برنامه جهانی کشاورزی و امنیت غذایی (GAFSP) از راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های ترکیبی برای حمایت از پروژه‌هایی است که به بهبود معیشت کشاورزان خردهمالک ساکن در فقیرترین کشورهای جهان کمک می‌کند. این برنامه موجب خودکفایی کشورها در زمینه تولید مواد غذایی مورد‌نیاز و کاهش تقاضای ارز به جهت واردات غذا و نهادههای دامی می‌شود...
برنامه جهانی کشاورزی و امنیت غذایی به سرمایه‌گذاری در کل زنجیره تامین مواد غذایی، از نهادههای دامی گرفته تا تدارکات و ذخیره‌سازی، پردازش و تامین مالی مبادرت می‌‌‌‌ورزد و در پروژه‌های کسب‌وکار کشاورزی در مراحل اولیه با پتانسیل بالا برای تاثیر در توسعه کشورهای مناطق فقیر درنظر گرفته‌شده‌است. شرکت مالی بین‌المللی (IFC)، عضو گروه بانک جهانی، از راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های مالی ترکیبی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی استفاده می‌کند که ممکن است به دلیل ریسک‌های بالا در بخش کشاورزی، قادر به جذب وام‌های تجاری نباشند. برنامه GAFSP در کنار بودجهIFC موجب سرمایه‌گذاری در زمینهای خردهمالک می‌شود، اما برنامه جهانی کشاورزی و امنیت غذایی یک قدم فراتر رفته و به شکست‌‌‌‌های بازار نیز رسیدگی می‌کند. این بدان معناست که برنامه یادشده می‌تواند با شرکت‌های تعاونی شریک شود و کشاورزان خرده مالک را به‌عنوان بخشی از زنجیره ارزش کلی در بازار محصولات غذایی درنظر بگیرد؛ با این واسطه دسترسی به بازارها، تامین مالی و ذخیره‌سازی و افزایش تولید و درآمد برای کسانی که در کشورهای کم‌درآمد دنیا زندگی و کار می‌کنند، فراهم می‌شود. دستیابی به توسعه پایدار بخش‌خصوصی در کشاورزی بیش از صرف منابع مالی به مشاوره‌‌‌‌های تخصصی و آموزش نیاز دارد، به‌همین‌دلیل است که مشاوره و پشتیبانی فنی بخش مهمی از کار GAFSP به‌عنوان یک ارائه‌‌‌‌دهنده راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های مالی-ترکیبی جامع درنظر گرفته شده‌است. این پروژه در کشورهای مختلفی در حال اجرا است، کشورهایی مثل هائیتی و بنگلادش، از جمله سرزمین‌‌‌‌های فقیری هستند که جمعیت کشاورز زیاد با درآمد پایین دارند. این برنامه در هریک از این کشورها با توجه به‌خصوصیت مردم آن، توصیه‌‌‌‌ها و آموزش‌هایی را در دستور کار خود قرارداده تا توسعه اقتصادی را به شکل منطقه‌ای هدایت کند. این رویکرد، نگرشی جدید ایجاد‌کرده که از آزمون و خطاهای گذشته به‌دست آمده است، در این شرایط، دیگر قرار نیست نسخه‌واحدی برای همه جوامع پیچیده شود تا با تزریق وام‌های جهانی و آزادسازی بازارها، توسعه حاصل شود. کشاورزان خرده‌پا در مسیر مزرعه تا بازار با چالش‌های بزرگی روبه‌رو هستند. سرمایه‌گذاران، کشاورزان کوچک را به‌عنوان وام‌‌‌‌گیرندگان پرخطر می‌بینند، زیرا اکثر آنها دارای سابقه اعتباری غیرمستند، درآمدهای ناپایدار و وثیقه ناکافی هستند. کشاورزان خرده پا فاقد نهادههای مناسب از جمله دانه‌‌‌‌های مناسب، فناوری و کود باکیفیت هستند. این برنامه در کنار دسترسی به بذر، کود و فناوری‌های بهبودیافته محصولات، بر وام‌‌‌‌دهندگان غیر‌سنتی که به وام‌‌‌‌گیرندگان کوچک و با ریسک بالاتر، اعتبار می‌دهند، تمرکز دارد. کشاورزان خرده پا دسترسی به بازارهای منصفانه و امکانات ذخیره‌سازی قابل‌اعتماد ندارند و اغلب مجبور می‌شوند محصولات خود را در زمان برداشت و زمانی‌که قیمت‌ها پایین است، بفروشند. با توجه به شرایط مناسب و حمایت بخش خصوصی، کشاورزان می‌توانند چهره روستا را تغییر دهند و انقلاب کشاورزی جدید و پایداری به راه‌بیندازند. هفتاد و پنج‌درصد از فقرای جهان در مناطق روستایی و در زمینهای کوچک زندگی می‌کنند و به سختی محصولی برای تامین نیاز اولیه خانواده‌‌‌‌شان به‌دست می‌‌‌‌آورند. برای بسیاری از روستاییان، کشاورزی بیشترین پتانسیل را برای رهایی از فقر دارد و دو تا چهار‌برابر بیشتر از سایر بخش‌ها در افزایش درآمد میان اقشار بسیار فقیر موثر است، اما برای بسیاری از کشاورزان خرده پا که برای تامین غذای خانواده خود تلاش می‌کنند، موانع بزرگی بر سر راه است. حتی اگر زمینی برای کشاورزی داشته باشند، بسیاری از کشاورزان کوچک، به‌ویژه زنان، به نهادههای کشاورزی مناسب، از جمله بذرهای پرمحصول، فناوری‌ها و کودها دسترسی ندارند. این کشاورزان که از اشکال سنتی بانکداری دور هستند، دسترسی کمی به تامین مالی رسمی دارند. در زمان برداشت، بدون اعتبار، قادر به نگهداری محصولات خود در انبارهای مطمئن نیستند. آنها اغلب در مناطق دورافتاده کار می‌کنند و به سختی می‌توانند کالاهای برداشت شده خود را به بازار برسانند. این یک چرخه معیوب است که آنها را در فقر دائمی فرو می‌برد و کشاورزان را مجبور به‌فروش محصولات در زمانی‌که قیمت‌ها پایین است و خرید مواد غذایی و نهاده‌‌‌‌ها در زمانی‌که قیمت‌ها بالا هستند، می‌کند. این چالش‌ها در سال‌های اخیر با تهدیدهایی مثل، COVID-۱۹، تغییرات آب‌و‌هوایی و نوسان قیمت مواد غذایی ترکیب شده‌است. نکته جالب‌توجه اینکه، تا به امروز، GAFSP، ۴۷۵میلیون دلار سرمایه‌گذاری در ۸۹پروژه کشاورزی که زندگی بیش از ۱.۹میلیون کشاورز در سراسر جهان را بهبود می‌بخشد، انجام داده‌است. افزایش بهره‌‌‌‌وری کشاورزی در هائیتی کشاورزی در هائیتی نیمی از نیروی کار را استخدام می‌کند، اما ناامنی غذایی بالا است و تقریبا نیمی از جمعیت در وضعیت ناامنی غذایی طبقه‌بندی می‌شوند. یکی از پروژه‌های GAFSP، در هائیتی باعث توانمندسازی کشاورزان این کشور شد و با ارائه آموزش و مشاوره مناسب درآمد روستاییان را بالاتر برد. هائیتی دارای یک سیستم غذایی فوق‌‌‌‌العاده پیچیده با بحران‌های متعدد نهادی و بخشی است و بنابراین تولید درآمد برای کشاورزان بسیار دشوار است. این پروژه با ایجاد دسترسی مستقیم به بازار برای کشاورزان و همکاری با خریداران رسمی خطر سفر روستاییان به بازارهای غیررسمی دورتر، در امتداد جاده‌‌‌‌هایی که خطر خشونت گروهی و آدم‌‌‌‌ربایی را به‌همراه دارند، کاهش می‌دهد. بهبود درآمد کشاورزان برای تقویت امنیت غذایی و استقلال اقتصادی بسیار مهم است، بنابراین این پروژه از نزدیک با کشاورزان همکاری می‌کند و بذرهای باکیفیت بالا در کنار آموزش تکنیک‌‌‌‌های کاشت و برداشت مدرن ارائه می‌دهد. همچنین کشاورزی را به‌عنوان یک تجارت آموزش می‌دهد و به کشاورزان کمک می‌کند ابزارهایی را برای مقابله با عدم‌اطمینان اقتصادی و سیاسی، مدیریت بهتر شوک‌ها و تولید محصولی قابل‌رقابت با واردات در اختیار داشته باشند. این پروژه به کشاورزان این فرصت را می‌دهد تا به خودکفایی بیشتری دست‌یابند و به بازاری ممتاز برسند که در غیر‌این‌صورت هرگز قادر به انجام آن نبودند و این اطمینان را برای کشاورزان ایجاد می‌کند که کسی محصول آنها را خریداری خواهد کرد. کشاورزان محصولات باکیفیت را به سوپرمارکت‌‌‌‌ها و سایر مشتریان می‌فروشند تا جایگزین محصولات وارداتی شود و تولید داخلی را تقویت کنند؛ ضمن اینکه تقاضای ارز نیز کاهش می‌‌‌‌یابد. علاوه‌بر این، ورود کالاهای وارداتی اغلب به دلیل بسته‌شدن مرزها، اختلالات در بنادر و به‌طور کلی ناامنی غیرقابل پیش‌بینی هستند. امنیت غذایی در بنگلادش به‌معنای تحویل برنج است حمله روسیه به اوکراین منجر به افزایش قیمت انرژی و در نتیجه افزایش قیمت کالاها در بنگلادش شد. با افزایش هزینه‌های انرژی که منجر به هزینه‌های تولید بالاتر می‌شود، قیمت مواد غذایی اصلی مانند برنج در بنگلادش با تورم بالاتر از سطح تاریخی افزایش‌یافت. در بنگلادش، کشوری با جمعیتی نزدیک به ۱۷۰میلیون نفر، امنیت غذایی برابر با امنیت برنج است. این کشور سومین تولیدکننده بزرگ برنج جهان است و این ماده‌غذایی، یک عنصر اصلی برای جمعیت آن است و حدود ۶۷درصد از کل کالری را برای مردم تامین می‌کند، اما به‌طور فزاینده‌ای در معرض تهدید قرارگرفته‌است. وزارت کشاورزی ایالات‌متحده گزارش داد، بنگلادش ۳۵.۶۵میلیون‌تن برنج در سال۲۰۲۳برداشت‌کرده که کمی کمتر از پیش‌بینی اولیه بوده‌است. بخش کشاورزی حدود ۱۲درصد از تولید ناخالص داخلی بنگلادش را تشکیل می‌دهد. حدود ۶۳درصد از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و عمدتا کشاورزان خرده پا هستند که به کشاورزی به‌عنوان منبع امرار معاش وابسته هستند. فعالیت کشاورزی در این کشور با رشد جمعیت سریع در معرض بحران قرار دارد. تقاضای زیاد برای غذا، کشاورزان را برای افزایش تولید تحت‌فشار قرارداده‌است، با این‌حال به دلیل دسترسی محدود به نهادههای کشاورزی و فقدان روش‌های کشاورزی هوشمند، بهره‌‌‌‌وری تولید، بالا نمی‌‌‌‌رود. این واقعیت به این معنی است که بنگلادش حوزه وسیعی برای بهبود زنجیره‌های ارزش کشاورزی دارد که در حال‌حاضر توانایی کشاورزان خردهمالک را برای شرکت در بازارها با توجه به هزینه‌های بالای مبادله و ذخیره‌سازی نامناسب روستایی محدود می‌کند. ذخیره‌سازی ضعیف برنج توسط کشاورزان خردهمالک منجر به رطوبت بالا می‌شود و خطر افت کیفیت را افزایش می‌دهد که این خود فرصت دریافت قیمت‌های بالاتر محصول را از کشاورزان سلب می‌کند. فائو تخمین می‌زند ۱۳.۶درصد از مواد غذایی تولیدشده در جنوب‌آسیا به دلیل ذخیره‌سازی نامناسب از سطح مزرعه تا خرده‌فروشی با تلفات زیادی مواجه می‌شود. برای کمک به تغییر این وضعیت، IFC و GFSP، با همکاری گروه صنایع مگنا (MGI)، یک پروژه ۳۵میلیون دلاری را آغاز کردند تا زمینهای برای ایجاد یک سیستم غذایی انعطاف‌‌‌‌پذیر در بنگلادش فراهم شود. عناصر کلیدی حمایت مالی شامل ساخت کارخانه Tanveer Food Limited، زیرمجموعه گروه Meghna، یک کارخانه برنج خودکار در شمال بنگلادش با ظرفیت پردازش هزار متریک تن در روز (MTPD) است. این پروژه ظرفیت و مشاغل محلی فرآوری برنج را در بوگورا (منطقه محروم بنگلادش) افزایش می‌دهد، کارآیی زنجیره تامین را بهبود می‌بخشد و تلفات مواد غذایی را کاهش می‌دهد که همگی به تقویت مقاومت کشور در‌برابر شوک‌های قیمت خارجی کمک می‌کند، اگرچه این پروژه به خودی خود ممکن است در مقایسه با ظرفیت تولید برنج کشور بزرگ نباشد، اما واقعیت این است که می‌تواند با نشان‌دادن اینکه چگونه قیمت برنج را می‌توان در‌برابر نوسانات هزینه انرژی در طول تولید مقاوم کرد، تاثیر قابل‌توجهی داشته‌باشد.
