فعالان اقتصادی بر این باورند که بستن درهای کشور به روی کشورهای بزرگ دنیا بیشباهت با دو قفله کردن فناوری و فضای استارت آپی ایران نیست. گذشته از اینکه در این فضا استارت آپهای ایرانی توان کسب سهمی از بازار جهانی را ندارند. این موضوع را فرزین فردیس عضو هیات نمایندگان اتاق ایران نیز تایید میکند...
فعالان استارتاپی معتقدند وصل نشدن بخش دیجیتال به بازارهای جهانی باعث شده است آنها از فناوریهای دستدوم استفاده کنند. در شرایط فعلی مراودههای شرکتهای بزرگ ایرانی حتی با شرکتهای بزرگ دنیا بسیار محدود است یا خیلی کمرنگ. از طرفی برخی اقتصاددانان معتقدند تحریم کمک کرده است ناخواسته استارتاپها در ایران رشد کنند و بزرگ شوند در حالی که اگر فضا باز بود مجبور بودند با استارتاپهای بزرگ دنیا مبارزه و رقابت کنند، مثلا کافه بازار ایران با گوگل پلی. در این باره با فرزین فردیس عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران گفتگو کرده ایم.. او گفت: محدودیتهای زمانی و دسترسی بازار استارتاپهای شاخص که پیش قراولان سیستم نوآوری کشور هستند، کمک کرده است روز اول راحتتر بتوانند به مشتری ایرانی دست پیدا کنند ولی افق پرواز ما همین جاست؟ یعنی ما میخواستیم برای همین میزان اکوسیستم را شکل دهیم؟ با همین اکوسیستم و فقط مشتری محدود؟ در درازمدت آیا میتوانیم باز هم ارزش افزوده ایجاد کنیم یا اینکه آیا اصلا میتوانیم سهمی از بازار بینالمللی به دست بیاوریم؟ مسلما نه. فردیس افزود:در سالهای گذشته هم خیلی از این مجموعهها به این موضوع اشاره کردند. برای مثال مجموعه «هزاردستان» در بیانیههای رسمی اعلام کردند مخالف این محدودیتها هستند و اکیدا به این اعتقاد ندارند که محدودیتها در طولانیمدت به نفعشان است و به این باور دارند که اگر فضا رقابتی باشد هرچند گاهی کارشان برای بازار گرفتن و به دست آوردن دل مشتری سختتر میشود، اما در طولانیمدت منجر به یادگیری و همکاری استراتژیک میشود که رشد و بقا را میسر میکند و اجازه میدهد مجموعه قویتر و ماندگارتری بسازند. او معتقد است: عملا با بستن درها در طولانیمدت کاری شبیه آنچه برای صنعت خودرو انجام دادیم را شاهد هستیم. به گفته فردیس امروز به جز افرادی که از صنعت خودروی ایران منتفع هستند، هیچ کس نمیتواند از آن دفاع کند و همه بر این باور هستند که در سالهای گذشته با انحصار بیش از حدی که در این فضا ایجاد شده بنگاههای بسیار تنبل، غیرباور، غیربهرهور و غیررقابتپذیر داریم که اگر در باز شود چیزی از آنها باقی نمیماند. عضو هیات رئیسه اتاق ایران افزود:ما در هر صنعت دیگری این کار را انجام دهیم همین خواهد شد؛ پوشاک، لوازم خانگی، فضا و اکوسیستم نوآوری. ضمن اینکه ما خودمان را از فناوری و تبادلات فناوری هم محدود کردهایم یعنی وقتی درها بسته است و محدودیت ایجاد میشود این محدودیت فقط در عرصه بازار و مشتری نیست و دسترسی به ابزارها و بازارهای بینالمللی و بنگاههای خدماترسان اینترنتی بینالمللی کمتر و ناچار بخشی از سرمایه خرج اختراع دوباره چرخ میشود در حالی که میتوان در قالب یک قرارداد از خدمات چرخ بهرهمند شد. او ادامه داد:از سوی دیگر، وقتی میخواهید به فضای بینالمللی وارد شوید پارتنرشیپها خیلی میتوانند کمک کنند و اعتمادآفرین باشند، زیرا وقتی قرار است یک سرویس اقتصاد دیجیتال را در یک کشور دیگر بفروشید، روش پرداخت محلی به کار نمیآید و باید کار را با نظام پرداخت بینالمللی انجام دهید. اما وقتی این تجربه را به واسطه درهای بسته ندارید، عملا نسبت به بنگاههایی که قبلا این نظام را یاد گرفتهاند عقبتر هستید. آنها یاد گرفتند چطور با این پارتنرشیپها کار کنند، پول بگیرند و تعامل کنند، اما شما خیر. به گزارش اکوایران؛به گفته فردیس ، بستن درها ممکن است برای یک بازه زمانی کوتاه چند ماه تا یک ساله خوب و مقطعی باشد برای اینکه تقاضایی را تحریک کنید و منجر به این شوید که سیکلی از رونق ایجاد شود، اما در طولانیمدت منجر به این میشود که یک کاریکاتوری از بنگاه اقتصادی داشته باشید که اصلا رقابتپذیر نیست و وقتی به آن نگاه میکنید خندهتان میگیرد که این بنگاه چطور به حیات ادامه میدهد و اگر روزی در باز شود چه بلایی سرش میآید.