وضعیت تولید و صادرات پسته در ۱۴۰۱

فرهاد آگاه، 86 را سال اوج تولید پسته در ایران خواند و افزود: در این سال حدود 265 هزار تن پسته تولید شد، اما شدت گرفتن خشکیدگی منابع آب در مناطق سنتی تولید پسته کشور، باعث شد نتوانیم دوباره در حجم بالا پسته تولید کنیم.
وی با بیان اینکه درخت پسته سال آوری دارد و آمار دقیقی از حجم تولید پسته سالیانه کشور وجود ندارد، گفت: ارائه پیش بینی دقیق از تولید پسته، دشوار است اما انجمن پسته ایران پیش بینی می‌کند با توجه به سرمازدگی بهاره امسال در استان‌های کرمان، یزد و فارس حجم تولید در سال جاری کمتر از سال گذشته که حدود 135 هزار تن بود، باشد.
آگاه با بیان اینکه حدود 15 درصد از پسته تولیدی در داخل کشور مصرف و مازاد آن صادر می‌شود، خاطر نشان کرد: مقدار صادرات پسته هر سال تغییر می‌کند و فاکتورهایی چون میزان تولید و نرخ ارز در حجم صادرات سالانه پسته تعیین کننده است؛ می‌توان گفت حدود 85 درصد پسته تولیدی به خاور دور، اتحادیه اروپا، شبه قاره هند، کشورهای مشترک المنافع و خاورمیانه صادر می‌شود.
عضو هیات مدیره انجمن پسته ایران در پاسخ به این پرسش که آیا پسته محصول آب بری است، افزود: مقاله‌ای دراندیشکده تدبیر آب ایران با عنوان ارزیابی معیارهای الگوی کشت منتشر شد. در این مقاله به این موضوع پرداخته شد که با چه معیاری باید آب بری یک محصول را اندازه گرفت. مثلاً به ازای هر متر مکعب آبی که مصرف می‌شود، چه میزان محصول تازه به‌دست می‌آید؟ یا چند کیلو محصول خشک شده تولید می‌شود؟ یا محصول تولیدی چند کالری انرژی دارد؟ یا به ازای هر مترمکعب آب مصرفی چقدر سود برای کشور حاصل می‌شود؟ از دید بنده معیار درست همین آخری است یعنی به ازای هر مترمکعب آبی که برای تولید یک محصول مصرف می‌شود، چند دلار سود حاصل می‌شود.
وی ادامه داد: منافع ملی و سودآوری باید مهم‌ترین عامل برای مقایسه آب بری تولید یک محصول در نظر گرفته شود.
آگاه با بیان اینکه تولید محصولات سودآور بهترین گزینه برای استفاده از نزولات آسمانی و آب‌های سبز است، افزود: اگر از دید اقتصادی به این موضوع بپردازیم سودآوری و ارزآوری پسته نسبت به آبی که برای تولید آن مصرف می‌شود قابل توجه است. اما این مسئله یک سوی دیگر هم دارد و نباید از سفره‌های آب زیرزمینی برداشت غیر اصولی و مخرب کرد؛ می‌توانیم به میزان منابع آب تجدیدپذیر از آب‌های زیرزمینی بهره بگیریم. اعتقاد دارم بازار آزاد باید تصمیم بگیرد که آبی که مجاز هستیم از آن استفاده کنیم در کدام قسمت و برای تولید کدام محصول مصرف شود که بیشترین سودآوری را برای مملکت به همراه بیاورد.
آگاه در پاسخ به این پرسش که پسته در استان‌هایی تولید می‌شود که با تنش‌های آبی جدی درگیر هستند و این احتمال وجود دارد ادامه روند تولید محصولات آب‌بر امکان زیست در این مناطق را تقلیل دهد آیا در این شرایط سودآوری نیز در ‌اولویت قرار می‌گیرد؟ گفت: ظرفیت جغرافیایی و اقتصادی یک منطقه دیکته می‌کند که چقدر امکان زیست در آنجا وجود دارد و نه برعکس.
به گفته وی؛ قیمت تجاری پسته درپوست فله وابسته به کیفیت، نوع و سایز آن کیلویی 8 تا 10 دلار است.
به گزارش ایلنا، این فعال اقتصادی با اشاره به اصلاح نژادی در ارقام پسته، گفت: فشار کمبود آب برتولیدکنندگان پسته باعث شده که آنها روند مدرنیزاسیون باغات را با جدیت دنبال کنند و اصول علمی، تجربی و اقتصادی کاشت، داشت و برداشت را بهتر از پیش رعایت کنند تا بازده تولید را بالاتر ببرند و بتوانند به ازای هر متر مکعب آبی که مصرف می‌کنند محصول بیشتری برداشت کنند.