بازار بورس در حالی روندی صعودی و پرشتاب را از نیمه شهریورماه سال جاری در پیش گرفت که بازدهی این بازار از ابتدای سال تا پایان هفته نخست مهرماه از 100درصد نیز فراتر رفت. هر چند روند مزبور طی یک ماه اخیر با شرایط متعادلتری همراه شده و به حدود 90 درصد رسیده است، اما بهواسطه رشدهای پرشتاب اخیر، سهام بسیاری از شرکتها به خصوص در صنایع خاص و مورد توجه بازار ، رشدهای چشمگیری را تجربه کردند.
بر این اساس یکی از صنایعی که در ماه‌های اخیر توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران بورسی را به خود اختصاص داده است، صنعت زغال سنگ است. این صنعت از ابتدای سال جاری تا کنون جهش بیش از 120 درصدی را تجربه کرده است. رشد پرشتاب سهام این گروه تا حدی بالا بود که نگرانی از کشیده شدن برخی از نمادهای این گروه به مدار حباب نیز به وجود آورد. البته بررسی آماری تولید زغال‌سنگ در کشور نشان از آن دارد که کل تولیدات خام زغال‌سنگ کشور در سال 96 بالغ بر 3میلیون تن بوده است. همچنین در سال گذشته 3/1میلیون تن کنسانتره زغال‌سنگ در ایران تولید شده است. در این راستا بخش عمده‌ای از تولیدات مزبور توسط شرکت هلدینگ معدنی خاورمیانه صورت گرفته است.
«میدکو» در سال گذشته 155 هزار تن کنسانتره زغال و همچنین 163 هزار تن کک متالوژی تولید کرده است. ظرفیت اسمی تولید زغال سنگ در این هلدینگ به حدود 1/1 میلیون تن و ظرفیت تولید کک متالوژی به حدود 2/1میلیون تن می‌رسد. اما در چشم‌انداز سال 97 تولید 5 میلیون تن کنسانتره و همچنین گندله در برنامه‌های عملیاتی شرکت قرار گرفته است.
رصد هلدینگ معدنی خاورمیانه یا همان نماد «میدکو» ، نشان می‌دهد که نماد مزبور همگام با جهش شاخص کل بورس توانسته است بازدهی 80 درصدی را از ابتدای سال جاری تا کنون نصیب سرمایه‌گذاران خود کند، اما به نظر می‌رسد بهره‌برداری از پروژه‌های این شرکت در مسیر خود قرار گرفته است. همچنین شرکت در مسیر افزایش تولید قرار گرفته است. به‌طوری‌که براساس گزارش‌های تفسیری این شرکت و عملکرد 3 ماه نخست سال جاری نیز انتظار برای راه‌اندازی پروژه 540 هزار تنی زغال‌سنگ از زمستان سال جاری وجود دارد. به نظر می‌رسد از این جهت نیز سودآوری هلدینگ صنعتی و معدنی خاورمیانه مجال رشد بیشتر را داشته باشد. افزون بر این «میدکو» در گزارش تفسیری بر اساس عملکرد 6 ماه نخست سال جاری نیز عنوان کرده است که در اهداف کمی مالی خود دو برنامه اساسی از جمله ارزش سرمایه‌گذاری به بیش از 6 میلیارد دلار و ارزش تولیدات نهایی به بیش از10هزار میلیارد تومان را در طرح‌های توسعه خود گنجانده است.
همچنین در این گزارش عنوان شده که با توجه به تخصصی بودن فعالیت «میدکو» بخش عمده و اصلی سرمایه‌گذاری‌های شرکت مرتبط با توسعه صنعت فولاد و صنایع وابسته به آن خواهد بود. به این ترتیب سیاست اصلی شرکت توسعه این بخش درنظر گرفته شده که در این راستا اقداماتی از جمله ورود شرکت‌های فرعی بزرگ این مجموعه مانند فولاد سیرجان و زرند به فرابورس ایران و با هدف تامین مالی آسان‌تر و رشد سریع‌تر مدنظر خواهد بود.
همچنین این شرکت افزایش سرمایه 524 میلیارد تومانی (معادل 22 درصدی) از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران را در روزهای پایانی ماه گذشته به تصویب رسانده و بدین ترتیب در شرایط کنونی انتظار برای آغاز معاملات حق تقدم سهام وجود دارد.
براساس طرح توجیهی افزایش سرمایه هلدینگ صنعتی و معدنی خاورمیانه منابع حاصل از افزایش سرمایه را صرف مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر نظیر فولاد سیرجان و زرند خواهد کرد. از نکات مثبتی که در طرح توجیهی افزایش سرمایه مورد اشاره قرار گرفته است، شروع فاز بهره‌برداری پروژه «فولاد زرند» با ظرفیت تولید یک میلیون تن و همچنین پروژه «فولاد بردسیر» با ظرفیت تولید یک میلیون تن و همچنین پروژه فولاد زرند با ظرفیت یک میلیون و 700 هزار تن از ابتدای 97 است. بر این اساس به نظر می‌رسد در سال آینده می توان اثر محسوس تغییرات سودآوری «میدکو» را از سود خالص این شرکتها مشاهده کرد. علاوه بر این پروژه مس کاتدی «میدکو» نیز از اردیبهشت سال جاری در فاز بهره‌برداری قرار گرفته است و این موضوع نیز نوید انعکاس اثر تولید محصولات مسی را در صورت‌های مالی این شرکت می‌دهد. به این ترتیب در گزارش تفسیری مدیریت عنوان شده که با راه اندازی خطوط جدید تولید مرتبط با فولاد سازی و گندله سازی ظرفیت تولیدی گروه به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت و فروش بالاتر به ویژه در رابطه با گندله محقق خواهد شد.
اما در شرایط کنونی اما به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از پروژه‌های سودآور این شرکت در مراحل بهره‌برداری قرار گرفته‌اند. به‌طوری‌که پروژه‌های این شرکت از سال گذشته به تدریج در مسیر بهره‌برداری قرار گرفته‌اند و اثرات خود را در سودآوری این شرکت منعکس می‌کنند. از نکات مثبت این شرکت بر خلاف بسیاری از شرکت‌های هم گروه این است که این شرکت همچنان فاصله زیادی تا بلوغ کامل را دارد و با توجه به پروژه‌های موجود می‌تواند طی دو سال آینده نیز مسیر رو به پیشرفتی را داشته باشد.
در این خصوص در طرح توجیهی افزایش سرمایه به اثرات مثبت سودآوری به خصوص در سال 98 ناشی از راه اندازی پروژه‌های مزبور اشاره شده است. علاوه بر این اهرم افزایش تولید در هلدینگ به سال آینده ختم نمی‌شود و در سالهای بعد نیز ادامه دار خواهد بود.
بر این اساس بسیاری از شرکت‌های هم گروه از ابتدای سال تنها به واسطه رشد نرخ دلار و سیگنال‌های تورمی داخلی رشد کرده‌اند. این موضوع برای شرکت‌های زیر مجموعه «میدکو» نیز وجود دارد و بر این اساس با این موضوع دست و پنجه نرم می‌کنند. با این حال نکته‌ای که باید به آن توجه کرد راه اندازی پروژه‌های جدید است که علاوه بر اهرم دلاری با چشم انداز افزایش تولید در این هلدینگ چشم انداز رشد سودآوری را فراهم آورده است. این موضوع به خصوص پس از رشدهای پرشتاب اخیر و نگرانی‌ها از آینده سهام شرکتها پررنگ می‌شود. اما در این میان یکی از مشکلات اصلی که سرمایه‌گذاران سهام در بورس تهران احتمالا با آن روبرو هستند، عدم شفاف‌سازی از رویه تولیدات و هزینه‌هایی مانند وام‌های ارزی شرکت‌های زیرمجموعه است. شاید اگر مدیران هلدینگ در اقدامی رو به جلو تولیدات شرکت‌های زیرمجموعه را به صورت ماهانه منتشر کنند، تحلیلگران بازار سهام تخمین دقیق‌تری از سودآوری این شرکت داشته باشند. همانطور که اشاره شد «میدکو» در مسیر افزایش تولید قرار گرفته است. برای مثال در سال گذشته (براساس گزارش فعالیت هیات مدیره) این شرکت موفق به تولید حدود 3 میلیون و 651 هزار تن کنسانتره و 3 میلیون و 179 هزار تن گندله شده بود. در حالی که در چشم انداز سال 97 میتوان تولید 5 میلیون تن کنسانتره و همچنین گندله را انتظار داشت. با این حال بدون شفاف‌سازی در این خصوص نمی‌توان انتظار واکنش مثبت سرمایه‌گذاران را داشت.
اما با توجه به پروژه‌ها، چشم‌انداز طرح‌های توسعه و همچنین مسیر رشد تولید در «میدکو»، انتظار می‌رود در ماه‌های آتی شاهد آزادسازی پتانسیل‌های بیشتر در این شرکت بورسی باشیم.
