جدیدترین گزارش ماهانه آمار صنعت آب و برق وزارت نیرو، بخش‌های صنعتی و خانگی از نظر سهم از مصرف کل برق فروخته‌شده کشور رقابت تنگاتنگی دارند، ولی با بررسی تعداد مشترکین این دو بخش می‌توان متوجه تفاوت الگوهای مصرفی مشترکین این دو بخش شد...
با افزایش دمای هوا و بالا رفتن بار مصرف، مسئله ناترازی در شبکه برق کشور بار دیگر به صدر دغدغه‌های سیاست‌گذاران برگشته است. قطعی‌های مکرر برق در بخش‌هایی از کشور، نه‌فقط نتیجه فشار گرمای تابستان، بلکه حاصل شکاف عمیقی است که میان روند رشد مصرف و ظرفیت‌های زیرساختی شکل گرفته. داده‌های تازه وزارت نیرو نشان می‌دهند که سهم برخی بخش‌ها از مصرف کل برق، رشدی فراتر از افزایش تعداد مشترکین آن‌ها داشته است؛ نشانه‌ای که می‌تواند حاکی از افزایش شدت مصرف، ناکارآمدی الگوی بهره‌برداری یا ضعف مدیریت تقاضا در برخی حوزه‌ها باشد. رقابت تنگاتنگ بخش خانگی و صنعتی در پایان سال ۱۴۰۳، کل برق فروخته‌شده در کشور به حدود ۳۴۰میلیارد کیلووات‌ساعت رسید که نسبت به سال قبل رشدی ۲.۲درصدی را ثبت کرده است. بخش صنعتی با مصرفی بیش از ۱۲۲میلیارد کیلووات‌ساعت، از کل برق فروخته شده کشور سهمی ۳۶درصدی داشته است. در بخش خانگی که همچنان یکی از پرمصرف‌ترین گروه‌هاست، مجموع برق مصرفی در سال ۱۴۰۳به بیش از ۱۰۸میلیارد کیلووات‌ساعت رسیده که معادل ۳۱.۹درصد از کل برق فروخته‌شده کشور است. این در حالی است که تعداد مشترکین خانگی در مقایسه با سال ۱۴۰۲تنها ۲.۲درصد رشد کرده و به حدود ۳۳میلیون نفر رسیده است. اما مصرف برق این گروه نسبت به سال قبل ۵.۱درصد افزایش یافته. به بیان ساده‌تر، خانوارها بدون افزایش معناداری در تعداد، به‌طور متوسط برق بیشتری مصرف کرده‌اند. در نقطه مقابل، بخش صنعت که با مصرف ۱۲۲.۵میلیارد کیلووات‌ساعت بزرگ‌ترین مصرف‌کننده برق کشور باقی مانده، تنها ۰.۸درصد رشد مصرف را تجربه کرده است. این در حالی است که تعداد مشترکین صنعتی نیز با رشدی ۱.۸درصدی به ۲۸۲هزار مشترک رسیده است. یعنی برخلاف بخش خانگی، در حوزه صنعت نه‌تنها رشد مصرف پایین‌تر از رشد تعداد مشترکین بوده، بلکه از شدت مصرف کاسته شده است. چنین روندی می‌تواند بازتابی از رکود در تولید، افزایش خاموشی‌های هدفمند یا بهبود بهره‌وری در برخی واحدهای صنعتی باشد. اگرچه خانوارها و صنعت تقریبا سهمی مشابه از رشد تعداد مشترکین داشته‌اند، اما رفتار مصرفی آن‌ها کاملا متفاوت بوده است. خانوارها بیش از سهم خود بار مصرفی شبکه را افزایش داده‌اند، در حالی‌که بخش صنعت با وجود افزایش مشترکین، فشار کمتری به شبکه وارد کرده است. این ناهمخوانی در روندها، نیازمند بازنگری جدی در سیاست‌های قیمتی، تشویقی و مصرفی هر دو بخش است. چراکه استمرار این الگو نه‌تنها تاب‌آوری شبکه را در تابستان‌های آینده تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند مانعی برای توسعه صنعتی در شرایط کمبود انرژی باشد. سایر بخش‌های مصرف‌کننده، از جمله بخش عمومی، کشاورزی، تجاری و روشنایی معابر، مجموعا حدود ۳۱درصد از برق مصرفی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان، بخش عمومی با مصرف ۵۰میلیارد کیلووات‌ساعت و رشد ۴.۹درصدی نسبت به سال ۱۴۰۲، نقشی پررنگ در افزایش مصرف داشته است.به گزارش اکو ایران،این رشد در حالی رخ داده که تعداد مشترکین عمومی تنها ۲.۵درصد افزایش یافته است. بخش کشاورزی نیز با مصرف ۳۷.۵میلیارد کیلووات‌ساعت رشدی معادل ۱.۸درصد را تجربه کرده و بخش تجاری با ۳۴.۸میلیارد کیلووات‌ساعت برق مصرفی، رشد ۴.۶درصدی نشان می‌دهد. این آمارها حاکی از آن است که در همه بخش‌ها، به‌جز صنعت، شدت مصرف برق فراتر از رشد تعداد مشترکین بوده و الگوی کلی، گویای یک روند فزاینده در تقاضای انرژی بدون اصلاح الگوی مصرف یا بهبود بهره‌وری است.
