مجمع جهانی اقتصاد در تازه‌ترین گزارش خود از "ریسکهای جهان در 2024" به بررسی خطرات احتمالی که جهان در کوتاه‌مدت و بلندمدت با آن روبروست پرداخته است...
شوک‌های پیاپی که در سالهای اخیر جهان را فراگرفته است غیرقابل حل به‌نظر می‌رسند. جنگ، درگیری، سیاستهای قطبی، بحران ادامه دار هزینه‌های زندگی و تاثیرات رو به رشد تغییرات آبوهوایی درحال ناپایدارکردن نظم جهان هستند. یافته‌های جدید "گزارش ریسک جهانی 2024" مجمع جهانی اقتصاد نشان دهنده این مهمترین چالش‌هایی است که مردم در مناطق مختلف جهان با آن روبرو هستند. مجمع جهانی اقتصاد در این گزارش، جهانی را ترسیم می‌کند که با دو بحران اساسی "تغییرات آبوهوایی و درگیری‌ها" روبروست. این درحالی است که این تهدیدها در پس زمینهای از تغییرات تکنولوژیک سریع و نااطمینانی اقتصادی قرار دارند. گفتنی است یافته‌های این گزارش براساس "نظرسنجی درک خطرات جهانی" این مجمع تهیه شده است، که نظرات نزدیک به 1500 کارشناس دانشگاهی، کسب‌وکار، دولت، جامعه جهانی و مدنی را جمع آوری می‌کند. چشم انداز جهان شرکت کنندگان در این نظرسنجی خوش بینی اندکی داشته‌اند. بیش از نیمی از آنها درجه قابل توجهی از "ناپایداری" و "خطر وقوع فجایع جهانی" را پیش بینی کرده‌اند. از منظر 30 درصد دیگر، اوضاع بدتر خواهد شد، و فجایع جهانی در آینده رخ خواهند داد، به طوری که در طول دوسال آینده یک دوره "پرآشوب" یا "متلاطم" در پیشروست. با گسترش این چشم انداز به 10 سال آینده، بدبینی در میان پاسخ دهندگان افزایش داشته است. به طوری که تا سال 2034، حدود دوسوم (63 درصد) یک نظم جهانی "پرآشوب" یا "متلاطم" را پیش بینی کرده‌اند. مهم ترین این خطرات کدامند؟ درحالی که خطرات مرتبط با "مسائل آبوهوایی" همچنان موضوع غالب است، تهدیدها از سوی "اطلاعات نادرست" و "دروغ پراکنی‌ها" نیز به عنوان مهم ترین تهدیدهای کوتاه مدت در گزارش 2024 شناخته شدهاند. نگرانیهای روبهرشد درباره اطلاعات نادرست و دروغ تا حد زیادی ناشی از پتانسیل‌های "هوش مصنوعی" در دستان کاربران بد است که میتواند سیستم اطلاعات جهانی را با روایت‌های غلط پر کند. براساس این گزارش، در طول دوسال آینده، "بازیگران داخلی و خارجی از اطلاعات نادرست و دروغ برای افزایش شکاف‌های اجتماعی و سیاسی استفاده خواهند کرد". این خطر با چندین انتخابات که در آینده نزدیک برگزار میشود افزایش پیدا می‌کند، چراکه بیش از 3 میلیارد نفر از مردم جهان از جمله در ایالات متحده آمریکا، هند و انگلستان قرار است در سال 2024 و 2025 پای صندوق رای بروند. این گزارش نشان میدهد که پراکنده شدن اطلاعات نادرست و دروغ پراکنی در جهان میتواند منجر به ناآرامیهای اجتماعی شود. اما همچنین میتواند سانسور دولتی، پروپاگاندای داخلی و کنترلها روی جریان آزاد اطلاعات را بدنبال داشته باشد. با این وجود، در چارچوب 10 ساله، با نزدیک شدن یا عبور جهان از نقاط بحرانی آبوهوایی، پنج تهدید از 10 تهدید مهم پیش روی جهان مربوط به تغییرات آبوهوایی شناخته شدهاند. خطرات ناشی از "رویدادهای شدید آبوهوایی" در صدر فهرست قرار دارند، چراکه کشورها برای تغییرات بلندمدت، غیرقابل بازگشت و تداوم پذیر ناشی از گرمایش زمین آماده نیستند. درحالی که رویدادهای شدید آبوهوایی به عنوان یک تهدید فوری شناخته می‌شوند، درباره فوریت سایر ریسکهای مرتبط با تغییرات آبوهوایی چون "از میان رفتن تنوع زیستی" و "فروپاشی اکوسیستم" اختلاف نظر وجود داشته است؛ نگرانی درباره این موارد بیشتر در میان جوانان بوده است که میتواند اقدام معنادار در این زمینه را به تاخیر بیندازد. "قطبی‌شدن اجتماعی"، "نبود فرصت‌های اقتصادی" و "مهاجرت جبری" نیز از جمله مهمترین ریسکهای اجتماعی پیش روی جهان در گزارش مجمع جهانی اقتصاد شناخته شدهاند. این درحالی است که خطر "درگیری‌های مسلحانه میان کشورها" در چشم انداز دوساله، از منظر پاسخ دهندگان پنجمین ریسک مهم پیش‌روی جهان بوده است. " به گزارش اکو ایران، بحران هزینه‌های زندگی" نیز همچنان یکی از نگرانیهای مهم در چشم انداز 2024 است. ریسکهای "تورم" و "رکود اقتصادی" از ریسکهای قابل توجه در چشم انداز دوساله شناخته شدهاند. گرچه به نظر میرسد اکنون فرود نرم‌تر در انتظار اقتصاد باشد، ولی چشم انداز کوتاه مدت همچنان با نااطمینانی همراه است. طبق این گزارش، از ال نینو گرفته تا تشدید احتمالی درگیری‌ها، منابع متعددی برای ادامه فشارهای قیمتی طرف عرضه در دو سال آینده وجود دارد. اگر نرخ‌های بهره برای مدت طولانی‌تری بالا باقی بماند، شرکت‌های کوچک و متوسط و کشورهای دارای بدهی سنگین به‌ویژه در معرض مشکلات بدهی قرار خواهند گرفت.
