بررسی ها نشان می دهد در 8 ماه ابتدایی سال جاری تنها در یک ماه موجودی انبارها در اقتصاد ایران مثبت بوده است...
بر اساس گزارش منتشر شده پژوهشکده پولی و بانکی، تغییرات موجودی انبار در آبان ماه امسال منفی 4.2 درصد برآورد شده، این سومین ماه متوالی است که موجودی انبار ها منفی می شود. به طور کلی از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه تنها در مرداد موجودی انبار ها مثبت بوده و در مابقی ماه ها این شاخص منفی بوده است. همچنین تغییرات موجودی انبار ها در سه ماه متهی به آبان منفی 3.7 درصد و در یکسال منتهی به آبان منفی 1.9 درصد بوده است. بررسی ها نشان می دهد عمده ترین دلیل منفی شدن موجودی انبار ها در 1401، خالی شدن شدید انبار خودرو سازان بوده است، به گونه ای که تنها در ابان ماه این شاخص برای خودرو سازی و قطعات منفی 34.4 درصد به ثبت رسیده است. چنانچه بنا باشد خودرو را در نظر نگیریم، موجودی انبار ها در بسیاری از صنایع مهم مثبت بوده است. تغییرات موجودی انبار برای صنعت فلزات اساسی مثبت 4.3 درصد برآورد شده، همچنین صنایع غذایی و کانی های غیر فلزی نیز در ماه میانی پاییز به انبار هایشان افزوده شده است. البته در آبان ماه تغییرات موجودی انبار صنایع شیمیایی منفی 0.8 درصد بوده، این در حالیست که در ماه های گذشته این شاخص برای صنایع شیمیایی مثبت به ثبت رسیده بود. تغییرات تولید به تنهایی نمی تواند اطلاعات سودمندی به ما ارائه دهد، از همین رو بررسی تغییرات موجودی انبار ها در کنار تغییرات رشد ضروری است. کاهش مداوم موجودی انبار ها نشان از فعال بودن سمت تقاضا در سال جاری دارد در برهه های زمانی که محدودیت تقاضا وجود دارد و ظرفیت مازاد تولید در بخش عرضه وجود دارد روند رشد تولید و تغییرات موجودی انبار در خلاف جهت هم خواهد بود. به این معنی که تغییرات رشد تولید ریشه در تغییرات تقاضا دارد و به عنوان مثال تولید کننده در مواجه با افزایش تقاضا از طریق کاهش موجودی انبار و افزایش رشد تولید واکنش نشان میدهد. زمانی که شوکی منفی بخش عرضه تولید و فروش را تحت تاثیر قرار دهد، در دوره های اولیه با وجود اینکه رشد تولید را کاهش می دهد، رشد فروش را تحت تاثیر قرار نمی دهد و همین امر باعث کاهش موجودی انبار محصولات نهایی می شود. از این رو زمانی که کاهش رشد تولید با کاهش موجودی انبار همراه باشد میتوان گفت که شوک وارد شده از بخش عرضه است و عامل اصلی متوقف کننده رشد را باید از سمت عرضه جستجو کرد.
