توسعه صادرات غیر نفتی در برنامه پنجم، ششم و هفتم توسعه هدف‌گذاری شده است اما با اوج گرفتن تحریم‌های نفتی گشایشی در این زمینه صورت نگرفت.محمدعلی محمدمیرزاییان نایب‌رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران مدعی‌است در این شرایط، شمار قابل توجهی از صادرکنندگان به خاطر سیاست‌های ارزی بانک مرکزی، دست از کار کشیده‌اند...
روند صعودی نرخ ارز طی سال‌های گذشته به دنبال محدودیت‌های فروش نفت، دولت مردان را به سوی توسعه صادرات غیرنفتی برد تا از این راه نیاز ارزی کشور را برآورده کنند و اگرچه در حوزه‌هایی مانند پتروشیمی و صنایع معدنی موفقیت‌هایی بدست آمد ولی در زمینه صادرات محصولات کشاورزی آمارها رشد محسوسی را نشان نمی‌دهد. محمدعلی محمدمیرزاییان، نایب‌رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران در این‌باره گفت: «زعفران، خرما و کشمش از جمله محصولات کشاورزی مناسب برای صادرات است ولی کارت بازرگانی صادرکنندگان اصیل ما یا از سال ۹۷تعلیق است و یا به دلیل سیاست‌های ارزی بانک مرکزی کار نمی‌کنند.» سیاست‌های بانک مرکزی در زمینه بازگرداندن ارز طی سال‌های گذشته با انتقاد بسیاری از صادرکنندگان همراه بود. براساس این سیاست‌ها صادرکننده باید بخشی یا تمام ارز صادراتی را در بازار نیما یا بازار متشکل ارزی بفروشند در حالی که قیمت ارز در این بازارها کمتر از بازار آزاد است. امروز نرخ دلار در بازار نیمایی برابر با ۲۸هزار و ۵۰۰تومان است در حالی که دلار در بازار متشکل ارزی به بیش از ۳۷هزار تومان و در بازار آزاد بالاتر از ۴۰هزار تومان نرخ‌گذاری می‌شود. محمدمیرزاییان دراین باره گفت: «به نظر می‌رسد بانک مرکزی اعتقادی به ارز بازار آزاد ندارد و ادامه این راه به نفع اقتصاد کشور نیست.» مسئولین بانک مرکزی می‌گویند این سیاست‌ها در جهت تامین ارز مورد نیاز کشور و مدیریت قیمت ارز است، آنها مدعی‌اند قیمت ارز نباید کف خیابان مشخص شود به همین دلیل سامانه‌هایی مانند بازار متشکل ارزی یا سامانه نیما را طراحی کردند ولی این سیاست همچنان مورد تایید بخش بزرگی از صادرکنندگان نیست. اگرچه طی سال‌های گذشته برای تشویق صادرکنندگان غیرنفتی بسته‌هایی طراحی شد، مانند واردات موبایل آیفون در مقابل صادرات خشکبار ولی تا کنون موفقیت چندانی به خصوص در زمینه محصولات کشاورزی به دست نیاورده است. در مقابل صادرکنندگان محصولات پتروشیمی و معدنی انتقاد کمتری به سیاست‌های ارزی بانک مرکزی دارند. نایب‌رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران در این باره گفت: «شرکت‌های پتروشیمی و معدنی می‌توانند محصولاتشان را به نرخ نیما بفروشند ولی در بخش خصوصی مانند کشاورزی این امکان وجود ندارد زیرا در بازار بر مبنای نرخ آزاد کار می‌کنند.» حالا با تغییر رییس بانک مرکزی و انتخاب فرزین برای این سمت، فعالین اقتصادی منتظر بهبود سیاست‌های ارزی کشور هستند.
