تامین سرپناه مناسب نه تنها برای خانوارهای ایرانی یک دغدغه است بلکه برای خانوارهایی که در کشورهای دارای قدرت اقتصادی بالا زندگی می‌کنند نیز اهمیت دارد. به همین دلیل هم افزایش قیمت در بخش مسکن می‌تواند آثار منفی و شدیدی روی زندگی و معیشت خانوارها داشته باشد...
نرخ رشد قیمت مسکن در مناطق مختلف جهان با یکدیگر تفاوت دارد. در این مطلب قصد داریم رشد قیمت خانه را در کشورهای مختلف دنیا بررسی کنیم و ببینیم از سال 2015 تاکنون ایران، عربستان، ترکیه و برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی با چه رشدی در قیمت مسکن روبرو بوده‌اند. بیشترین رشد قیمت اسمی مسکن در کشورهای منتخب در یک بازه زمانی شش سال و نه ماهه از سال 2015 تا فصل سوم 2022 (یعنی از فصل سوم سال 1394 تا فصل دوم 1401) قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران 963 درصد رشد تجربه کرده و تقریبا 10.6 برابر شده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در کل کشور 654 درصد رشد داشته و بهای هر متر مربع واحد مسکونی در کشور به طور متوسط تقریبا 7.5 برابر شده است. این در حالی است که در میان کشورهای مختلف این مقدار رشد کمتر دیده می‌شود. در میان مناطق مورد بررسی ما کشور ترکیه در بازه شش سال و 9 ماه اخیر، قیمت اسمی هر مربع واحد مسکونی 580 درصد رشد را ثبت کرده است. جالب اینجاست که داده‌های مربوط به سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) نشان می‌دهد در این بازه زمانی قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در کشور عربستان نه تنها رشد قیمتی نداشته بلکه 12 درصد کاهش قیمت نیز داشته است! قیمت اسمی اکثر کشورهای مورد بررسی در این بازه تقریبا 7 ساله کمتر از 100 درصد رشد داشته است. اگر رشد قیمت اسمی مسکن در این کشورها را با رشد قیمت مسکن در تهران را مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که قیمت مسکن در تهران رشد بسیار بالاتری داشته است. رشد قیمت اسمی مسکن در ایتالیا در بازه شش سال و نیمه 7 درصد، در ژاپن 25 درصد بوده و در بازه شش سال و 9 ماهه تا آخر فصل سوم 2022 برای روسیه 134 درصد، برای آمریکا 82 درصد، برای کانادا 78 درصد، آلمان 68 درصد، بریتانیا 47 درصد و فرانسه 34 درصد بوده است. رشد قیمت واقعی قیمت مسکن در 7 سال اخیر در بخش قبل رشد قیمت اسمی کشورهای مختلف با کل کشور و تهران مقایسه شده بود. اما می‌توان از دیدگاه دیگری هم مقایسه انجام داد. این مقایسه از طریق رشد قیمت واقعی مسکن در بازه زمانی مشخص شده است. در واقع به دلیل این که مسکن بخش بزرگی از بودجه خانوار را به خود اختصاص می‌دهد و رابطه نزدیکی با تورم دارد، نرخ تورم می‌تواند همگام با قیمت مسکن تغییر کند. برای این که بدانیم مسکن صرف نظر از تورم چقدر رشد کرده است، از رشد واقعی قیمت مسکن استفاده می‌کنیم. در واقع برای این کار، نرخ تورم را از قیمت اسمی مسکن کم می‌کنیم. اگر تورم را محاسبه کنیم و آن را از رشد اسمی به دست آمده در بالا کم کنیم، می‌بینیم که رشد قیمت واقعی مسکن در شهر تهران در بازه زمانی تعیین شده بیش از 535 درصد است. این در حالی است که رشد قیمت واقعی مسکن در کل کشور در این بازه زمانی حدودا 227 درصد بوده است. این اعداد به این معنی هستند که قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران 535 درصد بالاتر از تورم رشد قیمت داشته و قیمت مسکن در کل کشور حدودا 227 درصد بیشتر از تورم رشد را ثبت کرده است. این در حالی است که قیمت مسکن در کشور ترکیه با داشتن رشد قیمت واقعی 75 درصدی در بخش مسکن در میان کشورهای منتخب این بررسی، بالاترین رشد قیمت واقعی را داشته است. اما کشور عربستان در این بررسی انجام شده همانند قیمت اسمی نه تنها رشد قیمت واقعی نداشته بلکه قیمت واقعی مسکن در این کشور 25 درصد کاهش داشته است. علاوه بر عربستان، در کشور ایتالیا نیز در بازه زمانی شش و نیم ساله، قیمت واقعی مسکن 2 درصد کاهش یافته است. رشد قیمت واقعی در بازه شش سال و 9 ماهه در کشور کانادا 54 درصد، در روسیه 53 درصد، در آمریکا 51 درصد، در بریتانیا 22 درصد و در فرانسه 19 درصد بوده است. در بازه شش سال و نیمه هم این رشد در آلمان 45 درصد و در ژاپن 19 درصد بوده است. یعنی پس از گذشت بیش از شش سال، هنوز قیمت خانه در اغلب کشورهای پیشرفته رشد خیره کننده نداشته‌اند. جمع بندی با توجه به این مطلب، رشد قیمت اسمی و واقعی در تهران و کل کشور بسیار بالاتر از کشورهای دیگر مورد بررسی جهان بوده است. در بخش قیمت واقعی کشور عربستان و ایتالیا نه تنها رشد قیمتی نداشته اند بلکه کاهش قیمت نیز داشته‌اند.
