کابینه شورای ۴۵۰ نفره

دولت چهاردهم برای انتخاب کابینه خود از روش جدیدی استفاده کرده است. بر این اساس برای انتخاب کابینه دولت با دستور پزشکیان، شورای راهبری تشکیل شد. پس از آن ۵ کارگروه سیاسی، اقتصادی، زیربنایی، فرهنگی و اجتماعی برای بررسی گزینه‌های پیشنهادی برای ارکان مختلف کابینه از اقلیت دینی و مذهبی، نخبگان دانشگاهی و تخصصی غیردانشگاهی، نمایندگان تشکل‌های تخصصی نظام‌های صنفی و سازمان‌های مردم نهاد، نمایندگان بخش خصوصی، وزرای ادوار، نمایندگان جبهه اصلاحات و اعضای ستاد مرکزی و استان‌ها تشکیل شد. کارگروه‌ها که از بیش از ۴۵۰ نفر تشکیل شده‌اند، تاکنون جلساتی را برگزار کرده‌اند.
هر کارگروه کمیته‌هایی را برای معرفی هر عضو از کابینه تشکیل داده و باید به ترتیب اولویت ۳ تا ۵ نامزد را برای وزارتخانه‌ها معرفی کنند. اما هنوز هیچ نامزدی در هیچ کدام از کارگروه‌ها نهایی نشده است و احزاب تا امروز وقت دارند تا گزینه‌های خود را برای حضور در کابینه به کارگروه‌ها معرفی کنند. با این حال در عمل تا پایان هفته جاری نمی‌توان شکل یا اعضای کابینه را پیش‌بینی کرد و تا روز یکشنبه تخمین ارزیابی از کابینه به تعویق می‌افتد و از یکشنبه به بعد تاحدودی می‌توان تصویر روشن‌تری از کابینه ترسیم کرد.
بر این اساس سامانه‌ای از روز دوشنبه ایجاد شده است و احزاب، تشکل‌های سیاسی (اصولگرا و اصلاح‌طلب)، انجمن‌ها، سازمان‌های مردم نهاد، اصناف و گروه‌ها تا امروز فرصت دارند تا مصادیق را به همراه رزومه افراد در این سامانه بارگذاری کنند. شورای راهبری گزینه‌های پیشنهادی را دسته‌بندی و به کارگروه‌های مربوطه ارسال می‌کند و کارگروه‌ها باید افراد و سوابق را مورد بررسی قرار دهند. پس از آن رای‌گیری به صورت محرمانه در کارگروه‌ها انجام می‌شود و در نهایت ۳ تا ۵ نفر را برای هر پست کابینه به شورای راهبری معرفی می‌کنند. گفته می‌شود تاکنون کمیته‌ها چند جلسه برگزار کرده‌اند اما صرفا در خصوص شاخص، اهداف، برنامه‌ها، سر فصل‌ها و سیاست‌های کلی و بحث شده است.
با این حال و بر اساس شنیده‌ها، تیم اقتصادی دولت زیرنظر مستقیم علی طیب‌نیا تشکیل می‌شود و تیم سیاست خارجی دولت نیز زیر نظر محمد‌جواد ظریف انتخاب خواهد شد. از سوی دیگر شنیده‌ها حاکی از آن است که یکی از گزینه‌های جدی برای وزارت کشور مصطفی پور‌محمدی است. گفته می‌شود با او برای قبول این پست صحبت‌هایی شده اما جواب پور‌محمدی هنوز مشخص نیست. همچنین سید‌محمود علوی و محسن اسماعیلی از گزینه‌های مطرح و جدی برای وزارت اطلاعات هستند. علاوه بر این محمد بهشتی و سمیع‌الله حسینی مکارم نیز از گزینه‌های مطرح برای وزارت میراث محسوب می‌شوند. همچنین سید‌عباس عراقچی به احتمال بسیار زیاد به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت امور خارجه معرفی خواهد شد.
با این حال اما برخی خبرها از اختلاف و تنش در کارگروه‌ها حکایت دارد. گفته می‌شود لابی‌ها و فشار از بیرون از کارگروه‌ها زیاد است. احزاب در معرفی افراد به گروکشی روی آورده‌اند و برخی از احزاب از سایر حزب‌ها می‌خواهند که فرد پیشنهادی آنها را معرفی کند تا از این طریق شانس بیشتری برای آن فرد به‌وجود بیاید. علاوه بر این گفته می‌شود وزرای سابق توقع دارند نظر آنها لحاظ شود. همچنین شنیده‌ها حاکی از این است که یکی از چهره‌های شاخص اصلاحات در پاسخ به درخواست پزشکیان برای حضور نماینده‌ای از طرف وی در شورای راهبری، فردی از اقوامش را معرفی کرده که این موضوع انتقاداتی را به دنبال داشته است. از سوی دیگر ظریف که نقش خود و آذری‌جهرمی را در پیروزی پررنگ می‌داند، به اصلاح‌طلبان خوش بین نیست.
گزارش ظریف چه بود؟
روز گذشته محمد‌جواد ظریف، رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم در صفحه اینستاگرام خود گزارشی از روند بررسی و پیشنهاد اعضای هیات دولت ارائه کرد و نوشت: به دنبال انتخاب جناب آقای دکتر پزشکیان، به دستور ایشان شورای راهبری تشکیل شد و تاکنون ۹ جلسه برگزار کرده، سنجه‌ها را مشخص نموده و برای اطمینان از شفافیت و سلامت روند بررسی نامزدهای پیشنهادی با مراجعه به کارشناسان و شنیدن نظرات مختلف به دو مصوبه مادر رسیده که در پوشه ویژه‌ تقدیم می‌شود. او ادامه داد: فراخوان برای درخواست از شخصیت‌های ملی، احزاب، انجمن‌های علمی و صنفی و بخش خصوصی جهت معرفی نامزدهایی برای عضویت در دولت چهاردهم ارسال شده و پاسخ‌هایی دریافت شده و منتظر بقیه پیشنهادها هستیم.
ظریف تاکید کرد: مسوولان و دبیران کارگروه‌ها و مدیران کمیته‌ها تعیین شده‌اند و اعضای بیشتر کمیته‌ها به شورای راهبری جهت تصویب نهایی پیشنهاد شده‌اند. کمیته‌ها پس از تکمیل، بیش از ۴۵۰ نفر از بانوان، جوانان، اقلیت دینی و مذهبی، نخبگان دانشگاهی و تخصصی غیردانشگاهی، نمایندگان تشکل‌های تخصصی نظام‌های صنفی و سازمان‌های مردم نهاد، نمایندگان بخش خصوصی، وزرای ادوار، نمایندگان جبهه اصلاحات و اعضای ستاد مرکزی و استان‌ها را در خود جای خواهند داد که نمودی از رنگین‌کمان‌ زیبایی که ایران عزیز ما را ساخته خواهد بود. او تصریح کرد: برخی کمیته‌ها چندین جلسه برای بررسی سنجه‌های تخصصی حوزه خود و نیز شیوه کار اقدام کرده و روند رسیدگی به آن دسته از نامزدهای پیشنهادی که تا کنون دریافت شده‌اند را آغاز کرده‌اند.
هیچ کمیته‌ای هیچ نامزدی را برای هیچ پستی نهایی کرده و تمامی گمانه‌زنی‌ها صرفا خبرسازی بی‌پایه است. تنها تاثیر این خبرسازی‌ها ایجاد نگرانی در دوستداران دکتر پزشکیان است و اگر تاثیری در روند پیشنهاد اعضای دولت چهاردهم داشته باشد، بی‌گمان تاثیر معکوس خواهد بود، چرا که ضمن استقبال از دریافت پیشنهاد و نقد، هیچ‌گونه تخریب، سهم‌خواهی و خبرسازی را بر‌نمی‌تابیم و آن را برهم‌زننده عدالت، شفافیت و انتخاب کارشناسانه می‌دانیم. رئیس شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم خاطرنشان کرد: یادآوری این نکته نیز بایسته ‌است که هدف این روند تنها پیشنهاد نامزدهایی شایسته برای عضویت در هیات دولت به جناب دکتر پزشکیان است. اختیار انتخاب اعضای هیات دولت بر مبنای قانون اساسی به عهده رئیس‌جمهور است و ما تنها به عنوان بازوی مشورتی ایشان انجام وظیفه می‌کنیم.
ظریف در پایان گزارش خود اظهار کرد: این نخستین تجربه چنین روند شفافی در کشور است که در فرصتی بسیار کوتاه – که از ویژگی‌های انتخابات اخیر و تشکیل دولت چهاردهم است – مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. بی‌گمان، این روند خالی از ایراد و ابهام نخواهد بود؛ ولی آغازی است که به یاری خدا و پافشاری مردم برای دوره‌های آینده اصلاح و نهادینه خواهد شد. دستیابی به این هدف در گرو شکیبایی، هوشیاری، ژرف‌نگری، بی‌توجهی به فضاسازی‌ها و نقد مشفقانه و سازنده است .می‌دانیم که راه دشوار است و پر فراز و نشیب؛ ولی برای تمرین مردم‌سالاری نباید منتظر بهترین شرایط بود. به فرموده شیخ اجل: به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل/و‌گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم»
چه کسانی در کارگروه‌ها هستند؟
۵ کارگروه سیاسی، اقتصادی، زیربنایی، فرهنگی و اجتماعی بر اساس مصادیق ارائه شده، گزینه‌های پیشنهادی برای حضور در کابینه دولت چهاردهم را به رئیس‌جمهور معرفی می‌کنند. اگرچه تاکنون کمیته‌های زیر مجموعه هر کارگروه مشخص شده اما هنوز اسامی تمام اعضای کارگروه‌ها منتشر نشده است. بر این اساس کارگروه سیاسی، دفاعی و امنیتی وظیفه معرفی گزینه‌های پیشنهادی برای وزارت اطلاعات، وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی را بر عهده دارد. کارگروه اقتصادی نیز موظف به معرفی وزیر اقتصاد، وزیر صمت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه و رئیس‌کل بانک مرکزی است.
اعضای کمیته انتخاب رئیس سازمان برنامه‌وبودجه دولت چهاردهم عبارتند از: قاسم حسینی، محمد ستاری‌فر، احمد میدری، غلامرضا تاجگردون، حمید پورمحمدی، حسین آرامی، محمدحسین رحمتی، ناهید پوررستمی، محمد مروتی، رئوف قادری، پیمان فروزش و محمد قاسمی. همچنین اعضای کارگروه انتخاب وزیر اقتصاد شامل این چهره‌ها است: مسعود کرباسیان، حسین عبده‌تبریزی، کامل تقوی‌نژاد، زهره عالی‌پور، سیدمالک‌حسینی، محمد مسیح، ابوالفضل کاظمی‌زاد، غلامرضا سلیمان‌امیری، محمد ماجد، شاپور محمدی، امین محمدزاده، ابراهیم‌شیخ و دبیر: محمد ماجد. در کارگروه انتخاب وزیر صمت نیز این چهره‌ها دیده می‌شوند: مسعود خوانساری، محمود نیلی احمدآبادی، علینقی مشایخی، رضا ویسه، محمد نجفی‌عرب، حسین سلاح‌ورزی، خداداد غریب‌پور، سیدحسین هاشمی، محسن صفایی‌فراهانی، محسن ضیایی، محمد قاسمی، گلناز نصراللهی، سومبات هاقوپیانس، عیسی منصوری، هاشمی‌طبا و مجتبی لشگربلوکی.
کارگروه زیربنایی نیز وظیفه معرفی وزرای نفت، نیرو، جهادکشاورزی، ارتباطات و راه و شهرسازی را برعهده دارد. اعضای کارگروه انتخاب وزیر نفت دولت چهاردهم عبارتند از: منصور معظمی‌(رئیس کارگروه)، غلامحسین نوذری، وطن‌خواه، رضا دهقان، عبداللهی، باقری، مرضیه شاهدایی، نادری‌فر، علی وطنی، احمد مهدوی، حمید حسینی، حمید بورد، علی کاردر، امین نژاد، عماد حنینی، رامین خسرو قادر، رضا پایدار، محمود آستانه، حمیدرضا عراقی، علی بختیار، حلوایی، آرش نجفی، محمدرضا نعمت‌زاده، محمد آقایی تبریزی، محمد ایروانی، عبدالحمید امامی، حسین نیکخواه و بابک آوند‌.
اسامی اعضای کار گروه وزارت نیرو نیز شامل این چهره‌ها است: رضا حدادیان (رئیس کارگروه)، علینقی مشایخی، محمد مروتی، محمد ملاکی، وفا تابش، عزت‌الله تقواییان، رضا ریاحی، محمد کیانفر، داود مددی، رضا حاجی‌کریم، حمید چیت‌چیان، بهرام فیاضی، مجتبی شایسته، حمید بادامی، صدیق ترابی، گئورک قره‌پتیان، وهاب مکاری‌زاده، عبدالحمید امامی، بهمن مسعودی، محمدرضا شهبازیگیان. در کارگروه انتخاب وزیر ارتباطات در دولت چهاردهم نام این افراد دیده می‌شود: نصرالله جهانگرد (رئیس کارگروه)، احمد معتمدی، محمود واعظی، علی حکیم جوادی، داوود‌ ادیب، نیما قاضی، شهاب جوانمردی، امیرحسین سعیدی‌نایینی، مهدی شامی‌زنجانی، جعفر حبیبی، مرتضی براری، علی پیر حسینلو‌، مازیار نوربخش، سادینا آبایی، زهرا بهروز آذر، امیر حسین هاشمی، مجید صالحی، مهندس صائبه سلوکی، نیک‌محمد بلوچ‌زهی و علی‌اصغر قائمی.
همچنین کارگروه فرهنگی، وظیفه معرفی وزیر آموزش‌وپرورش، وزیر علوم، وزیر فرهنگ و ارشاد، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری و وزیر ورزش و جوانان را برعهده دارد. اعضای کارگروه معرفی وزیر آموزش‌وپرورش عبارتند از: فاطمه مهاجرانی، عبدالرضا فولادوند راد، محمود مهرمحمدی، رضوان حکیم‌زاده، غلامرضا کریمی، سیدضیا هاشمی، مهدی نوید ادهم، محمد آذین، رحیم عبادی، نورعلی عباس‌پور، فاطمه سعیدی، فرج کمیجانی، طاهره نقی‌ئی، صفر اسلامی، اسماعیل جعفری، مجتبی زینی‌وند، فرحناز مینایی‌پور، علی‌اصغر فانی، سیدمحمد بطحایی، منصوره مجاوری، علی رمضانی، سالار قاسمی، یوسف نجفی، رسول ایمان‌زاده، محمدرضا باغستانی، رضا فرمانی جماع، مرضیه گرد، مهناز احمدی، غلام محمد حسین بر، مریم نامنی، سارا خوشخوی، علی توکلی، حسین سنجری، داوود محمدی و فاطمه تندگویان. اعضای کارگروه انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز شامل این چهره‌ها است: علیرضا تابش (رئیس کمیته)، محمدرضا جوادی یگانه، فرزین ضرغامی، سیدمحمد بهشتی، محمدمهدی حیدریان، علیرضا رضاداد، امین عارف‌نیا، محمدجواد حق‌شناس، مرتضی کاظمی، سروش راسخ، احمد مسجدجامعی، محمدمهدی عسگرپور، فریدون عموزاده خلیلی، علی‌اصغر سیدآبادی، علی غیاثی، نادره رضایی، ارسطو یاری، محمدعلی خسروی، سیدحمید سیدی، علی اصغر شفیعیان و سیدمجتبی حسینی.
در کار گروه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نام این افراد دیده می‌شود: بهمن نامور‌مطلق، حسن طالبیان، مهدی حجت، علی دارابی، مرتضی رحمانی موحد، امین عارف‌نیا، سیدمحمد بهشتی، مسعود سلطانی‌فر، حسین مرعشی، سعید اوحدی، محمدحسین ایمانی خوشخو، ولی تیموری، حسین بختیاری، علیرضا تابش، سمیع‌الله حسینی مکارم، سیدمحسن میر، زهرا عابدینی، لیلا اژدری، دلاور بزرگ‌نیا، مصیب امیری و حسین‌الله بداشتی.
کارگروه اجتماعی نیز وظیفه معرفی معاونت زنان، وزیر رفاه، وزیر بهداشت، رئیس بنیاد شهید، رئیس سازمان محیط زیست و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی را عهده‌دار است. اعضای کارگروه انتخاب معاون زنان و خانواده رئیس‌جمهور بدین شرح است: شهیندخت مولاوردی، سمیه توحیدلو، فاطمه ذوالقدر، نفیسه آزاد، فاطمه فکوریان، کبری روشنفکر، لیلا فلاحتی، فاطمه راکعی، معصومه آقاپور، زهرا صدراعظم نوری، زهرا رهایی، مریم باقی، نادره رضایی، شهلا عموری، سعیده موافق، زهرا اربابی، فروغ علیپور، زهرا بهروز آذر.
اعضای کارگروه انتخاب وزیر تعاون ‌کار ‌و‌ رفاه اجتماعی نیز شامل این چهره‌ها است: مصطفی سالاری، حجت میرزایی، داوود آدینه، اکبر رجبی، شهود ارغوان، فرزین سلیمان پاک‌سرشت، ناصرخالقی، محمدرضا سپهری، ملیحه شیانی، فیاض زاهد، حسن صادقی، قریب تولایی، صادق محسنی، علی خدایی، فاطمه قاسم زاده، سهیل معینی، علی همت، اکبر رجبی، بهمن عبدالهی، زینب نصیری. کارگروه انتخاب گزینه‌های وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز عبارتند از: محمدرضا ظفرقندی، ناهید خداکرمی، رضا ملک‌زاده، جواد کبیر نجاتیان، سیدمحمود طباطبایی، علی جعفریان، علی تاجرنیا، میراکبری، سیدجلیل حسینی لاری‌پور، رضا رئیس کرمی، سعید رحمدار و باقر کرد. اعضای کارگروه انتخاب رئیس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز عبارتند از: حجت نظری، حسین میرزازاده، محمود گلزاری، غلامرضا ذکیانی، فریده اولاد‌قباد، سعید اوحدی، حمید علی صمیمی، میثم کریمی، محمدحسن ازما، فرزانه صادق مالواجرد، محمد خون‌چمن، امیرناصر‌ غلامرضایی، علیرضا عادلی، غلامرضا گرزین، ناهید تاج الدین، قاسم رحیمی و محمد حیدری. در کارگروه انتخاب رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نام این افراد دیده می‌شود: شینا انصاری، روزبه کردونی، حسین آقاخانی، نغمه میرقلی دینان، محسن ناصری، افشین دانه کار، ناصر مهردادی، حمید ظهرابی، علی بیت‌اللهی، احمدعلی کیخا، محمد درویش، زهرا صدراعظم نوری، مهدی مجتهدی، سارا نیک بنیاد، محمد الموتی، سعید تاجیک، معصومه ابتکار، فاطمه شفیعی، ژیلا مهدی آقایی، ارغوان فرزین معتمد و محمدصدیق محمدیان. فهرست اعضای کارگروه انتخاب رئیس سازمان امور اداری و استخدامی نیز شامل این چهره‌ها است: محمد قاسمی، عاطفه پهلوان، محمود عسگری‌آزاد، مهدی الوانی، مرتضوی، شهلا سرابی، نصرت‌الله بازوبند، علی شیرکانی، محمد نیشابوری، سیدحسن دانایی‌فر، یعقوب اندایش، سهام طرفی‌حردانی، سیدجواد رضوی و محمد خضری.
حال باید منتظر تحولات در اوایل هفته آینده ماند تا مشخص شود که کمیته‌ها نام چه افرادی را به عنوان نامزدهای نهایی وزارتخانه‌های مختلف به رئیس‌جمهور پیشنهاد می‌دهند.