اتاق بازرگانی ایران بررسی عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی را منتشر کرده که استان‌ها به چهار بخش «شایسته و در حد انتظار»، «در مسیر شایستگی»، «نیازمند تحرک بیشتر» و «نیازمند بازنگری در برنامه صورتگرفته» تقسیم شده‌اند.کرمان در گروه «شایسته و در حد انتظار» رتبه چهارم را به خود اختصاص داده و در این ارزیابی، ۳/ ۹۶ امتیاز کسب کرده‌است.
تعامل بخشخصوصی با سیاستگذاران ارزیابی شد. معیار این ارزیابی، عملکرد ۳۱استان درخصوص شورای گفتوگو است. دو استان آذربایجان‌شرقی و خوزستان در ارزیابی عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی، با کسب امتیاز کامل در سال۱۴۰۰به‌‌‌‌‌‌‌طور مشترک رتبه اول را از آن خود کردند. در ادامه اصفهان رتبه دوم و استان مرکزی رتبه سوم را کسب کرد. کرمان و خراسان‌رضوی نیز به ترتیب جایگاه چهارم و پنجم را به خود اختصاص دادند. اقتصاد ایران همواره با چالش‌هایی روبه‌‌‌‌‌‌‌رو بوده و در این میان بخشخصوصی در توسعه اقتصادی ایران نقشی انکارناپذیر بر عهده داشته است. در قانون‌اساسی ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی به عنوان نماینده بخشخصوصی در حوزه اقتصاد معرفی شده و از جایگاه مشورتی با قوای سه‌‌‌‌‌‌‌گانه نظام نیز برخوردار است، یعنی سیاستگذار مکلف است که در تصمیم‌گیری‌‌‌‌‌‌‌های مهم خود از اتاق بازرگانی نظرخواهی کند. از آنجایی‌که اعضای تشکیل‌‌‌‌‌‌‌دهنده هیات‌نمایندگان اتاق، تجار و صنعتگران هستند، می‌توانند در بزنگاه‌‌‌‌‌‌‌های اقتصادی با مشورت‌دادن به سیاستگذار مانع تصمیم‌گیری‌‌‌‌‌‌‌های غلط در سطح گسترده شوند؛ این در حالی است که هر از چند‌گاهی گلایه‌‌‌‌‌‌‌های بخشخصوصی درباره دخیل‌نشدن در امور اقتصادی کشور به گوش می‌رسد. شورای گفتوگو نیز محلی برای تعامل بخشخصوصی هر استان با نمایندگان سه قوه در همان استان است. این جلسات معمولا ماهی یک‌بار برگزار می‌شود. اتاق در این جلسات، به‌عنوان نماینده بخشخصوصی و دبیرخانه شورای گفتوگو، سعی در رفع و رجوع مشکلات فعالان اقتصادی دارد. از آنجایی‌که بخشخصوصی می‌تواند مشکلات فعالان را با نمایندگان سه‌قوه درمیان بگذارد، بر‌گزاری و اثرگذاری این جلسه‌‌‌‌‌‌‌ها به‌معنای موفقیت اتاق در بازتاب صدای بخشخصوصی به قوای سه‌‌‌‌‌‌‌گانه است. حال این سوال مطرح می‌شود که ارزیابی عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی بر چه اساس صورت می‌گیرد و فایده آن چیست؟ در این گزارش به بررسی امتیازات استان‌ها در سال۱۴۰۰، بر اساس عملکرد آنها پرداخته شده است. ارزیابی عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی اتاق بازرگانی ایران اخیرا عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی را منتشر کرده‌است. عملکرد استان‌ها به چهار بخش «شایسته و در حد انتظار»، «در مسیر شایستگی»، «نیازمند تحرک بیشتر» و «نیازمند بازنگری در برنامه صورتگرفته» تقسیم شده‌اند. شایسته و در حد انتظار: در این دسته‌بندی ۱۲استان در بخش «شایسته و در حد انتظار» قرار گرفتهاند. رتبه اول این ارزیابی، متعلق به دو استان آذربایجان‌شرقی و خوزستان است. این دو استان، هر دو امتیاز ۱۰۰سالانه را از آن خود کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. رتبه دوم، به استان اصفهان داده شده‌است. این استان با اخذ ۱/ ۹۸امتیاز، در این جایگاه قرار گرفته‌است. استان مرکزی با دریافت ۹/ ۹۶امتیاز، در جایگاه سوم پس از اصفهان ایستاده و رتبه چهارم با کمی اختلاف بیشتر، متعلق به کرمان است. کرمان در این ارزیابی، ۳/ ۹۶امتیاز کسب کرده‌است. خراسان‌رضوی که موفق به دریافت پنجمین رتبه شده، در سال۱۴۰۰معادل ۴/ ۹۵امتیاز را از آن خود کرده‌است. در جایگاه ششم، استان یزد قرار گرفته که ۳/ ۸۹امتیاز در سال‌گذشته کسب کرده‌است. استان چهارمحال و بختیاری در همین ارزیابی، موفق به دریافت رتبه هفتم شده و امتیاز این استان، معادل ۱/ ۸۵ارزیابی شده‌است. استان بوشهر نیز با ۴/ ۸۴امتیاز در جایگاه هشتم ایستاده است. عملکرد شوراهای گفتوگوی دولت و بخشخصوصی در استان سمنان، امتیازی معادل با ۲/ ۸۳کسب کرده که این استان را در رتبه نهم قرار داده است. همین ارزیابی در استان خراسان‌شمالی، با امتیاز ۸/ ۸۱این استان را در رتبه دهم این ارزیابی قرار داده است. استان مازندران و استان فارس نیز با کمی اختلاف، به ترتیب در رتبههای یازدهم و دوازدهم قرار گرفتهاند. امتیاز مازندران و فارس نیز به ترتیب، معادل ۶/ ۸۱و ۲/ ۸۱بوده‌است. در مسیر شایستگی:۶استان در این جدول در گروه «در مسیر شایستگی» قرار می‌گیرند. پایتخت کشور در دسته‌بندی استان‌های «شایسته و در حد انتظار» قرار نگرفته است. تهران با اخذ ۵/ ۷۸امتیاز در جایگاه سیزدهم قرار گرفته‌است. استان چهاردهم، خراسان‌جنوبی است که در این ارزیابی موفق به دریافت ۷/ ۷۵امتیاز شده‌است. رتبه پانزدهم ارزیابی، متعلق به استان قزوین است. این استان در سال‌گذشته موفق به دریافت ۱/ ۷۵امتیاز شده‌است. استان کرمانشاه در همین ارزیابی رتبه شانزدهم را دارد. این استان در سال۱۴۰۰، توانسته ۹/ ۷۲امتیاز دریافت کند، همچنین استان اردبیل با دریافت ۹/ ۷۱امتیاز توانسته در مقام هفدهم این رده‌‌‌‌‌‌‌بندی باشد. استان آذربایجان‌غربی نیز در همین جدول، رتبه هجده را دارد. امتیاز این استان ۲/ ۷۰ثبت شده‌است. نیازمند تحرک بیشتر:۶استان کشور در این دسته‌بندی در گروه «نیازمند تحرک بیشتر» قرار گرفتهاند. استان هرمزگان که جایگاه نوزدهم در این رده‌‌‌‌‌‌‌بندی را از آن خود کرده‌است، در سال‌گذشته موفق به دریافت ۳/ ۶۷امتیاز شده‌است. استان البرز در همین رده‌‌‌‌‌‌‌بندی ۹/ ۶۶امتیاز اخذ کرده و در جایگاه بیستم قرار گرفته‌است. استان گلستان که در جایگاه بیست‌و‌یکم این جدول ایستاده، در سال‌گذشته، معادل ۳/ ۶۴امتیاز دریافت کرده‌است. استان زنجان و لرستان نیز هر دو در جایگاه بیست و دوم ایستاده‌‌‌‌‌‌‌اند. این دو استان، در سال‌گذشته توانسته‌‌‌‌‌‌‌اند ۱/ ۶۳امتیاز در این ارزیابی دریافت کنند. استان گیلان آخرین استانی است که در دسته استان‌های «نیازمند تحرک بیشتر» قرار می‌گیرد. امتیاز این استان در ارزیابی، معادل ۲/ ۵۵شده و گلستان، رتبه بیست و سوم این ارزیابی را دارد. نیازمند بازنگری در برنامه صورتگرفته:۶استانی که در شورای گفتوگوی دولت و بخشخصوصی، وضعیت نامساعدتری داشتند، آخرین رتبههای این ارزیابی را از آن خود کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. استان کردستان با ۳/ ۴۶امتیاز، رتبه بیست و چهارم این ارزیابی را دریافت کرده‌است. رتبه بیست و پنجم در همین ارزیابی، متعلق به استان قم است. امتیاز استان قم در این جدول، ۸/ ۳۹ارزیابی شده‌است، همچنین استان همدان با دریافت ۴/ ۳۹امتیاز در رتبه بیست و ششم ایستاده است. استان ایلام هم که ۱/ ۳۹دریافت کرده، در رتبه بیست و هفتم قرار گرفته‌است. استان کهگیلویه و بویراحمد تنها، ۵/ ۳۱امتیاز دریافت کرده و در رتبه بیست و هشتم این نظرسنجی قرار می‌گیرد. بالاخره، در جایگاه آخر، استان سیستان‌و‌بلوچستان قرار گرفته که تنها ۲۹امتیاز دارد. معیارهای امتیازدهی به استان‌ها معاون امور استان‌ها و تشکل‌های اتاق ایران در همین‌باره اظهار می‌کند: موضوع ارزیابی عملکرد شوراهای گفتوگوی استانی، از سال۹۶شروع شده‌است. این ارزیابی، بر مبنای مدل ارزیابی که اتاق ایران آن را طراحی کرده، انجام می‌شود. البته این مدل یک‌بار هم ویرایش شده‌است. محسن عامری توضیح می‌دهد: در حال‌حاضر ما بر مبنای ۶معیار اصلی و ۲۲زیرمعیار (اصطلاحا مولفه)، شوراهای گفتوگوی استانی را ارزیابی می‌کنیم. این معیارهای اصلی، شامل تشکیل جلسات، انجام وظایف قانونی شورای گفتوگوی استان از جمله طرح موضوع و دستور جلسه‌‌‌‌‌‌‌ها و بحث تحقق شوراهای گفتوگوی استانی، اثربخشی اجرای آنها و تدوین موضوعاتی با پیشنهادهای ملی و فراگیر و انجام وظایف دبیرخانه شوراهای استانی طبق دستورالعمل تنظیم شده‌است. بر مبنای همین معیارها، عملکرد شورای گفتوگوی استان‌ها ارزیابی می‌شود، ضمن اینکه این ارزیابی، انعکاس کاملی از عملکرد استاندار به‌عنوان رئیس شورای گفتوگوی استان، اتاق بازرگانی به‌عنوان دبیرخانه و نمایندگان قوای سه‌‌‌‌‌‌‌گانه به‌عنوان اعضای مسوولان استانی است که در ابتدا پایش‌شده و سپس نتیجه‌‌‌‌‌‌‌ها اعلام می‌شود. عامری یادآوری می‌کند: استان آذربایجان‌شرقی و خوزستان امتیاز کامل در سال۱۴۰۰را کسب کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. این، یعنی این دو استان، حداقل ۱۲جلسه اصلی شورای گفتوگو را با حضور استاندار در تقویم زمان مناسب خود برگزار کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. همچنین شورای گفتوگوی آذربایجان‌شرقی و خوزستان، در همین بازه زمانی، مصوبات مهم اقتصادی داشتهاند و در تحقق مصوبات خود نیز موفق عمل‌کرده و در حدود ۲۴مورد، دستاورد داشتهاند. به‌عبارتی این دو استان موفق شده‌اند در ۲۴موضوع اقتصادی، مصوباتی در راستای حل مسائل کار و بهبود فضای کسب‌وکار انجام دهند؛ به همین واسطه هم امتیاز کامل را دریافت کرده‌‌‌‌‌‌‌اند. او درباره نحوه انتخاب این دو استان بیشتر توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه تلاش شده در مدل ارزیابی شوراهای گفتوگوی استانی، موضوع جلسات، تعداد بر‌گزاری آنها و همچنین رسمیت‌‌‌‌‌‌‌شان مورد ارزیابی قرار گیرد؛ در واقع اثربخشی شورای گفتوگو در این استان‌ها نیز بررسی شده‌است. انتظار می‌رود هر استان که عملکرد بهتری در ارزیابی شورای گفتوگو استانی دارد، در بهبود محیط کسب‌وکار استان هم بهتر عمل کند. او می‌‌‌‌‌‌‌افزاید: از لحاظ شکلی، ما میزان بر‌گزاری جلسات با حضور استانداران را بررسی می‌کنیم. این مساله، نشان‌دهنده تعداد دفعاتی است که فعالان اقتصادی استان، فرصت طرح مسائل و مشکلات خود را با استانداران، نمایندگان مجلس، نمایندگان دادستانی و دستگاه‌های دیگر اقتصادی و اجرایی استان پیدا می‌کنند. عامری در ادامه تصریح می‌کند: اینکه در مراحل بعدی، تصمیمات اخذ شده تا چه اندازه اجرایی و پیاده‌‌‌‌‌‌‌سازی می‌شود نیز از جمله دستاوردهای ملموس برای فعالان اقتصادی استان است. عامری در پاسخ به سوال؛ آیا موفقیت در شورای گفتوگو، دستاوردی برای بخشخصوصی محسوب می‌شود یا خیر؟ نیز این‌گونه توضیح می‌دهد: یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت شورای گفتوگوی استان، همراهی استاندار و دستگاه‌های اجرایی استان با اتاق‌های بازرگانی استان به‌عنوان دبیرخانه شورای گفتوگو است. هرجا این همراهی و هماهنگی بیشتر است و استانداران به‌عنوان رئیس شورای گفتوگو جلسات را منظم‌تر تشکیل می‌دهند و تصمیات موثری می‌گیرند؛ یعنی اتاق استان هم توانسته بهتر صدای بخشخصوصی را به حاکمیت انتقال دهد و در بهبود محیط کسب‌وکار استان موثرتر عمل کرده‌است. ما از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون شاهد کاهش نسبی میانگین تعداد بر‌گزاری جلسات شورای گفتوگو در استان‌های مختلف بوده‌ایم. دلیل کاهش تعداد جلسات شورای گفتوگو در استان‌ها نیز تغییر تمامی استانداران در ۳۱استان و عدم‌آگاهی و تسلط کافی این استانداران جدید بر اهمیت شورای گفتوگو و تکالیف قانونی است که بر عهده آنها است. البته در تلاش هستیم با مشارکت وزارت کشور بتوانیم دوباره اهمیت شورای گفتوگو را برای استانداران مشخص کنیم تا آنها نیز اهتمام بیشتری نسبت به بر‌گزاری شورای گفتوگو در استان‌ها داشته باشند.
