رکود شکنی تاریخی «شاخص فلاکت»

آخرین آمارهای بیکاری مربوط به تابستان سال ۱۴۰۱ فرصت محاسبه شاخص فلاکت را که از مجموع نرخ تورم و بیکاری محاسبه می شود را فراهم کرده است، این شاخص در بالاترین میزان خود از سال ۷۶ قرار گرفته و به رقمی معادل ۵۲.۹ رسیده است.
شاخص فلاکت از دهه هفتاد میلادی در میان اقتصاددانان شناخته شده است و هدف از محاسبه آن ایجاد یک مقدار عددی برای میزان فلاکتی است که افراد یک جامعه در اثر ناتوانی در کسب درآمد و کاهش قدرت خرید خود احساس می کنند.
براساس ارزیابی های کارشناسی این شاخص در یک اقتصاد سالم رقمی معادل ۶ تا ۷ را باید شامل شود در حالی که طی چند دهه اخیر در ایران این رقم به خاطر تورم لجام گسیخته همیشه بالای ۲۰ بوده است و در رکورد تاریخی خود در تابستان سال جاری به رقم ۵۲.۹ رسیده است.
اما قصه این شاخص در ادبیات رسانه ای ایران متفاوت است و با نام محسن رضایی از چهره های سیاسی کشور گره خوردها است.
نخستین بار در سال ۸۸ و طی مناظرات انتخاباتی بین کاندیداهای ریاست جمهوری این شاخص از سوی محسن رضایی در مناظره اش با محمود احمدی نژاد مورد استناد قرار گرفته و بسیار مورد توجه عموم قرار گرفت که البته بیشتر از مفهوم آن شاخص توجه عمومی به خاطر اسم خاص آن یعنی «فلاکت» به این شاخص جلب شد و در سالهای بعد از آن بسیاری از کارشناسان و روزنامه نگاران به این شاخص مراجعه کردند.
اما امروز بعد از گذشت حدود ۱۳ سال از آن تاریخ در سالهایی که محسن رضایی نه به عنوان رئیس جمهور بلکه به عنوان معاون اقتصادی رئیس جمهوری در دولت سیزدهم حضور پیدا کرده شاهد رکورد شکنی تاریخی این شاخص هستیم.
لازم به ذکر است که از دهه شصت تا امروز تنها در سال ۷۴ این شاخص از رقم امسال آن فراتر رفته است یعنی در سالی که طرح تعدیل در دولت محروم هاشمی رفسنجانی اجرا و به دلیل مشکلات اجتماعی که در پی آن رخ داد نیمه کاره رها شد، البته بسیاری از کارشناسان اقتصادی منتقد طرح تعدیل این موضوع را قبول نداشته و تورم لجام گسیخته چند دهه اخیر را ناشی تداوم همان تفکر در بدنه اجرایی دلت می دانند.
به هر شکل به نظر می رسد دوباره این شاخص در نقطه حساسی قرار گرفته است و با توجه به شرایط حساسی که کشور در آن قرار دارد، مدیریت این شاخص و ارقامی که از آن تبعیت می کند یعنی بیکاری و تورم به طور حتم حساسیت های بیشتری نسبت به گذشته می طلبد و می توان با قاطعیت گفت اینکار بزرگترین آزمون برای محسن رضایی پس از فرماندهی در جنگ تحمیلی در عرصه جنگ اقتصادی تلقی شود.