دکتر علیرضا شکیبایی، در خصوص مصوبه جدید مجلس شورای اسلامی درباره تغییر واحد پول ایران از "ریال" به "تومان" و مزایای حذف صفرهای پول ملی گفت: با حذف صفرهای پول ملی، تورم روانی موجود در جامعه کاهش پیدا خواهد کرد اما باید مدنظر داشت که این اقدام باعث کاهش تورم اصلی حاکم بر اقتصاد کشور نخواهد شد.
وی عمر مفید اسکناس را دو سال دانست و ادامه داد: به ازای نقدینگی که در جامعه داریم مقداری اسکناس چاپ میشود. اکنون حجم اسکناسهای جدیدی که باید توسط بانک مرکزی چاپ شود زیاد است و این چاپ اسکناس هزینههای هنگفتی در بردارد و با حذف صفرها هزینه چاپ اسکناس به دلیل کاهش حجم اسکناس، کاهش پیدا خواهد کرد.
این دکترای اقتصاد، سادهسازی معاملات و روابط اقتصادی را یکی دیگر از مزایای این اقدام برشمرد و اظهار کرد: مردم امروز نیز در معاملاتشان از واژه ریال استفاده نمیکنند و تنها واژه تومان بهکار میبرند. مردم در محاورههای عامیانه به جای یک هزار تومان میگویند یک تومان؛ لذا با حذف ۴ صفر هر هزار تومان میشود یک تومان و این اقدام مهم روابط اقتصادی و معاملات را تسهیل خواهد کرد.
وی جایگزین شدن اعداد کمتر در رایانهها و سیستمهای کامپیوتری بانکی را یکی دیگر از مزایای حذف صفر از پول ملی ذکر کرد و افزود: در شرایطی که ارزش پول ملی ایران نسبت به سایر ارزهای خارجی به شدت در کاهش پیدا کردن است (وضعیت کنونی) براین اساس دولت باید دست به این اقدام میزد.
شکیبایی با بیان این مطلب که دولت ها حذف صفرها از پول ملیشان را معمولا برای کاهش بار روانی تورم در جامعه و تسهیلگری در معاملات انجام می دهند تاکید کرد: رشد اقتصادی، تورم، بیکاری و سایر مسایل اقتصادی کشور با این اقدام حل نخواهند شد و این تغییر واحد پول ایران بر عوامل اصلی و واقعی اقتصاد کشور تاثیری ندارد.
وی از مضرات حذف صفرهای پول ملی سحن به میان آورد و عنوان کرد: معمولا ارقام سیستمهای مالی و حسابداری(نرم افزارها) در ایران، براساس ریال طراحی شده و با اعداد جدید همخوانی ندارند که با این اتفاق دچار مشکل میشوند و باید این نرم افزارها دوباره بهروزرسانی شوند لذا با این اقدام اخلال در سیستمها در ابتدای اجرای این طرح ایجاد خواهد شد.
این دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان در زمینه جمعآوری پولهای کنونی گفت: اسکناس بهطور معمول ۲ سال بیشتر عمر ندارد و به تدریج باید جایگزین شود لذا در ابتدای کار باید پول قدیم و جدید با هم در جریان باشند تا بهتدریج عمر پول قدیم تمام شده و از جریان بازار خارج شود.
وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا در جوامع و تاثیر آن در بازار نفت اظهار کرد: با شیوع کووید ۱۹، تقاضای نفت در دنیا به شدت کاهش پیدا کرده است و این امر برای کشورهای صادر کننده نفت، آسیب و خطرات بسیار بزرگی را در بر خواهد داشت اما برای ایران که در سالهای گذشته در معاملات نفتی تحریم بوده و معمولا بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه بیشتر صادرات نداشته؛ لذا به میزانی که این کاهش تقاضای کنونی نفت در جهان به سایر کشورهای صادر کننده نفت خسارت وارد میکند؛ به ایران آسیب نخواهد زد.
شکیبایی تصریح کرد: میزان آسیب وارده ناشی از پایین آمدن قیمت نفت به ایران بسیار کمتر از سایر کشورهای صادرکننده نفت خواهد بود. این اتفاق قطعا بودجه ایران را دچار مشکل میکند و بخشی از منابع بودجه ایران که متکی به نفت است کاهش پیدا کرده و دولت با کسری بودجه مواجه خواهد شد اما اگر دولت راهکاری برای این مشکل پیدا نکند مسایل بودجهای برای آن ایجاد میشود.
وی با اعتقاد به اینکه پس از فروکش کردن شیوع کرونا، قیمتهای نفت به حالت اولیه برنمیگردد و باید بودجه را بهگونهای تنظیم کنیم که این شرایط برای همیشه حاکم در بازار نفت شود عنوان کرد: تحریمها باعث شد که ایران مقداری خودش را با چنین شرایط آماده کند. ایران در سال های ۹۷ و ۹۸ مشکلات خود را به لحاظ کاهش درآمد نفتی پشت سر گذاشته و اکنون در مقایسه با عربستان بحران ایران کمتر خواهد بود.
این اقتصاددان خاطر نشان کرد: از سال ۹۹ مقرر شد که فقط ۶ تا ۷ درصد بودجه دولت از محل درآمدهای نفتی تامین شود که با توجه به پتانسیل های موجود در کشور دولت میتواند این ۷ درصد را از روشهای دیگر تامین کند و معتقدم این کاهش قیمت نفت در صورت برنامه مناسب جایگزینی، زیاد نگران کننده نخواهد بود.