پارامترهای ناکامی ایران در جام 2022

دوازده سال پیش یعنی 2 دسامبر 2010 در زوریخ اعلام شد، قطر میزبان جام جهانی 2022 است. از همان زمان کارشناسان اقتصادی این رویداد را فرصتی طلایی برای توسعه تجارت دو کشور مطرح کردند. فرصتی که به باور کارشناسان، ایران از دست داد. گفته می‌شود، بخشی از این فرصت به دنبال تشدید تحریم‌های ایران سوخت و بخشی دیگر به دلیل ضعف شدید برنامه‌ریزی و مدیریت سیاستگذاران. برهمین اساس طبق اعلام مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت، پیش‌بینی می‌شود، مجموع حجم صادرات تهران به دوحه در پایان بازی‌های جام جهانی حدود 10 میلیون دلار باشد. این رقم طبق اعلام سازمان توسعه تجارت طی ماه‌های اخیر حدود 8 میلیون دلار بوده است. یعنی به واسطه بازی‌ها فقط حدود 2 میلیون دلار به حجم صادرات دو کشور اضافه خواهد شد.
دلایل ناکامی ایران در تجارت با قطر از نگاه علیرضا پیمان پاک رئیس سازمان توسعه تجارت، ناشی از عدم توان تولید در کشور است. او در گفتگو با اکوایران در مورد وضعیت صادرات تهران به دوحه گفت: از حدود 5 الی 6 ماه قبل صادرات مصالح ساختمانی و شمش به قطر به دلیل محدودهای اعمالی از سوی این کشور متوقف شد. این سیاست تا 3 الی 4 ماه آینده نیز ادامه خواهد یافت. در مقابل طی مذاکراتی که ما با قطر انجام دادیم، مقرر شد، ایران محصولات غذایی، شوینده، فرش و صنایع غذایی صادر کند. درحال حاضر نیز این اقلام به این کشور صادر می‌شود. او افزود: ما قصد داریم، تجارت ایران به قطر را در سال 1402 به یک میلیارد و در سال 1404 به 3 میلیارد دلار برسانیم.
این درحالی که طبق اعلام گمرک مجموع تجارت ایران با قطر در سال گذشته 133 میلیون دلار بوده است. این مبادلات در شش ماهه نخست سال جاری 85 میلیون و 500 هزار دلار ثبت شده است. در ضمن در جریان جام جهانی که فرصتی ناب برای ایران بود، تهران آن را به شرکا واگذارد کرد. معاون وزیر صمت در این باره گفت: ما قرارداد می‌بندیم، اما توان تامین بازار را نداریم، محصولاتمان استاندارد لازم را ندارند. این فاکتورها برای صادرات محصولات مهم هستند. اگر تولید ما صادرات محور بود، اگر زیرساخت در تولید مساعد بود، ما می‌توانستیم حجم قابل توجهی کالا را به قطر صادر کنیم.
او افزود: ما تاکنون غیر صادرات میوه و تربار، شوینده و فرش و صنایع دستی، 20 کانتینر آب معدنی و 16 کانتینر ظرف گیاهی به قطر فرستادیم. این ظرفیت تولیدی ماست. از طرف دیگر قطر بخاطر محصولات ما اعتبار و هزینه سنگین نمی‌دهد برای همین ترجیح می‌دهد کالایی با کیفیت متفاوت خریداری نکند.
پیمان پاک تاکید کرد: ما باید روی ظرفیت تولیدی و استاندارد محصولات خود کار کنیم، این کار را در مورد توسعه بازار انجام دادیم. ان اشالله با اصلاح زیر ساخت‌ها و حرفه‌ای کردن زنجیره صادرات می‌توانیم از فرصت‌های آتی بهترین استفاده را ببریم.