برابرتر در فقر

نابرابری یکی از شاخص‌هایی است که بیانگر شکاف طبقاتی میان گروه‌های مختلف جامعه است و به گواه برخی کارشناسان می‌تواند نشان دهنده وضعیت نامطلوب اقتصادی در کشور باشد.
شاخص‌های متعددی برای بررسی توزیع درآمد وجود دارد که هریک با توجه به ویژگی خاص خود نابرابری را در جامعه نشان می‌دهد.
در این گزارش ۴ شاخص توزیع درآمد مورد بررسی قرار گرفته و اثر هریک بر نابرابری در ایران سنجیده شده است. مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود از توزیع درآمد در سال ۱۴۰3، این ۴ شاخص توزیع درآمدی را اعلام کرده است که بر اساس این آمارها نابرابری درآمدی در ایران با توجه تمامی شاخص‌ها کاهش یافته است.
به عبارتی تمام شاخص‌های توزیع درآمدی نشان می‌دهد اختلاف طبقاتی در کشور در سال ۱۴۰3 نسبت به سال ۱۴۰2 کاهش پیدا کرده است. باید توجه کرد که در تمامی شاخص‌ها کاهش به معنای بهبود نابرابری و افزایش به معنای نامطلوب‌تر شدن وضعیت اختلاف طبقاتی در کشور است.
بررسی چهار شاخص توزیع درآمد در سال ۱۴۰3
اولین شاخص، ضریب جینی است. عموما از این شاخص برای تحلیل نابرابری در ایران استفاده می‌شود. طبق آمارها شاخص ضریب جینی از ۰.۳979 در سال ۱۴۰2 به ۰.۳87 در سال گذشته رسیده که نشان می‌دهد وضعیت نابرابری در ایران بهبود یافته است.
دومین شاخص، پالما است. این شاخص در حقیقت نسبت ده درصد پردرآمدترین جمعیت به چهل درصد کم درامدترین جمعیت است و گویای آن است که وضعیت پردرامدترین دهک جمعیت نسبت به ۴ دهک کم درآمدترین جمعیت تغییر نموده است. طبق آمارها این شاخص از ۱.95 در سال ۱۴۰2 به ۱.84 در سال گذشته رسیده است. این شاخص نیز کاهش نابرابری در سال گذشته را نشان می‌دهد.
سومین شاخص، تیل است. این شاخص نیز با نزدیک‌تر شدن به صفر حالت برابری کامل در اقتصاد را نشان می‌دهد. این شاخص در سال ۱۴۰2 معادل ۰.2723 بوده که با کاهش به سطح ۰.255 در سال ۱۴۰3 رسیده است. لذا می‌توان گفت با توجه به این شاخص نابرابری درآمدی در ایران کاهش پیدا کرده است.
چهارمین شاخص مورد بررسی، اتکینسون است. شاخص از ضریب وزنی استفاده می‌کند که اصطلاحا به آن اجتناب از نابرابری می‌گویند. این ضریب در حقیقت میزان اهمیت جامعه به نابرابری را نشان می‌دهد. این شاخص نیز در سال 1403 نسبت به ۱۴۰2 با کاهش مواجه شده که نشان از کاهش نابرابری در جامعه دارد. بر اساس آمارها این شاخص در سال ۱۴۰2 معادل ۰.2349 بوده که با کاهش به سطح ۰.2241 در سال ۱۴۰3 رسیده است.
به گزارش اکو ایران،لذا به طور کلی می‌توان مشاهده کرد در هر چهار شاخص توزیع درآمدی، نابرابری در کشور نسبت به سال 1402 کاهش پیدا کرده است.