با توجه به تحولات چشمگیر و وضعیت پیچیده و نااطمینانیهای اقتصادی و اقلیمی در پایان سال ۲۰۲۴، پیشبینیهایی درخصوص وضعیت غذا و کشاورزی برای سال ۲۰۲۵ مطرح شده است. طبق گزارش فودپرینت این پیشبینیها بر پنج محور اصلی متمرکز هستند...
با توجه به تحولات چشمگیر و وضعیت پیچیده و نااطمینانیهای اقتصادی و اقلیمی در پایان سال ۲۰۲۴، پیشبینیهایی درخصوص وضعیت غذا و کشاورزی برای سال ۲۰۲۵مطرح شده است. طبق گزارش فودپرینت این پیشبینیها بر پنج محور اصلی متمرکز هستند که هر یک تاثیرات عمیق و چندبعدی بر سیاستهای غذایی، تولید محصولات کشاورزی، امنیت غذایی و وضعیت زیستمحیطی خواهند داشت. این محورها علاوه بر بررسی مستقیم و ملموس تغییرات در روند تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی، به طور غیرمستقیم بر تحولات گستردهتری چون تغییرات اقلیمی، بحرانهای اقتصادی و تحولات جهانی در بازارهای مواد غذایی نیز تاثیر خواهند گذاشت. در واقع، سال ۲۰۲۵، همراه با چالشها و فرصتهای نوین است که نیازمند سیاستگذاریهای هوشمندانه و پاسخگویی سریع و هماهنگ برای مواجهه با آنها خواهد بود. استفاده از هوش مصنوعی و نوآوریهای انقلاب صنعتی چهارم اثر شگفتانگیزی بر تولید غذا در جهان خواهد گذاشت. پرینترهای سهبعدی یکی از مهمترین فنآوریهای تحولساز در سالهای آتی در صنعت غذا است پیامدهای زیستمحیطی هواشناسان سال ۲۰۲۴را گرمترین سال تاریخ اعلام کردند. موجهای گرما، خشکسالیهای شدید، آتشسوزیهای گسترده و فصل توفانهای فاجعهبار تقریبا بر زندگی همه تاثیر گذاشتند. اما این شرایط، فوریت چندانی در اقدام برای مقابله با تغییرات اقلیمی ایجاد نکرد. امسال شاهد مجموعهای از عقبگردها و کندیها در تلاش برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و مصرف نفت بودیم. در کنفرانس سالانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP۲۹)، تنها ۳۰۰میلیارد دلار برای مقابله با تاثیرات تغییرات اقلیمی در کشورهای در حال توسعه – که بیشترین آسیب را از این پدیده دیدهاند – جمعآوری شد، رقمی که بسیار کمتر از میزان موردنیاز است. همزمان در این سال، مصرف پلاستیک که یکی از محصولات پرکاربرد و سودآور صنعت نفت است نیز افزایش یافت. افزایش مصرف پلاستیک نگرانیهای عمومی و گستردهای درباره وجود این مواد در محیطزیست و بدن انسان رقم زد به طوری که حتی قوانین ممنوعیت استفاده از پلاستیک و حتی پیمان جهانی پلاستیک نیز بینتیجه ماند. آمریکا در تلاش است تا در جهت «تسلط بر انرژی» حرکت کند و انتخابهای پیشنهادی برای کابینه، آغازگر دورهای جدید در حمایت از صنعت سوختهای فسیلی آمریکاست که این میتواند به افزایش تولید نفت و پلاستیک منجر شود. چرا که تولید انرژی و نفت پیش از این نیز در بالاترین سطح تاریخی خود قرار داشت. افزایش بیشتر تولید نشان میدهد که دولت آمریکا منافع شرکتهای نفتی را به کیفیت زندگی مردمی که از اثرات تغییرات اقلیمی رنج میبرند، ترجیح میدهد. از سوی دیگر، نبود پیمانی برای محدود کردن تولید پلاستیک به این معناست که افزایش تولید نفت به افزایش تولید پلاستیک نیز منجر خواهد شد. در نتیجه این حرکت نهتنها تاثیرات منفی بر محیطزیست خواهد داشت، بلکه موجب گسترش آلایندههای پلاستیکی در سایر کشورها بهویژه در کشورهای در حال توسعه نیز خواهد شد. با این حال، حرکت دولت فدرال به سمت حمایت کامل از صنعت نفت به معنای پایان اقدامات اقلیمی نیست. اقداماتی مانند شکایت ایالت کالیفرنیا علیه شرکت اکسون و برنامههای اقلیمی جدیتر توسط دولتهای ایالتی و محلی، نشان میدهد که مبارزه با نفت و پلاستیک در مناطقی که امکان تغییر واقعی وجود دارد، ادامه خواهد یافت. ادامه افزایش قیمت مواد غذایی قیمت مواد غذایی همچنان درحال افزایش است. به طوری که همچنان ۲۸درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹است. این موضوع تا حدی به دلیل طمع شرکتهاست؛ وقتی قیمتها افزایش مییابد، شرکتها به ندرت آنها را کاهش میدهند، حتی اگر دیگر منعکسکننده هزینه واقعی تولید و توزیع نباشند. در واقع این افزایش قیمت به دلیل سیاستهای انحصاری و انحرافات در سیاستگذاریهای کشاورزی است. از سوی دیگر، مسائل مربوط به نیروی کار مهاجر در صنعت کشاورزی میتواند به افزایش قیمت مواد غذایی منجر شود، بهویژه در زمینه گوشت، لبنیات و محصولات کشاورزی که وابسته به نیروی کار هستند. نگاهی به آینده: حتی اگر صحبت درباره کاهش قیمت مواد غذایی به ترامپ کمک کرد تا در انتخابات پیروز شود، تحقق این وعده انتخاباتی برای او یا هرکس دیگری دشوار خواهد بود، موضوعی که او در مصاحبه اخیر خود به آن اذعان کرد. اما چند برنامه دیگر از دولت میتواند باعث افزایش قیمت مواد غذایی شود. اجرای اخراجهای گسترده مهاجران که یکی از وعدههای اصلی کمپین انتخاباتی بود، بحران نیروی کار در مزارع را که از قبل بد بود، بدتر خواهد کرد. کشاورزان در سراسر کشور نگرانی خود را در این باره ابراز کردهاند. اگر این برنامهها عملی شوند، احتمالا شاهد افزایش قیمت مواد غذایی خواهیم بود. علاوه بر این، تعرفهها نیز مطرح هستند. اگر طبق پیشنهاد اعمال شوند، هزینه تقریبا هر چیزی که در آمریکا خریداری میشود، چه وارداتی و چه تولید داخل، افزایش خواهد یافت. این افزایش به دلیل هزینههای بیشتر در مواد اولیه و اجزای مورد استفاده در زنجیره تامین خواهد بود. تلاش برای تغییر سیستم غذایی ناسالم در سال ۲۰۲۴، توجه بیشتری به سیستم غذایی ناسالم و مصرف زیاد مواد غذایی فرآوریشده جلب شد. کمپینهای جدید در جهت ترویج مصرف مواد غذایی سالم و طبیعی در حال رشد هستند، اما به دلیل مخالفت با برخی سیاستهای کشاورزی، احتمال اینکه این تغییرات بهطور کامل اعمال شوند، هنوز نامشخص است. نگاهی به آینده: با وجود تمام بحثها درباره تغییر سیستم غذایی، مشخص نیست که چه بخشهایی از دستورکار جنبشهای سیستم غذایی قابل تحقق است و چه بخشی در چارچوب سیاستهای دولت ترامپ امکانپذیر خواهد بود. شیوع آنفلوآنزای پرندگان از سال ۲۰۲۲، آنفلوآنزای پرندگان در میان مزارع پرورش طیور و پرندگان وحشی در ایالات متحده در حال گردش بوده و گاه به گاه به پستانداران وحشی و انسانها نیز سرایت کرده است. اما اوضاع زمانی نگرانکنندهتر شد که در مارس ۲۰۲۴مشخص شد این ویروس جهش یافته و بهراحتی بین گلههای گاوهای شیری منتقل میشود. تاکنون، بیش از ۸۰۰گله در ۱۶ایالت ایالات متحده آلوده شدهاند. کارگران مزارع نیز به دلیل تماس با شیر خام گاوهای آلوده بیمار شدهاند. این جهش که باعث شده ویروس به جای انتقال گاهبهگاه از پرندگان به پستانداران، آزادانه بین پستانداران و سپس به انسان منتقل شود، مشخص کرد که این ویروس بهراحتی بین انسانها نیز منتشر میشود. نگاهی به آینده: اکثر موارد آنفلوآنزای پرندگان در میان انسانها و گاوها تاکنون خفیف بوده است و همین موضوع به واکنش ضعیف صنایع لبنی و نهادهای دولتی منجر شده است. در حالی که دانشمندان هشدار دادهاند که باید به این شیوع بسیار جدیتر نگاه کرد. با روی کار آمدن دولتی که وعده کاهش بودجه تحقیقات بیماریهای عفونی و تسهیل مقررات مرتبط با شیر خام را داده است، خطر تبدیل آنفلوآنزای پرندگان به یک بحران بزرگتر افزایش یافته است. ایمنی مواد غذایی و ضعف نظارتی در سال ۲۰۲۴، اخبار مرتبط با ایمنی غذایی، از جمله شیوع بیماریها مانند لیستریا و ایکولای و همچنین فراخوانهای مختلف برای بازگشت مواد غذایی به فروشگاهها، توجه زیادی را جلب کرد. با این حال، نبود منابع کافی برای نظارت بر ایمنی مواد غذایی و ضعف دولتها در اجرای مقررات، میتواند به تکرار بحرانهای ایمنی مواد غذایی در آینده منجر شود. نگاهی به آینده: سابقه دولت آمریکا در امتیاز دادن به صنایع چشمانداز مثبتی برای تقویت زنجیره غذایی ارائه نمیدهد. ادامه کاهش بودجه نظارت بر ایمنی غذایی که در دولت سابق ترامپ مطرح بود، میتواند آمریکا را از ردیابی و فراخوان محصولاتی که احتمالا آلوده هستند محروم کند و در نتیجه خطر برای مصرفکنندگان افزایش یابد و توانایی کارشناسان برای ردیابی و درمان شیوع بیماریهای ناشی از غذا پیچیدهتر شود. در مجموع، پیشبینیهایی که برای سال ۲۰۲۵مطرح شدهاند، نشاندهنده افزایش چالشها و بحرانها در سیستمهای غذایی و کشاورزی جهان است. این چالشها نهتنها تاثیرات محیطی و اقتصادی دارند، بلکه به سلامت عمومی نیز مرتبط هستند. برای مقابله با این بحرانها، نیاز به اصلاحات گسترده در سیاستهای غذایی، کشاورزی و زیستمحیطی وجود دارد. اجرای این اصلاحات نیازمند همکاری بینالمللی و مشارکت بخشهای دولتی و خصوصی است تا بتوان در مقابل بحرانهای احتمالی مقاومت کافی ایجاد کرد.