بررسیها نشان میدهد که در طول هشت ماه گذشته، قیمت سبد مصرف خانوارها دائما در حال افزایش بوده اما سرعت این افزایش قیمت برای فقرا بیشتر از ثروتمندان بوده است...
به باور برخی از تحلیلگران نرخ تورم میتواند یکی از بهترین تبسنجها برای سفره خانوار باشد. این شاخص که تغییرات قیمت یک سبد یکسان از کالا و خدمات را اندازه میگیرد، به صورت ماهانه، نقطه به نقطه و سالانه توسط مرکز آمار به روزرسانی میشود. البته با استفاده از شاخص قیمت مصرفکننده میتوان این نماگر اقتصادی را برای بازههای زمانی دلخواه محاسبه کرد. طبق دادههای مرکز آمار، در آبان ماه امسال تورم ماهانه و نقطه به نقطه نسبت به مهر ماه افزایش یافته اما تورم سالانه در مقایسه با ابتدای پاییز کاهش یافته است. به بیان دقیقتر، تورم ماهانه و نقطهای در آبان امسال به ترتیب 2.8 درصد و 32.5 درصد بوده است. این ارقام مربوط به میانگین تورم در کل کشور بوده و وضعیت در هر دهک هزینهای متفاوت است. اکوایران، با استفاده از دادههای شاخص قیمت مصرفکننده در آبان ماه، تورم 8 ماهه در سال 1403 را برای هر دهک هزینهای محاسبه کرده است. نتیجه این محاسبات نشان میدهد که سرعت افزایش قیمت سبد مصرف در خانوارهای فقیر بالاتر از خانوارهای ثروتمند بوده است. تورم دهکها در آبان 1403 یکی از روشهای دستهبندی خانوارها از نظر وضعیت اقتصادی، دهکبندی است. در این روش، ابتدا خانوارها بر مبنای هزینه سالانه از کم به زیاد مرتب میشوند. سپس، به 10 گروه که هر کدام در برگیرنده 10 درصد از خانوارها است تقسیم میشوند. بر این اساس، دهک اول نماینده 10 درصد از کمهزینهترین (فقیرترین) و دهک دهک نماینده 10 درصد از پرهزینهترین (ثروتمندترین) خانوارهای کشور است. تورم هشت ماهه را میتوان برای هر دهک به صورت مجزا محاسبه کرد. برای این کار، رشد شاخص قیمت مصرفکننده هر دهک در آبان ماه امسال نسبت به انتهای اسفند سال گذشته محاسبه میشود. این شاخص نشان میدهد که قیمت یک سبد یکسان از کالا و خدمات مورد استفاده هر دهک از انتهای اسفند سال قبل تا انتهای آبان امسال چقدر تغییر کرده است. محاسبات نشان میدهد شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای دهک هزینهای اول و دهم از ابتدای سال تا پایان آبان ماه سال جاری به ترتیب ۲۲.۳و ۲۰.۷درصد افزایش یافته است. بیشتر بودن تورم دهک اول از دهک دهم نشانگر این است که فشار تورمی در هشت ماهه سال ۱۴۰۳از سمت کالاهای خوراکی بوده است. تورم هشت ماهه دهکها و صدرنشینی فقرا به گزارش اکوایران، بالاترین تورم هشت ماهه در سال جاری 22.3 درصد و مربوط به دهک اول بوده است. به عبارت دیگر، هزینههای 10 درصد از فقیرترین خانوارهای کشور برای تامین یک سبد یکسان از کالا و خدمات در انتهای آبان امسال 22 درصد نسبت به انتهای اسفند سال قبل افزایش یافته است. در رتبه دوم، دهک دوم قرار گرفته که تورم هشت ماهه آن 21.8 درصد برآورد شده است.همچنین، تورم هشت ماهه دهک دهم در سال جاری 20.7 درصد ثبت شده است. به طور کلی، با نزدیکشدن از دهک اول به دهک دهم، تورم هشت ماهه کاهش مییابد. این مسئله میتواند نشانگر این باشد که فشار قیمتها در طول این هشت ماه برای فقرا با سرعت بیشتری نسبت به ثروتمندان افزایش یافته است.