چرا محیط کسب وکار در عربستان بهتر از ایران شده است؟
در تازه ترین گزارش سهولت راه اندازی کسب وکار در اقتصادهای جهان، رتبه ایران یک پله بهتر شده اما عربستان سعودی بالاترین نمره را در بهبود رتبه به دست آورده است.جز عربستان، رتبه کشورهای اردن، توگو، بحرین، تاجیکستان، پاکستان، کویت، چین، هند و نیجریه بیشترین میزان بهبود را داشته‌اند.
عربستان سعودی در سال 2016 نود و ششمین کشور از نظر سهولت کسب وکار بود اما امسال خود را به رتبه 62 رسانده و در حال حاضر ارزان‌ترین و از نظر سهولت سومین کشور برای انتقال سند مالکیت به خریدار به شمار می‌رود. بنگاه‌ها در این کشور می‌توانند ظرف 35 روز انشعاب برق دریافت کنند که این زمان در مقایسه با سال 2018 نصف شده است. دولت عربستان یک پایگاه آنلاین یک‌مرحله‌ای ایجاد کرده که از طریق آن کارآفرینان می‌توانند بسیاری از چرخه‌های ضروری برای راه‌اندازی کسب‌وکار را دور بزنند به جای آنکه میان چندین وزارتخانه و اداره برای امور تجارت، کارگری ، بیمه اجتماعی و مالیات سرگردان باشند.
در همه کشورها، زمینه برای ساده‌سازی یا تسریع در مقررات و قوانین وجود دارد و سیاستگذاران در همه جای دنیا تلاش می‌کنند تا کارها آسان‌تر انجام گیرد و کارآفرینی شکوفا شود.اقتصادهایی که در شاخص‌های انجام کار موفق هستند از سطح بالاتری از فعالیت‌های کارآفرینی بهره‌مند می‌شوند. این مساله به نوبه خود باعث ایجاد اشتغال بیشتر برای مردم و درآمد بیشتر بیشتر برای دولت می‌شود. علاوه بر این، تجربه نشان داده، هر کجا فرآیندهای نظارتی سنگین و طاقت‌فرساست، وسوسه متوسل شدن به فساد برای انجام کارها بیشتر می‌شود.
گزارش کسب‌وکار جهانی بیشتر روی بخش‌های کلیدی تعامل میان دولت و کارآفرینان متمرکز شده است، جایی که سیاستگذاران و قانونگذاران می‌توانند به منظور تسهیل کسب وکار مردم به صورت مستقیم روی دستورالعمل‌ها تاثیرگذار باشند. متأسفانه این تعامل در کشور ما هیچ گاه شکل نگرفته است. در گزارش جدید سهولت کسب‌وکار (Doing business) رتبه ایران فقط یک پله بهبود پیدا کرده و ما تقریبا در انتهای جدول قرار داریم اما هیچ کس ناراحت و دل‌زده نشده است.این در حالی است که کوچک‌ترین تغییر در جدول رقابت‌های لالیگا یا لیگ برترانگلیس،حال چند میلیون جوان ایرانی را دگرگون می‌کند.
تغییرات جزئی در جایگاه تیم ملی، در رده‌بندی فیفا انتشار هزاران تحلیل و نظر را به دنبال دارد. قلیان کشیدن دو بازیکن یا رانندگی پر خطر دو بازیکن دیگر تا مدت‌ها تیتر اول رسانه‌های ورزشی می‌شود. ده ها رسانه ورزشی داریم که کوچک‌ترین تحرکات در میادین فوتبال را رصد می‌کنند و چند میلیون علاقه‌مند که هیچ حرکتی را از نظر دور نمی‌دارند و من در عجبم که چرا تغییرات در مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی،خمی به ابروی آنها نمی‌اندازد. ظرف روزهای گذشته در حالی که رسانه‌های اصلاح‌طلب و اصول‌گرا به تخریب هم مشغول بودند و در حالی که سیاستمداران باز هم حاضر نشدند نقش خود را در وضع موجود بپذیرند، هفدهمین گزارش بانک‌جهانی درباره سهولت کسب وکار منتشر شد.
چند روز پیش که «روح الله زم دستگیر شد» یا شاید همان روز که «علی علیپور نتوانست پنالتی پرسپولیس را به گل تبدیل کند» یا شاید روزی که «تلویزیون علیه مهدی بازرگان فیلمی پخش کرد» جایگاه ایران در هفدهمین گزارش سهولت کسب و کار بانک جهانی فقط یک پله بهتر شد اما جز یکی دو روزنامه اقتصادی و چند سایت و چند کانال تلگرامی،کسی زحمت تجزیه و تحلیل گزارش را نکشید.
گزارش جدید بانک جهانی می‌خواهد بگوید کسب وکار در ایران به نسبت بقیه کشورها چقدر سخت است و چه با چه موانعی مواجه است. ما اصلا کشور خوبی برای کسب وکار نیستیم. حتی در میان کشورهای بحران زده منطقه خاورمیانه هم رتبه خوبی نداریم. ایران در رتبه‌بندی امسال با قرار گرفتن در رتبه دوازدهم منطقه منا، پایین‌تر از کشورهایی نظیر امارات، ترکیه و بحرین قرار گرفته و تنها از کشورهایی نظیر مصر، لبنان، عراق، سوریه و یمن وضعیت بهتری دارد.
جایگاه فعلی باید برای مسوولان اقتصادی کشور خجالت آور باشد. به خصوص در شرایطی که عربستان بهترین نمره را از آن خود کرده است.
