خبری از افزایش تولید نیست

وضعیت در شرکت‌های معدنی کمی بهتر بوده به طوری که رشد ماهانه «تولید» و «فروش» این شرکت‌ها در آذر سال جاری مثبت بوده است.
یکی از نماگرهای مهم اقتصادی، شاخص‌های تولید و فروش است که برای شرکت‌های صنعتی و معدنی فعال در بورس ارائه می‌شود. رشد تولید و فروش این شرکت‌ها به عنوان نمایندگان بزرگ این دو حوزه می‌تواند نگاهی کلی از روند رونق و رکود صنعت و معدن را در کل اقتصاد نشان دهد.
آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران «تولید» و «فروش» شرکت‌های «صنعتی» و «معدنی» بورسی را در آذر 1402 و در سه تواتر ماهانه، نقطه به نقطه و 9 ماهه بررسی کرده است. طبق این گزارش، سطح «تولید» شرکت‌های صنعتی در آذر سال جاری هم نسبت به ماه قبل و هم نسبت به آذر سال گذشته کاهش یافته و رشد آن منفی شده است.
در مقابل، رشد 9 ماهه تولید این شرکت‌ها مثبت بوده است. رشد فروش این شرکت‌ها وضعیت نامناسب‌تری داشته چرا که سطح فروش آن‌ها هم نسبت به آبان، هم نسبت به آذر 1401 و هم نسبت به 9 ماهه مشابه در سال قبل کاهش یافته است.
وضعیت شرکت‌های معدنی بورسی مطلوب‌تر بوده به طوری که تولید این شرکت‌ها در آذر سال جاری نسبت به آبان ماه افزایش یافته است. رشد 9 ماهه تولید این شرکت‌ها نیز مثبت برآورد شده است. مشابه این اتفاق درخصوص فروش محصولات معدنی در این شرکت‌ها تکرار شده است.
افت تولید شرکت‌های صنعتی در آذر 1402
طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، رشد ماهانه تولید شرکت‌های صنعتی بورسی منفی 2.1 درصد بوده است. به عبارت دیگر، تولید این شرکت‌ها نسبت به آبان 2.1 درصد کاهش یافته است. رشد نقطه به نقطه این شرکت‌ها نیز منفی 11.7 درصد برآورد شده است. در مقابل، تولید شرکت‌های صنعتی بورسی در 9 ماهه ابتدایی امسال نسبت به 9 ماهه ابتدایی سال گذشته 0.2 درصد بیش‌تر شده است.
شرکت‌های صنعتی بورسی در 15 رشته فعالیت می‌کنند. از میان این 15 فعالیت، تولید در 6 رشته نسبت به آذر سال گذشته افزایش و در 9 رشته کاهش یافته است. به بیان دقیق‌تر، بیش‌ترین افزایش در تولید مربوط به فعالیت «لاستیک و پلاستیک»، «سایر کانی‌های غیرفلزی» و «کاشی و سرامیک» بوده است.
برای مثال، رشد فعالیت «لاستیک و پلاستیک» در آذر سال جاری 5 درصد برآورد شده است. در سوی دیگر ماجرا، فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «خودرو و قطعات» و «شیمیایی بجز دارو» بیش‌ترین کاهش را شاخص تولید تجربه کرده‌اند به طوری که تولید تجهیزات برقی در آذر امسال 25 درصد کمتر از آذر سال گذشته بوده است.
کاهش فروش در 8 فعالیت صنعتی طی آذر 1402
داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس حاکی از آن است که سطح فروش شرکت‌های صنعتی در آذر سال جاری 0.4 درصد نسبت به آبان و 11.9 درصد نسبت به آذر سال گذشته کاهش یافته است. همچنین، فروش 9 ماهه این شرکت‌ها نیز نسبت به 9 ماهه سال گذشته 1.9 درصد کمتر شده است.
همانطور که پیش‌تر به آن اشاره شد، 15 رشته در حوزه صنعت فعال است. از میان این 15 رشته، فروش 7 رشته فعالیت نسبت به آذر سال گذشته افزایش و فروش 8 رشته فعالیت کاهش یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش‌ترین افزایش در فروش مربوط به «سایر کانی‌های غیرفلزی»، «لاستیک و پلاستیک» و «دارو»‌ بوده است. برای مثال، رشد نقطه‌ای فروش «سایر کانی‌های غیرفلزی» 20 درصد برآورد شده است. البته بالاترین رشد فروش 46 درصد و مربوط به ماشین آلات و تجهیزات بوده اما چون این فعالیت تنها در 4 شرکت بورسی وجود دارد و نوسانات آن زیاد است، در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بررسی نشده است.
در سوی دیگر، فروش «خودرو و قطعات»، «شیمیایی بجز دارو» و «تجهیزات برقی» بیش‌ترین کاهش را نسبت به آذر سال گذشته تجربه کرده است. برای مثال، رشد نقطه‌ای فروش خودرو و قطعات در آذر سال جاری منفی 32 درصد برآورد شده است.
تولید شرکت‌های معدنی؛ افزایش نسبت به آبان و کاهش نسبت به آذر 1401
وضعیت تولید در شرکت‌های بورسی معدنی تا حدودی بهتر از شرکت‌های صنعتی بوده است. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که سطح تولید این شرکت‌ها در آذر سال جاری نسبت به آبان افزایش یافته و رشد ماهانه آن به 1.2 درصد رسیده است. تولید 9 ماه ابتدایی این شرکت‌ها نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 6 درصدی را تجربه کرده است. در مقابل، رشد نقطه به نقطه تولیدات معدنی به منفی 1.7 درصد رسیده است.
محصولات معدنی در سه رشته فعالیت «گنداله»، «کنسانتره» و «سایر معادن» تولید می‌شوند. از میان این فعالیت‌ها، تنها شاخص تولید در زیربخش‌های «کنسانتره» و «سایر» نسبت به ماه قبل افزایش یافته است. همچنین، تنها شاخص تولید در زیربخش «کنسانتره» نسبت به ماه مشابه در سال قبل افزایشی بوده است.
به گزارش اکوایران، در مورد فروش نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد که شاخص فروش محصولات معدنی شرکت‌های بورسی در 9 ماهه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل 0.3 درصد افزایش پیدا کرده است. رشد ماهانه فروش این محصولات نیز 1.8 درصد برآورد شده است. همچنین، رشد فروش هر سه رشته فعالیت نیز نسبت به آذر سال گذشته کاهش یافته است.