خودروهای داخلی از حلب ساخته می‌شوند؟

می‌دانیم که صنعت خودروسازی کشورمان اوضاع رو به راهی ندارد و کافی است جهت اطمینان خاطر از این که واژه کیفیت جایی در قاموس خودروسازان ندارد، سری به خودروهای بی‌کیفیت ملی بزنید و چند سفر با آنها به جاده‌های شمال بروید!
اتهام ترسناک رئیس پلیس راهور به خودروسازان چه بود؟
سردار کمال هادیانفر باری دیگر از کیفیت بد محصولات خودروسازان داخلی انتقاد کرده و حتی آنها را متهم ردیف اول تصادفات جاده‌ای خوانده است. به عقیده رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی، خودروهایی که شرکت‌های داخلی می‌سازند حلب سه لایه است و بیشتر شبیه آلت قتاله است تا خودرو!
سردار هادیانفر در اثنای انتقادات خود به فولاد نرم اشاره کرده و تأکید کرده برخی از محصولات خودروسازان از حلب سه لایه تشکیل شده است. بنا بر اعلام او، ایران خودرو و سایپا که مدیریت شبه دولتی دارند بدنه خودروهایشان را از آلیاژی می‌سازند که سابقه ندارد.
پس از اظهارنظر سردار هادیانفر، هیچ‌یک از مقامات مسئول نظیر وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان استاندارد یا خودروسازان داخلی واکنشی نشان ندادند. بر اساس آنچه رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی گفته در حال حاضر باید از کربن نرم برای بدنه خودروها استفاده شود، در حالی که حلب جایگزین آن شده است. وی می‌گوید: در تمام دنیا ورق خودرو فولاد کم کربن است، نه ورق حلبی سه لایه! نباید به گونه‌ای باشد که چیزی را تولید کنیم که آلت قتاله باشد و نباید ستون‌های خودرو در تصادفات در بدن سرنشین خودرو برود.
شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که کربن نرم چیست و چه کاربردهایی دارد. کربن یا اگر بخواهیم درست‌تر بگوییم فولاد نرم مقدار خیلی کمی کربن دارد و اغلب با عنوان فولاد کم کربن یا همان فولاد نرم شناخته می‌شود.
این نوع از فولاد تمایلی به شکسته شدن ندارد و اگرچه از نظر سفتی و محکمی سرآمد است، ولی خوشبختانه هم چکش‌پذیر است و هم به هر شکلی که خواسته باشید در می‌آید. از جمله کاربردهای این نوع فولاد می‌توان به خطوط لوله و تأسیسات ساختمانی و… اشاره کرد. لوازم آشپزخانه نیز ممکن است با همین فولاد نرم ساخته شوند.
اگر چه فولاد کم کربن مصارف گوناگونی دارد، اما از حق نگذریم بهترین و مفیدترین ورقی است که در صنعت خودروسازی از آن استفاده می‌شود. در واقع این نوع از آلیاژ دو ویژگی جذاب برای خودروسازان دارد که اولی استقامت و استحکام آن و دیگری قابلیت ارتجاعی است.
در مشخصات هیچ خودروی داخلی نمی‌توانید نوع آلیاژ به کار رفته در آن را ببینید، زیرا چنین چیزی ثبت نمی‌شود. به همین دلیل است که عالی‌ترین مقام پلیس راهنمایی و رانندگی خاطرنشان کرده خودروسازان داخلی به جای فولاد نرم از فلز کم استقامت بهره می‌برند.
سردار هادیانفر همچنین برای این که انتقاداتش اثرگذار باشد و عمق فاجعه را نشان دهد از کلماتی نظیر حلبی سه لایه و آلت قتاله استفاده کرده است. بارزترین نمونه خودروهای بی‌کیفیت حلبی، پراید است که بارها انتقادات زیادی متوجه آن بوده است.
به گفته یکی از کارشناسان حوزه خودرو یعنی آرش راهبر، اظهارنظر پلیس راهنمایی و رانندگی در مورد کیفیت ساخت خودرو در ایران مسبوق به سابقه است و پیش از این هم بارها در این باره اظهاراتی بیان شده که لزوماً جنبه کارشناسی و علمی ندارند. راهبر افزود: سردار هادیانفر اشاره به استفاده از ورق‌های حلبی سه لایه در خودروهای ایرانی داشته که به نظر بیشتر به یک جور مشاوره غلط به این مقام پلیس شبیه است تا واقعیت. ورق حلبی مصارف صنعتی دیگری دارد و دلیلی برای استفاده از این ورق نازک برای خودرو نیست. اساسا خط تولید خودرو با یک استاندارد مشخصی از ورق فولادی ست آپ می‌شود و برای تغییری به این شدت باید به کلی تنظیم مجدد شود.
متاسفانه یکی از دلایل عمده تصادفات جاده‌ای طی سالیان اخیر، کیفیت بد بدنه خودروهای ملی بوده و به نظر می‌رسد خودروسازان طی چند سال اخیر جهت کاهش هزینه‌های خود از آلیاژهای دیگری استفاده کرده‌اند. البته این موضوع عجیبی نیست، چرا که حتی شرکت فورد آمریکا هم طی سالیان اخیر اقدام به انجام چنین کاری کرده است.
بنا بر اعلام رئیس پلیس راهور، سالیانه نزدیک به ۲۰ هزار نفر در تصادف‌های جان خود را از دست می‌دهند که اغلب آنها به خاطر کیفیت بدنه خودرو جانشان را از دست می‌دهند. سردار هادیانفر در این باره بیان کرد:
در همه دنیا تصادف اجتناب ناپذیر است، اما خودروها حداقل کیفیتی دارند که ریسک خطر را کم می‌کند. درهای ماشین قفل نمی‌شود، آتش نمی‌گیرند و ایربگ‌های آنها باز می‌شوند. بدنه‌هایشان به پیکر سرنشین فرو نمی‌رود.
آرش راهبر در واکنش به اظهارات سردار هادیانفر توضیح می‌دهد که اغلب ایرادهای وارده بر صنعت خودرو و شرکت‌های خودروسازی درست است و جای بحثی نیست؛ اما برای راستی‌آزمایی چنین ادعایی باید به اداره استاندارد مراجعه شود که به شکل مستمر خطوط تولید خودروسازان را رصد می‌کنند.
به عقیده کارشناس حوزه خودرو، کار پلیس راهنمایی و رانندگی اظهارنظر در خصوص کیفیت و بررسی خودروها از جنبه استاندارد آن نیست و حتی اگر بخواهد نمی‌تواند؛ چرا که ابزارش را در اختیار ندارد. به گفته آرش راهبر سخنان هادیانفر به این می‌ماند که خودروسازان درباره ترافیک شهرها و ناکارآمدی پلیس در کاهش ازدحام ترافیکی اظهارنظر کنند.
در هر حال ماجرای بی‌کیفیتی خودروها بدیهی است و نمی‌توان آن را انکار یا نفی کرد. راهبر در این باره تأکید کرد تفاوت استاندارد خودروهای داخلی با خودروهای روز دنیا در این است که پلیس روی آن گذاشته است. راهبر در ادامه اظهار کرد:
جالب است که از حدود ۲۵ سال قبل استانداردهای جهانی در زمینه تست‌های تصادف تغییر اساسی کرد و بر همین مبنا مهندسی و شکل ساخت و فرم بدنه و شاسی خودروها دچار تغییرات زیادی شد. در حالی که خودروهای ساخت داخل ما همچنان همان خودروهای ۳۰ سال قبل هستند و از نگاه استانداردهای ۳۰ سال قبل ایمن محسوب می‌شوند. به طور مثال خودرو سیتروئن زانتیا که روزگاری از جذاب‌ترین و لوکس‌ترین خودروهای بازار ایران بود اگر با استانداردهای امروز در تست تصادف شرکت کند شاید دو ستاره هم نگیرد. بنابراین اینجا اختلاف بین دو دیدگاه متفاوت از ایمنی به وجود آمده که از دو زاویه مختلف می‌آید. بیشتر خودروهای ساخت داخل از نظر ایمنی وضعیت مناسبی ندارند.
به عقیده راهبر برای این که دیگر درگیر این قبیل مشکلات نشویم باید سیستم حمل و نقل کشوری را نو کنیم و اقدام به واردات خودروهای خارجی با کیفیت نماییم. باید دید چرا امروزه نمی‌توان ایمنی خودروها را افزایش داد و هنوز در سه دهه قبل مانده‌ایم و درجا می‌زنیم.