سهم خوراکی و غیرخوراکی از تورم فقیر و غنی

تورم نقطه به نقطه در تیر ماه امسال 39.4 درصد برآورد شده، به بیان دیگر هزینه‌ای که خانوار ایرانی برای تهیه سبد مشخصی از کالا خدمات در تیر ماه امسال متحمل شده‌اند نسبت به هزینه تهیه همین سبد در تیر ماه سال گذشته نزدیک به 40 درصد افزایش یافته است. تورم ماهانه نیر در تیر ماه 2 درصد به ثبت رسیده، بررسی ها نشان می دهد تورم خوراکی ها در تیر ماه حدودا نصف تورم غیر خوراکی ها بوده است. بر همین اساس نیز در تیر ماه شاهد آن بوده ایم که تورم دهک ها ثروتمند نسبت به تورم دهک های فقیر بالاتر بوده است.
تورم دهک اول که فقیر ترین گروه جامعه به حساب می آید 1.7 درصد بوده که 0.5 واحد آن به علت افزایش خوراکی ها و 1.2 واحد مابقی هم به خاطر افزایش قیمت در اقلام غیرخوراکی بوده است. تورم دهک دهم نیز 2 درصد به ثبت رسیده که 0.35 واحد آن به علت خوراکی ها و 1.65 واحد آن به علت غیر خوراکی ها بوده است.
تورم ماهانه در تیر ثابت ماند
تورم ماهانه در تیر ماه 2 درصد برآورد شده، به بیان دیگر خانوار ایرانی برای تهیه سبد مشخصی از کالا و خدمات در تیر به طور متوسط 2 درصد بیشتر از خرداد هزینه کرده‌اند. تورم ماهانه در خرداد نیز 2 درصد به ثبت رسیده بود، بر این اساس تورم ماهانه در دو ماه اخیر ثابت مانده است.
تورم ماهانه خوراکی ها و آشامیدنی ها در تیر ماه 1.2 درصد به ثبت رسیده، این در حالیست که تورم غیر خوراکی ها و خدمات در تیر 2.4 درصد بوده است. به عبارت دیگر تورم غیرخوراکی ها در ماه گذشته در نخستین ماه تابستان 1402 دو برابر تورم خوراکی ها بوده است. در خرداد ماه نیز تورم غیر خوراکی ها بالاتر از تورم خوراکی ها بوده اما اختلاف این دو شاخص در تیر ماه افزایش یافته است.
تورم تیر 1402 مهمان سفره ثروتمندان
تورم دهک اول در تیر ماه 1.7 درصد بوده، این نرخ پایین ترین تورم برآورد شده میان دهک ها به حساب می آید. تورم دهک نهم در تیر ماه نیز 2.1 درصد به ثبت رسیده است. به بیان دیگر پایین ترین فشار تورمی در تیر ماه مهمان فقیر ترین گروه جامعه و بیشترین فشار تورمی بر دوش یکی از ثروتمندترین دهک های جامعه بوده است. به طور کلی در تیر ماه هرچه به سمت دهک های پردرآمد می رویم شاهد تورم بالاتری هستیم، البته تورم ماهانه دهک دهم از تورم دهک نهم، هشتم و هفتم به مقدار بسیار کمی پایین‌تر بوده است. بر این اساس تورم ماهانه تیر ماه از دهک اول تا نهم کاملا صعودی بوده است.
سبد مصرفی دهک ها با هم متفاوت بوده و بر همین اساس نیز برآورد تورم برای هر دهک متفاوت خواهد بود. به طور کلی اقلام خوراکی در سبد مصرفی دهک های کم درآمد نسبت به درهک های ثروتمند وزن بیشتری دارد، البته این بدان معنی نیست که دهک ها پایین نسبت به دهک ها بالایی مصرف خوراکی بالاتری دارند، با توجه به پایین تر بودن درآمد دهک های فقیر، این گروه ها مجبورند سهم بیشتری از درامد خود را به اقلام خوراکی اختصاص دهند. در آن سو نیز اقلام غیر خوراکی در سبد مصرفی گروه های پر درآمد وزن بیشتری دارد.
از همین رو نیز افزایش قیمت خوراکی ها اثر بیشتری بر روی تورم دهک های پایین و افزایش قیمت غیر خوراکی ها بر تورم دهک های بالایی اثر بیشتری دارد. به بیان دیگر هر زمان که تورم از سمت کالای های غیرخوراکی باشد شاهد تورم بالاتر در دهک ها ثروتمند و هر زمان که تورم از سمت خوراکی ها باشد شاهد تورم بالاتر در دهک های فقیر هستیم. با توجه به اینکه تورم غیر خوراکی ها در تیر ماه دو برابر تورم خوراکی ها بوده، شاهد آن هستیم که هرچه در تیر ماه به دهک های پردرآمد نزدیک می شویم، تورم بالاتر می رود.
سهم خوراکی ها و غیر خوراکی ها از تورم دهک ها
تورم کل کشور در تیر ماه 2 درصد براورد شده، بررسی ها نشان می دهد حدود 0.4 واحد از این 2 درصد به خاطر افزایش قیمت خوراکی ها و نزدیک به 1.6 واحد از این 2 درصد به علت افزایش قیمت غیرخوراکی ها و خدمات بوده است. برای مثال چنانچه خوراکی ها در تیر ماه هیچگونه افزایشی را تجربه نمی کردند، تورم تیر ماه به حدود 1.6 درصد می رسید.
تورم دهک اول که فقیر ترین گروه جامعه به حساب می آید 1.7 درصد بوده که 0.5 واحد آن به علت افزایش خوراکی ها و 1.2 واحد مابقی هم به خاطر افزایش قیمت در اقلام غیرخوراکی بوده است. تورم دهک دهم نیز 2 درصد به ثبت رسیده که 0.35 واحد آن به علت خوراکی ها و 1.65 واحد آن به علت غیر خوراکی ها بوده است.
بررسی ها نشان می دهد بیشترین اثر گذاری خوراکی در تورم ماهانه تیر، به دهک سوم تعلق دارد. به بیان دیگر در بین دهک های هزینه ای تورم دهک سوم بیش از همه دهک ها متأثر از افزایش قیمت خوراکی ها بالا رفته است. کمترین اثر گذاری خوراکی ها نیز در میان دهک ها در دهک دهم رخ داده است.
همچنین تورم ماهانه دهک نهم نسبت به سایر دهک بیش از همه متأثر از افزایش قیمت غیر خوراکی ها و خدمات بوده است. تورم دهک اول نیز کمترین اثر پذیری از افزایش قیمت غیر خوراکی ها را داشته است.