانوارهای شهری طی یک دهه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
ضربه کاهش رفاه به سبک زندگی خانوار طی یک دهه
آمارهای بانک مرکزی از مصرف اقلام خوراکی طی یک دهه نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۳ مصرف خانوارهای شهری از برنج، نان، گوشت دام، ماهی، شیر، ماست، روغن‌های نباتی، قند، شکر و انواع چای بیشتر از سال ۱۴۰۲ بوده است. برای مثال خانوارها در سال ۹۳ ، حدود ۱۲۰ کیلوگرم برنج مصرف می‌کردند که این رقم به ۱۰۰ کیلوگرم در سال ۱۴۰۲ رسیده است. همچنین خانوارها در این سال ۴۱ کیلوگرم گوشت دام مصرف می‌کردند که به ۳۲ کیلوگرم کاهش یافته است.
با کاهش مصرف این اقلام، مصرف ۴ قلم از کالاهای خوراکی بیشتر شده است. این ۴ گروه عبارتند از: گوشت پرندگان، فرآورده‌های گوشتی،‌ پنیر و تخم مرغ. به بیانی خانوارها الگوی مصرف خوراکی خود را تغییر داده و به سمت اقلام خوراکی ارزانتر حرکت کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد مصرف گوشت دام و گوشت ماهی توسط خانوارها به ترتیب کاهش ۲۲ درصدی و ۳۳ درصدی داشته است. در صورتیکه مصرف گوشت پرندگان (بیشتر مرغ) و فرآورده‌های گوشتی به ترتیب ۲۰ درصد و ۳۳ درصد افزایش یافته است. همچنین خانوارها به سمت مصرف بیشتر تخم مرغ حرکت کرده و مصرف این کالا ۳۶ درصد رشد داشته است.
همچنین این آمار حاکی از آن است که استفاده از ماست و شیر در خانوار کاهش یافته و خانوارها به سمت مصرف بیشتر پنیر حرکت کرده‌اند. مصرف پنیر در سال ۱۴۰۲ ، حدود ۳۱ کیلوگرم بوده که نسبت به سال ۹۳ رشد ۳۴.۸ درصدی داشته است.
بعلاوه بانک مرکزی در آمارهای خود از مصرف سالانه اقلام خوراکی و دخانیاتی، مصرف سیگار در سال‌های مختلف را نیز منتشر کرده است. این آمار نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۳، هر خانوار شهری ۹۱۹ نخ سیگار مصرف می‌کرده که ۳۶۴ نخ آن سیگار ایرانی و ۵۵۵ نخ سیگار خارجی بوده است. این ارقام در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته و تعداد کل مصرف سیگار به ۱۰۴۵ نخ رسیده است. از این میزان، ۳۶۸ نخ ایرانی و ۶۷۷ نخ خارجی بوده است.
به گزارش اکوایران،به طور خلاصه می‌توان گفت در ۱۰ سال گذشته استعمال سیگار ایرانی ۱.۱ درصد و استعمال سیگار خارجی ۲۲ درصد افزایش یافته است. طبق این آمار وضعیت سلامت روحی خانوارها در طی یک دهه اخیر با مخاطراتی مواجه شده به طوریکه تمایل به استعمال دخانیات افزایش پیدا کرده است.