کابل یا طالبان؛ کدام یک تغییر می‌کنند؟

برخی دیگر صفحات فیس بوک خود را با سلفی‌ها پر می‌کنند یا کتاب‌های خودمراقبتی منتشر شده در غرب را می‌خرند. بیشتر صبح‌ها، مدارس انگلیسی کابل مملو از سربازان و کارمندان طالبان است که جلیقه‌های استتاری به تن دارند، کسانی که مانند سایر دانش‌آموزان مشتاق تحصیل در خارج از کشور هستند.
تغییر کابل یا تغییر طالبان؟
به گزارش واشنگتن پست، در حالی که طالبان به تغییر کابل ادامه می‌دهد، برخی در اینجا به این فکر افتاده‌اند که شهر هم ممکن است بازسازی طالبان را آغاز کرده باشد.
عبدالرحمن رحمانی، 50 ساله، یک مبارز سابق که به طالبان در فتح کابل در سال 1996 و سپس دوباره در سال 2021 کمک کرد، در جریان بازدید از باغ وحش کابل برای دیدن شیرها گفت: «از بسیاری جهات، آنها دگرگون شده‌اند.»
برخی از جنگجویان طالبان اکنون از موفقیتی که در راه مبارزات مسلحانه خود قربانی کردند، متاسفند. رحمانی به یاد می‌آورد که همین روز پیش، یکی دیگر از سربازان طالبان به او گفت که ناراحت است زیرا او و برادرش تحصیلات خود را رها کرده‌اند. او به رحمانی گفت: «اگر درس خوانده بودیم الان در ادارات می‌نشستیم.»

هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که این تغییرات منجر به نرم شدن سیاست‌های سرکوبگرانه طالبان، به ویژه مبارزه علیه حقوق زنان شده باشد. و بدون شک، برای بسیاری از مبارزانی که در سال 2021 بر پشت وانت بارها وارد پایتخت افغانستان شدند، این شهر حدود 5 میلیون نفری ناامید کننده است. آنها می‌گویند زندگی شهری تنهاتر، پر استرس‌تر و کمتر از آنچه تصور می‌کردند مذهبی است.
برخی از جنگجویان طالبان قبل از عزیمت به روستاهای افغانستان برای پیوستن به شورشیان در اینجا بزرگ شده بودند. دیگران هرگز کابل را ترک نکردند و به عنوان خبرچین از طالبان حمایت کردند. اما برای اکثر مردانی که پایتخت افغانستان را گرفتند، چراغ‌های روشن شهر ناآشنا بود و کابل چالشی پر از اغواگری بود.
لندکروز و کلاس‌های کامپیوتر
رحمانی آرزو می‌کند که روزی کابل تبدیل به معادل افغانی دبی، مرکز تجاری درخشان امارات متحده عربی شود: «زمانی که مشکلات اقتصادی حل شود، اوضاع به شدت تغییر خواهد کرد.»

برخی از اعضای طالبان در حال حاضر سلیقه گران قیمت را توسعه می‌دهند. فروشندگان می‌گویند در حالی که مقامات دولت جدید ابتدا به خرید موتورسیکلت می‌رفتند، اما اکنون به طور فزاینده‌ای به لندکروزهای براق علاقه‌مند هستند.
به نظر می‌رسد که زندگی شهری قبلاً روی سرباز طالبان عبدالمبین منصور 19 ساله و همرزمانش اثر گذاشته است. آنها موافقند که دسترسی به اینترنت قابل اعتماد، برای آنها اهمیت فزاینده‌ای دارد.
آنها می‌گویند که درگیر چندین سریال تلویزیونی شده‌اند. سریال‌های مورد علاقه آنها درام جنایی ترکی «دره گرگ‌ها» و «جومونگ» سریال تاریخی کره جنوبی درباره شاهزاده‌ای است که باید سرزمین‌های دوردست را فتح کند.
منصور گفت که او همچنان حومه شهر را ترجیح می‌دهد، جایی که ممکن است در نهایت به آنجا برگردد. او گفت: «اما من بسیار امیدوارم که تا آن زمان برق و سایر امکانات مدرن وجود داشته باشد.»
برخی از سربازان، مانند حسام خان 35 ساله، می‌گویند که به سختی می‌توانند تصور کنند که مجبور به برگشتن شوند. خان گفت که از همان ابتدا برای سازگاری با شهر تلاش کرد. او گفت که احساس می‌کند ساکنان کابل از او می‌ترسند و به دلیل خیره شدن به کامپیوتر برای مدت طولانی، چشم‌هایش درد می‌کرد. اما دسترسی به برق، آب، کلاس‌های انگلیسی و درس علوم کامپیوتر نظر او را تغییر داده است. او گفت: «من این زندگی را دوست دارم.»
برخی از افغان‌هایی که با سلطه طالبان مخالف بودند، می‌گویند که آنها نیز متوجه تفاوت شده‌اند. طارق احمد امرخیل، یک فروشنده عینک 20 ساله، گفت که احساس می کند طالبان «در تلاش هستند تا سبک زندگی ما را در پیش بگیرند.»
امرخیل گفت: «آنها از کوه آمده بودند، نمی‌توانستند زبان ما را بفهمند و چیزی در مورد فرهنگ ما نمی‌دانستند.»
او گفت که وقتی وارد شدند، شلوار جین و سایر لباس‌های غربی را تقبیح کردند و آلات موسیقی را تخریب کردند. اما زمانی که امرخیل و دوستانش اخیراً با موسیقی داخل موترها به سمت ایست‌های بازرسی امنیتی رفتند، سربازان طالبان به سادگی به آن‌ها اجازه عبور دادند.
در حالی که لباس‌های غیرنظامی غربی در خیابان‌های کابل به منظره‌ای نادر تبدیل شده‌اند، برخی از ساکنان از دیدن یونیفورم‌های نظامی طالبان که شباهت‌های شگفت‌انگیزی با لباس‌های دشمنان سابقشان دارند، شگفت‌زده شدند.

در مصاحبه‌ها، بیش از نیمی از کارمندان جوان و مسن‌تر رژیم، دسترسی به آموزش را به عنوان پاداش اولیه برای مبارزات خود ذکر کردند. لعل محمد ذاکر، 25 ساله، یکی از هواداران طالبان که کارمند وزارت مالیه شد، گفت: «وقتی کابل را فتح کردیم، قول دادیم که نسخه بهتری از خود باشیم.» او گفت که برای یک دوره فشرده انگلیسی ثبت نام کرده است تا بتواند روزی در خارج از کشور تحصیل کند.
ذبیح الله مصباح و دوستش احمدزی فاتح، هر دو 25 ساله، از اولین مبارزانی بودند که در سال 2021 وارد کابل شدند. او گفت: «وقتی در ده هستید، بیشتر به خدا متصل می‌شوید. با حواس پرتی کمتری در آنجا، «آدم بیشتر مشغول نماز است.»
مصباح گفت که پیوندهای اجتماعی در روستاها تنگ‌تر است و زندگی در آنجا با احساس تنهایی کمتری همراه است.
فاتح گفت: «وقتی دنبال جهاد می‌روی، به تو آرامش می‌دهد. اما وقتی به اینجا رسیدیم، نتوانستیم آرامش پیدا کنیم.»
در حالی که بسیاری از افغان‌ها در جریان تسلط طالبان از کابل فرار کردند، این شهر به پایتخت شلوغی که قبلا بود تبدیل شده است. عبور از شهر مه آلود از این سو به سوی دیگر می‌تواند ساعت‌ها طول بکشد.
منصور و دوستانش اذعان کردند که هوای آلوده و جدایی از خانواده‌هایشان در روستاهای افغانستان آنها را وادار به تجدید نظر در زندگی شهری می‌کند. منصور که هنوز همسری پیدا نکرده است، گفت: «کسانی که خانواده‌های خود را به اینجا آورده‌اند، خوشحال‌تر از ما هستند.» او گفت که اجاره در شهر گران است و آپارتمان‌ها بسیار کوچک است.
به دنبال نشانه‌های اعتدال
ساکنان کابل که با ترس ورود طالبان را در سال 2021 تماشا کردند، گفتند که امیدوارند تعداد جنگجویان سابقی که زندگی در شهرهای بزرگ را پذیرفته‌اند، بیشتر از کسانی باشد که توسط آن دفع می‌شوند و طالبان میانه‌روتر شوند.
بسیاری از زنان اما می‌گویند که متوجه چنین تحولی نشده‌اند. دانشگاه‌ها به روی آنها بسته است و دختران بالاتر از کلاس ششم از تحصیل منع می‌شوند. سازمان ملل می‌گوید که از شهر منزوی قندهار، رهبری ارشد طالبان افغانستان را به سرکوبگرترین کشور جهان برای زنان تبدیل کرده است.
رقیه، 25 ساله، گفت: «طالبان تغییر نمی‌کند.» او گفت که ماه گذشته پس از بازداشت موقت زنان توسط وزارت معاونت و فضیلت تحت کنترل طالبان، به دلیل آنچه طالبان نقض قوانین پوشش می‌خواند، فروش در غرفه لباس زنانه او به طور ناگهانی کاهش یافت.
رقیه که مدرک لیسانس فیزیک را درست قبل از تصاحب طالبان به پایان رسانده، گفت: «هیچ یک از دختران دیگر جرات نداشتند به تنهایی بیرون بروند.» وقتی کسی نگاه نمی‌کند، او همچنان پشت پیشخوان خود کتاب‌های علمی می‌خواند.
برنامه‌های پر زرق و برق برای پایتخت
طالبان برنامه‌های بزرگی برای بازسازی پس از جنگ دارند، اما محدودیت‌های زنان می‌تواند به مانع اصلی تبدیل شود. بسیاری از کمک کنندگان خارجی در دو سال و نیم گذشته کشور را در اعتراض به سرکوب زنان توسط طالبان ترک کرده‌اند. سرمایه‌گذاران خصوصی همچنان کمیاب هستند.
آیا فریب آسمان‌خراش‌های گران قیمت، مساجد جدید و جاده‌های بدون چاله می‌تواند در نهایت طالبان را به سازش سوق دهد، همانطور که برخی از افغان‌ها امیدوارند؟