سفر به قطب طلا

در اعماق یک مرکز خرید چند طبقه، همچون غاری پرنور، مشتریان در میان دالان‌‌‌های شیشه‌‌‌ای که از نور می‌‌‌درخشند، قدم می‌‌‌زنند. هر ویترین، صندوقچه‌‌‌ای از گنجینه‌های زرین است که چشم هر بیننده‌‌‌ای را خیره می‌‌‌کند. دستبندها، انگشترها و گردنبندهای ظریف، همچون ستارگانی درخشان، بر تارک این بازار می‌‌‌درخشند و قلب خریداران را به هیجان می‌‌‌آورند.
به شنزن، مرکز طلای چین، خوش آمدید. یک دهکده ماهیگیری سابق در این شهر امروزه به قلب تپنده بازار طلا در چین تبدیل شده است. این بازار پررونق، نه تنها نمایشگاهی از زیباترین جواهرات است، بلکه آ‌ینه‌‌‌ای است که تصویر روشنی از اقتصاد این کشور را به نمایش می‌‌‌گذارد. در میان هزارتوی کوچه‌های باریک و ساختمان‌های بلند، بیش از ۱۰هزار فروشگاه جواهرات فعالیت می‌‌‌کنند. هر یک از این فروشگاه‌ها، گنجینه‌‌‌ای از زیورآلات طلا و جواهرات است که چشم هر بیننده‌‌‌ای را خیره می‌‌‌کند. این دهکده بحق یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خرده‌فروشی طلا در جهان به شمار می‌‌‌رود.
بر اساس گزارشی از بلومبرگ، در حالی که بازار سهام چین و بخش املاک و مستغلات این کشور با نوسانات شدیدی دست‌وپنجه نرم می‌‌‌کنند، طلا به عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌‌‌گذاران ظاهر شده است. این فلز گران‌‌‌بها، با جذابیت فزاینده خود، توانسته است چین را به بزرگ‌ترین مصرف‌‌‌کننده طلا در جهان تبدیل کند و رکوردهای جدیدی را در قیمت‌‌‌های جهانی ثبت کند. افزایش قیمت طلا تا بیش از ۲۷۰۰ دلار در هر اونس، ناشی از عوامل متعددی از جمله تنش‌‌‌های ژئوپلیتیک، ناآرامی‌‌‌های منطقه خاورمیانه و انتظار کاهش نرخ بهره در ایالات‌متحده است. در قلب شنزن، شهری که هر گوشه‌‌‌اش حکایت از زندگی پرهیاهو دارد، فلز زرد همچنان می‌‌‌درخشد.
با قدم زدن در میان انبوه جمعیت شنزن، شهری با ۱۸ میلیون روح پرشور، به خوبی می‌توان به علاقه‌‌‌ عمیق چینی‌‌‌ها به طلا پی برد. حتی در روزگاری که اقتصاد با چالش‌‌‌های جدی روبه‌روست و قیمت‌‌‌ها سر به فلک کشیده، همچنان اشتیاق مردم به این فلز گران‌‌‌بها کم نشده است. چینی‌‌‌ها از گذشته تا کنون، طلا را نمادی از شانس و برکت می‌‌‌دانند و به همین دلیل، هدیه دادن طلا به عزیزانشان را سنت دیرینه‌‌‌ای می‌‌‌شمارند. در آخر هفته‌‌‌ پاییزی، در بازارهای طلا، می‌توان طیف گسترده‌‌‌ای از خریداران را دید؛ از زوج‌‌‌های جوانی که به دنبال حلقه ازدواج هستند تا پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های مهربانی که برای نوه‌هایشان هدیه می‌‌‌خرند و نوجوانانی که به دنبال زیورآلات مد روز می‌گردند.
لارا یی، صاحب یک فروشگاه جواهرفروشی در منطقه‌‌‌ پرجنب‌‌‌وجوش شنزن، با وجود کند شدن چرخ‌‌‌های اقتصاد، شاهد استقبال بی‌‌‌نظیر مردم از طلا است. او می‌گوید: «با وجود رکود اقتصادی، همه صنایع تحت تاثیر قرار گرفته‌‌‌اند اما علاقه مردم به طلا همچنان پر حرارت است.» به گفته لارا، با وجود افزایش قیمت طلا، صف‌‌‌های طولانی مشتریان در مقابل فروشگاهش گواه این علاقه‌‌‌ وصف‌‌‌ناپذیر است، به‌‌‌طوری که «یافتن جای پارک حتی برای یک دوچرخه برقی هم سخت شده است».
دای و وی، دو دوست حدودا بیست و چند ساله، از قیمت‌‌‌های بالا و اقتصاد کساد دلسرد نشده بودند. او با خرید گوشواره‌های طلا و افزودن به مجموعه‌‌‌اش، با لبخندی آرام گفت: «در این شرایط اقتصادی بی‌‌‌ثبات، طلا همیشه یک سرمایه‌‌‌گذاری مطمئن بوده است. ترجیح می‌‌‌دهم به جای ریسک کردن در بازارهای پرنوسان، به ارزش ماندگار طلا تکیه کنم.» دای نیز با لبخند گفت: «دو سال پیش بود که متوجه شدم طلا خیلی بیشتر از یک زیورآلات ساده است. از آن موقع به بعد، هر چند ماه یک‌‌‌بار مقدار کمی طلا می‌‌‌خرم. حتی با حقوق کم هم می‌شود کم‌‌‌کم یک سرمایه کوچک ساخت؛ با حقوق ماهانه‌‌‌ای که دارم، خرید قطعات کوچک طلا برایم مقرون‌به‌صرفه‌‌‌تر است. معمولا طلاهایی با وزن پنج تا شش گرم خریداری می‌‌‌کنم.»
در قطب جواهرات چین سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد یوآن جواهر به فروش می‌‌‌رسد و حدود ۷۰ درصد تولید جواهرات طلای کشور مربوط به این مرکز است. این بازار پررونق که تنها یک ساعت با قطار سریع‌‌‌السیر از هنگ‌‌‌کنگ فاصله دارد، به یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید و پردازش جواهرات در جهان تبدیل شده است. در این بازار، امنیت به‌‌‌شدت برقرار است؛ دوربین‌‌‌های مداربسته هر گوشه را زیرنظر دارند. اما جذابیت اصلی آن، قیمت‌‌‌های فوق‌العاده رقابتی‌‌‌اش است که برندهای معروف را به چالش می‌‌‌کشد. با فرمولی ساده، قیمت طلا به همراه کارمزد ساخت، قیمت نهایی هر قطعه جواهر را تعیین می‌‌‌کند.
بورس شانگهای، به عنوان پیشروترین بازار فلزات گران‌‌‌بها در چین، همواره قیمت‌‌‌های متمایزی از بازارهای جهانی داشته است. در سال گذشته، قیمت طلا در این بورس به‌‌‌طور متوسط بیش از ۲۰ دلار در هر اونس بالاتر از قیمت جهانی بوده است. اما این روند صعودی دوامی نیاورد و در ماه‌های اخیر، قیمت طلا در شانگهای نسبت به بازار جهانی کاهش یافته است. بر اساس گزارش شورای طلای چین، کاهش ۲۹ درصدی مصرف جواهرات در سه ماهه سوم، یکی از دلایل اصلی این تغییر بوده است.
ری جیا، رئیس تحقیقات چین در شورای جهانی طلا، معتقد است که بسته محرک اقتصادی که اواخر سپتامبر برای تقویت اقتصاد چین اجرا شد، در بلندمدت به افزایش تقاضا برای طلا کمک خواهد کرد. با این حال، او هشدار داد که بهبود شرایط اقتصادی ممکن است موجب رقابت بازار طلا با بازار سایر دارایی‌‌‌هایی مانند سهام و املاک برای جذب سرمایه‌‌‌گذاران شود. در کشوری که طلا نماد ثروت و شکوفایی است و خرید جواهرات به عنوان هدیه‌‌‌ای ارزشمند در مناسبت‌‌‌های مختلف رواج دارد، تحلیلگران به آینده بازار طلا بسیار امیدوار هستند. به ویژه در بسیاری از مناطق، هدیه دادن یک ست کامل جواهر به عروس به عنوان نمادی از عشق و تعهد، یک سنت دیرینه محسوب می‌شود.
سانگ جیانژن، محقق آکادمی بازار طلای گوانگ‌‌‌دونگ جنوبی، معتقد است که افزایش شدید قیمت طلا باعث می‌شود مردم خرید آن را به تعویق بیندازند یا مقدار کمتری طلا بخرند. با این حال، او بر این باور است که این موضوع نمی‌تواند تقاضای کل برای طلا در چین را به‌‌‌طور اساسی دستخوش تغییر کند. اکثریت قریب به اتفاق بازدیدکنندگان از بازار شنزن، بر درستی این نظر صحه می‌‌‌گذارند. لو جیجینگ، هتلداری از شنزن، در حالی که به بازار نظاره می‌‌‌کرد، با اطمینان می‌گوید: «اگر بخواهم سرمایه‌‌‌ای ماندگار بخرم، بی‌‌‌شک طلا را انتخاب می‌‌‌کنم. هزاران سال است که طلا به عنوان نمادی از ثروت و پایداری شناخته می‌شود و ارزش خود را حفظ کرده است. این انتخاب، انتخاب عقلانی هر سرمایه‌‌‌گذار است.»