زنگ خطر تورم خوراکی‌ها به صدا درآمد

تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی و آشامیدنی در دو ماهه منتهی به آبان امسال افزایش یافته و از 23.8 درصد در شهریور به 29.2 درصد رسیده است. این درحالی است که روند تورم سالانه این اقلام در مدت مشابه نزولی بوده است. اما اگر تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی و آشامیدنی به روند صعودی خود ادامه دهد، تورم سالانه این اقلام نیز صعودی خواهد شد.
در سال‌های اخیر شدیدترین افزایش تورم خوراکی‌ و آشامیدنی‌ها بعد از سیاست جراحی اقتصادی در سال 1401 که با حذف ارز 4200 همراه بود اتفاق افتاده است. از همین‌رو بالاترین تورم ماهانه در طول تاریخ اقتصاد ایران در خرداد 1401 ثبت شده است.
مفهوم تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه
تورم در ادبیات اقتصاد کلان، متوسط افزایش مستمر و همه‌گیر سطح قیمت‌ها را نشان می‌دهد. سطح قیمتی‌ سبد معینی از کالاها در اقتصاد به وسیله شاخص قیمت مصرف کننده مشخص می‌شود. تورم نقطه به نقطه، تورم سالانه و تورم ماهانه از انواع روش های نشان دهنده تورم محسوب می‌شوند.
تورم نقطه به نقطه تغییرات شاخص قیمتی ماه مورد نظر نسبت به ماه مشابه سال قبل را اندازه‌گیری می‌کند. تورم سالانه نیز از تقسیم میانگین شاخص قیمت مصرف‌کننده 12 ماهه منتهی به یک ماه مشخص بر میانگین شاخص قیمت مصرف‌کننده دوازده ماهه منتهی به ماه مشابه سال قبل به دست می‌آید.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم سالانه با تاخیر به شوک‌های قیمتی واکنش نشان می‌دهد. در مقابل اما تورم نقطه به نقطه حساسیت بالایی به اتفاقات اقتصادی و سیاسی و شوک‌ها دارد. همچنین تورم سالانه تغییرات را آرام‌تر نشان می‌دهد، چون از طریق میانگین محاسبه شده است. به عبارت دیگر، با توجه به ماهیت محاسبه تورم سالانه، این شاخص جهش‌های قیمتی را به مرور نشان می‌دهد.
براین اساس محتمل است که تورم سالانه به دلیل روند افزایشی تورم نقطه به نقطه در ماه‌های گذشته به‌زودی روند صعودی را تجربه خواهد کرد.
جهش قیمت خوراکی‌ها در اثر جراحی اقتصادی
حذف ارز 4200 تومانی در اردیبهشت 1401 موجب شد تا شوک شدیدی به قیمت اقلام خوراکی و آشامیدنی وارد شود. در نتیجه این رخداد تورم نقطه به نقطه این اقلام که فروردین همین سال 43.4 درصد بوده در تیر 1401 به 86.8 درصد افزایش یافته است. باید گفت این رقم احتمالا بالاترین تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی و آشامیدنی در طول تاریخ اقتصاد ایران است. به طوری که تورم ماهانه خرداد این اقلام در همین سال نیز برابر 25 درصد محاسبه شده که بی سابقه بوده است.
با این‌حال چون تورم سالانه یک بازه 24 ماهه را محاسبه می‌کند و با تاخیر به اتفاقات واکنش نشان می‌دهد، در اردیبهشت سال گذشته به بالاترین میزان خود رسیده و تورم اقلام خوراکی و آشامیدنی معادل 75 درصد محاسبه شده است.
روند نزولی تورم نقطه به نقطه و سالانه خوراکی‌ها نیز در اردیبهشت سال گذشته و پس از تخلیه اثر ارز 4200 تومانی آغاز شده بود.
هشدار تورمی اقلام خوراکی
به گزارش اکوایران، تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی از شهریور امسال روندی صعودی به خود گرفته است. به طوری که تورم نقطه‌ای این اقلام که در شهریور 23.8 درصد برآورد شده به 29.2 درصد در ماه گذشته افزایش یافته است.
برخلاف تورم نقطه به نقطه، تورم سالانه اقلام خوراکی به روند نزولی بیش از یک ساله خود ادامه داده و به 27.9 درصد در آبان کاهش یافته است.
با این وجود نمی‎‌توان انتظار داشت روند نزولی تورم سالانه اقلام خوراکی ادامه یابد چرا که با افزایش تورم نقطه به نقطه، تورم سالانه این اقلام نیز با تاخیر، روندی صعودی را در پیش خواهد گرفت.