آب‌خورها

بدون آب، بسیاری از شرکت‌ها و محصولاتی که آنها ارائه می‌کنند، وجود نخواهد داشت. آب یک عنصر اساسی برای تقریباً هر مرحله از فرآیندهای تولید در سراسر جهان است. چه آب یونیزه‌شده برای بخش‌های الکترونیک و داروسازی باشد، چه آب نرم‌شده برای کاربردهای تغذیه دیگ بخار، آب یک عنصر ضروری است و ردپای آن در تمام صنایع در این سیاره دیده می‌شود.
بر اساس گزارش گروه منابع آب -یکی از شاخه‌های بانک جهانی-، انتظار می‌رود تا سال 2030، تقاضای آب تا 40 درصد از عرضه فعلی فراتر برود. بان کی مون، دبیرکل سابق سازمان ملل متحد، در سخنرانی روز جهانی آب در مارس 2012 گفت: «در بسیاری از نقاط جهان، کمبود آب در حال افزایش است و نرخ رشد تولیدات کشاورزی کند شده است. در عین حال، تغییرات اقلیمی مخاطرات و غیرقابل پیش‌بینی بودن را برای کشاورزان، به ویژه برای کشاورزان فقیر در کشورهای کم‌درآمد تشدید می‌کند. این چالش‌ها، رقابت میان جوامع و کشورها را برای منابع کمیاب آب افزایش می‌دهد، معضلات امنیتی قدیمی را تشدید می‌کند، معضلات جدید ایجاد می‌کند و مانع دستیابی به حقوق اساسی بشر در مورد غذا، آب و بهداشت می‌شود.»
اگرچه این سخنان در سال 2012 گفته شد، اما هنوز هم صادق است. کارشناسان می‌گویند که کمبود آب تنها به دلیل تغییرات اقلیمی نیست؛ بلکه ناشی از سوءمدیریت منابع آب موجود در صنایع پرمصرف آب نیز هست.
مهندسان عمران دانشگاه کارنگی ملون در گزارشی با عنوان «برداشت مستقیم و غیرمستقیم آب برای بخش‌های صنعتی ایالات‌متحده» در گزارشی معیار در سال 2010 گزارش دادند که بخش‌های کشاورزی و صنعتی تقریباً 90 درصد از برداشت‌های مستقیم آب را تشکیل می‌دهند. بر اساس گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد در سال 2018، این عدد تا حد زیادی بدون تغییر باقی مانده بود.
برداشت آب به صنعت بستگی دارد. برای مثال، نیروگاه‌های هسته‌ای و برج‌های خنک‌کننده آنها، یا کارخانه‌های خمیر و کاغذ، مصرف آب بسیار بیشتری نسبت به سایر صنایع دارند.
در ادامه، پس از تعریف آب صنعتی و توجه به برخی نکات در زمینه مصرف آب صنعتی، به معرفی صنایع آب‌بر خواهیم پرداخت؛ به بیان دیگر، می‌خواهیم ببینیم کدام صنایع بیشترین نیاز را به آب دارند و در نتیجه، خشکسالی باعث نابود شدن کدام صنایع خواهد شد.
آب صنعتی چیست؟
صنایع تولیدی و سایر صنایع، از آب در طول فرآیند تولید خود برای ساخت محصولات یا برای تجهیزات خنک‌کننده به‌کاررفته در روند تولید، بهره می‌برند. طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی ایالات‌متحده (USGS)، آب صنعتی برای ساخت، فراوری، شست‌وشو، رقیق کردن، خنک کردن یا حمل‌ونقل یک محصول استفاده می‌شود.
آب و فاضلاب صنعتی محصول فرعی فعالیت‌های صنعتی یا تجاری هستند. چه غذایی که می‌خوریم و چه محصولاتی که مصرف می‌کنیم، تقریباً برای هر مرحله از تولیدشان در بسیاری از صنایع مختلف، به آب نیاز دارند. در نتیجه فاضلاب حاصل، باید به دقت مدیریت شود.
بسته به محصول در حال تولید و کیفیت آب خام در منطقه، سطوح مختلفی از فناوری‌های تصفیه آب صنعتی مورد نیاز خواهد بود. برای مثال، برای تولیدات پزشکی، الکترونیک و فرآوری مواد غذایی، آب دیونیزه یک عنصر ضروری است. آب فوق خالص، تقریباً تمام مواد معدنی، گازهای محلول و ذرات کثیف را از آب حذف می‌کند که در غیر این صورت، در ساخت محصولات دقیق و حساس مانند بردهای مدار اختلال ایجاد می‌کنند. در همین حال، آب تغذیه در بویلرها و برج‌های خنک‌کننده، برای اطمینان از راندمان، به حداکثر رساندن عمر دیگ و سیستم، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و حفظ سطوح عملکرد عملیاتی، به کار می‌رود.
صنایعی که مصرف آب بالایی دارند و نیازمند تصفیه هستند، عبارت‌اند از: آبجوسازی و آب نوشابه گازدار؛ صنایع لبنی؛ کارخانه‌ها و پالایشگاه‌های قند؛ تولید پارچه؛ کارخانه‌های خمیر و کاغذ؛ نفت و گاز؛ خودروسازی و هواپیماسازی و بسیاری از صنایع دیگر. از آنجا که بسیاری از تاسیسات صنعتی از آب شیرین برای انتقال زباله‌ها از کارخانه و به رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها استفاده می‌کنند، مسوولیت اطمینان از حذف و به حداقل رساندن آلاینده‌ها وجود دارد. زیرا با توجه به تولید سنگینی که در حال انجام است، آب صنعتی می‌تواند حاوی آلاینده‌های زیادی از جمله سرب، جیوه، نیترات، فسفات، گوگرد، روغن‌ها و مواد پتروشیمی باشد.

برخی نکات قابل توجه (سال 2024)
1- مصارف آب صنعتی، 22 درصد از کل مصرف آب در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد: با روشن شدن بزرگی ردپای آب جهانی، آمار برجسته‌ای که نشان می‌دهد صنایع، 22 درصد از آب جهان را می‌بلعند، نقشی اساسی در بحث مصرف آب ایفا می‌کند. تصور کنید، از هر پنج قطره آب مصرفی، یک قطره از سوی صنایع استفاده می‌شود. این امر بر نیاز حیاتی به استفاده عاقلانه از آب در صنایع تاکید و تصویر واضحی از حوزه نفوذ قابل توجه صنایع، ترسیم می‌کند. در نتیجه، صحبت درباره بهره‌وری و پایداری آب، بسیار فراتر از مصارف فردی و کشاورزی است. این موضوع، قدرت ذاتی صنایع را در زمینه تغییر چشمگیر مسیر صرفه‌جویی در آب، به ما یادآوری می‌کند.
2- در ایالات‌متحده، صنعت با حدود 40 درصد، دومین مصرف‌کننده آب است: صنعت پس از کشاورزی، دومین مصرف‌کننده آب در ایالات‌متحده است که این موضوع، تخلیه قابل توجهی از ذخایر آب این کشور را نشان می‌دهد. این مصرف هنگفت، نه تنها بر در دسترس بودن این منبع حیاتی برای سایر بخش‌ها و مصارف خانگی تاثیر می‌گذارد، بلکه سوالات مهمی در مورد استراتژی‌های مدیریت آب موثر در محیط‌های صنعتی ایجاد می‌کند. بنابراین، این آمار یک سکوی پرشی برای خوانندگان است تا در مورد پیامدهای استفاده بی‌رویه آب به وسیله صنایع فکر کنند.
3- تقریباً 70 درصد مصرف آب صنعتی در کشورهای پردرآمد برای تولید انرژی است: با فرو رفتن در اعماق مساله مصرف آب در کشورهای پردرآمد، یک عامل قابل توجه پدیدار می‌شود؛ تقریباً 70 درصد از آب صنعتی برای تولید انرژی اختصاص می‌یابد. بزرگی این رقم، نقش محوری صنعت انرژی را در استفاده کلی از منابع ارزشمند آبی ما روشن می‌کند. این عدد نشان‌دهنده وابستگی متقابل و قابل توجه بخش‌های آب و انرژی است.
این امر ممکن است نه تنها گفتمان مصرف پایدار آب را در میان سیاستگذاران، رهبران صنعت و فعالان محیط زیست تقویت کند، بلکه نیروی تازه‌ای به پژوهش‌ها و فناوری‌های با هدف بهبود کارایی آب در تولید انرژی تزریق کند.
4- در میان صنایع بزرگ، صنعت کاغذ بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب صنعتی است و پس از آن صنایع غذایی و زغال سنگ در سطح جهان قرار دارند: این موضوع با ترسیم یک تصویر پانوراما از مصرف آب، ما را به روایتی از مسوولیت رو به رشد هدایت می‌کند. در واقع، امپراتوری «کاغذ»، عطش خود را به زبان می‌آورد زیرا در بالای هرم صنعتی برای مصرف آب ایستاده است و بخش‌های غذا و زغال سنگ در سراسر جهان، در رتبه‌های بعدی جای می‌گیرند.
با توجه به اینکه صرفه‌جویی در مصرف آب یک ضرورت است، درک نقش محوری این بخش‌ها باعث می‌شود در سیاست‌های عمومی گنجانده شوند و صنایع را برای تصمیم‌گیری ترغیب خواهد کرد. این امر نشان‌دهنده بخشی از ماموریت جهانی برای ایجاد تعادل میان فعالیت‌های صنعتی و پایداری، توجه به «ماهی‌های بزرگ» (کنایه از بخش‌های مهم و تاثیرگذار) و شاید کمک به مصرف عاقلانه‌تر آب است.
5- نزدیک به 70 درصد از آب در سراسر جهان در کشاورزی استفاده می‌شود که آن را به بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب تبدیل می‌کند و پس از آن صنایع قرار دارند: این واقعیت که تقریباً 70 درصد مصرف جهانی آب به کشاورزی نسبت داده می‌شود، بر وابستگی قابل توجه سیستم‌های تولید مواد غذایی به این منبع حیاتی تاکید می‌کند. این موضوع، تصویری جامع از روایت مصرف آب در بخش‌های مختلف ترسیم کرده و کشاورزی را به عنوان نقش اصلی معرفی می‌کند. این امر بحث در مورد مصرف آب صنعتی، بهره‌وری و صرفه‌جویی را تشدید می‌کند. همچنین بر اهمیت مدیریت استراتژیک آب در بخش کشاورزی تاکید داشته و آن را به یک نقطه کانونی فوری برای تلاش‌های پایدار تبدیل می‌کند.
6- حدود 19 درصد از آب صنعتی چین به وسیله صنایع نساجی استفاده می‌شود: تاکید بر اینکه نزدیک به یک‌پنجم آب صنعتی چین از طریق صنعت نساجی مصرف می‌شود، تصویری ملموس از عطش شدید این بخش به مایه حیات ارائه می‌دهد. سهم 19درصدی منسوجات در مصرف آب چین، به آرامی رشته‌ای از اهمیت و فوریت را در گفتمان جاری در مورد شیوه‌های صنعتی پایدار ایجاد می‌کند.
7- صنعت مد جهانی سالانه حدود 79 میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌کند: تصور کنید 79 میلیارد مترمکعب آب -که برای پر کردن 31 میلیون استخر در اندازه المپیک کافی است-، سالانه تنها از طریق صنعت مد جهانی مصرف می‌شود. این رقم شگفت‌انگیز، تصویر واضحی را از مقیاس استفاده از آب -منبع محدود و گرانبهای سیاره ما-، در صنایعی که زندگی ما را رنگ می‌کنند، نمایان می‌کند. با برجسته کردن میزان استفاده از آب در پس‌زمینه کمد لباس‌های شیک ما، آگاهی بیشتری از نیاز حیاتی به شیوه‌های پایدار در سراسر صنایع، به ویژه صنعت مد، به ارمغان خواهد آمد. در واقع این امر، فراخوانی قانع‌کننده برای ارزیابی مجدد، بازنگری و تغییر شکل عادات مصرفی ما، به ویژه در چهارچوب گفتمان روشنگرانه در مورد آمار مصرف آب مختص صنعت است.
8- در اروپا بیش از 40 درصد از کل مصرف آب صنعتی برای تولید انرژی استفاده می‌شود: درک اهمیت این آمار، راه را برای درک پیوندهای پیچیده میان مصرف آب و پویایی صنعت هموار می‌کند. از آنجا که بیش از 40 درصد از کل مصرف آب صنعتی در اروپا به تولید انرژی اختصاص می‌یابد، این امر بر وابستگی گسترده بخش‌های انرژی به این منبع گرانبها تاکید می‌کند. در نتیجه، تلاش‌های صرفه‌جویی باید نه تنها به مصرف خانگی، بلکه به همان اندازه، به استفاده صنعتی نیز توجه داشته باشد. علاوه بر این، برداشتن نقاب از چهره این اعداد، هنگام زیر سوال بردن روش‌های موجود تولید انرژی و بررسی فرصت‌ها برای جایگزین‌های پایدارتر بسیار مهم است، و این آمار را به کلید مصرف آب صنعتی در داستان ما تبدیل می‌کند.
9- حدود 8 /3 درصد از کل آب اروپا در صنایع معدنی استفاده می‌شود: با جدا کردن لایه‌های مصرف آب در اروپا، مواجهه با این واقعیت که نزدیک به 8 /3 درصد از کل آب این قاره در رگ‌های صنعت معدن آن جریان دارد، جالب و در عین حال هوشیارکننده است؛ زیرا اول، میزان وابستگی این صنعت خاص را به منبعی حیاتی مانند آب آشکار می‌کند و دوم، درک این نسبت‌ها در ایجاد دیدگاهی جامع از الگوهای مصرف آب به ما کمک می‌کند و این امکان را می‌دهد تا استراتژی‌هایی را طراحی کنیم که پایداری را نه تنها در معدن، بلکه در هر صنعتی تضمین کنند. بنابراین، در پازل بزرگ آمار آب، این مشخصات به عنوان یک قطعه مهم در نشان دادن تصویر جامع از مصرف آب صنعتی است.
10- صنعت نوشیدنی در هند حدود دو درصد از کل مصرف آب صنعتی کشور را به خود اختصاص می‌دهد: با فرو رفتن در دریای اعداد، آمار «دو درصد از کل مصرف آب صنعتی هند» که به صنعت نوشیدنی اختصاص داده شده، گویای همه چیز است و به عنوان یک نقطه مرجع بسیار مهم عمل می‌کند. در فرآیندهای تولید، آب نقش اصلی را ایفا می‌کند. با زوم کردن بر روی صنعت نوشیدنی، این آمار دودرصدی نشان می‌دهد که این صنعت تا چه اندازه از مجموعه عملکرد تولید بزرگ‌تر فرمان می‌گیرد. این یک نشانگر روی نقشه چشم‌انداز مصرف آب صنعتی هند است که به ما نشان می‌دهد صنعت نوشیدنی در کجا ایستاده است.
11- بخش شیمیایی و پتروشیمی مسوول حدود 30 درصد از مصرف صنعتی آب در اتحادیه اروپاست: جالب است بدانید که بخش شیمیایی و پتروشیمی به تنهایی 30 درصد از آب صنعتی در اتحادیه اروپا را قورت می‌دهد. این درصد تنها یک عدد نیست، بلکه بسیار بیشتر است. این امر بر نقش حیاتی این صنعت خاص در زمینه مصرف آب تاکید می‌کند. برجسته کردن ردپای قابل توجه آب در بخش پتروشیمی، بازتابی از تاثیرات زیست‌محیطی دارد و دعوتی برای استراتژی‌های بالقوه برای افزایش بهره‌وری آب است. این اطلاعات به الگوهای توزیع و استفاده صنایع اشاره می‌کند و به عنوان یک سکوی پرش مهم برای بحث‌های مرتبط، مشورت در سیاست‌ها و استراتژی‌های پایداری عمل می‌کند.
12- در کانادا، حدود 10 درصد از آب کشور را صنایع مصرف می‌کنند: با روشن کردن مقیاس استفاده از آب صنعتی، آشکار شد که صنایع در کانادا تقریباً 10 درصد از منابع آب کشور را در اختیار دارند. این واقعیت آماری، ناگزیر ما را به بررسی انتقادی پیچیدگی‌های الگوهای مصرف آب در این کشور سوق می‌دهد. این موضوع به عنوان یک قطب‌نما عمل می‌کند و به بحث‌ها در مورد بهره‌وری صنعتی، استراتژی‌های پایداری و حمایت از محیط زیست جهت می‌دهد. ترسیم تصویری کل‌نگر از مصرف آب، ما را وادار می‌کند تا عمیق‌تر در آمار غوطه‌ور شویم و تلاش‌های ناشناخته مرتبط با آب در بخش صنعت را آشکار کنیم. همچنین می‌تواند به سیاستگذاری، حمایت از تلاش‌های حفاظت از آب و ارتقای بهره‌وری منابع در صنایع کمک کند. در نهایت، این آمار سکوی پرتابی برای پژوهش‌های گسترده‌تر در مورد ارتباط صنایع با آب است و زمینه را برای گفتمان روشنگرانه در مورد این موضوع فراهم می‌کند.
13- صنعت کشاورزی استرالیا 65 درصد از کل مصرف آب کشور را به خود اختصاص می‌دهد که بزرگ‌ترین صنعت در میان بقیه صنایع است: تاکید بر این واقعیت که صنعت کشاورزی استرالیا 65 درصد از آب مصرفی این کشور را مصرف می‌کند، تصویر واضحی از تفاوت‌های مصرف در صنایع مختلف ارائه می‌کند. در سرزمینی که به‌خاطر مناظر خشک و خشکسالی‌های دوره‌ای شناخته می‌شود، چنین رقمی، نیاز مبرم به استراتژی‌های استفاده کارآمد از آب را برجسته می‌کند. این یک زنگ خطر زیست‌محیطی به نظر می‌رسد و از ما می‌خواهد در استراتژی‌های خود تجدید نظر کرده و الگوهای مصرف خود را متعادل‌تر کنیم تا اطمینان حاصل شود که رگ حیات استرالیا به حفظ زیست همه ما ادامه می‌دهد.
14- در برزیل، حدود 5 /39 درصد از کل برداشت آب به صنایع مربوط می‌شود: برجسته کردن آمار مصرف آب صنعتی برزیل، بینشی در مورد روند قابل توجه مصرف آب ارائه می‌دهد. این درصد نه‌تنها بر نقش مهمی که فعالیت‌های صنعتی در بهره‌برداری از منابع آبی کشور ایفا می‌کنند، تاکید دارد، بلکه نشان‌دهنده تاثیرات بالقوه این فرآیندها بر تلاش‌های صرفه‌جویی آب است. این واقعیت، داده‌های بسیار جالبی را ارائه می‌دهد. این یک مثال واضح از کشش قابل توجه بخش صنعتی به سوی منابع آب است، موضوعی که نگرانی و علاقه فزاینده‌ای را در سراسر جهان برمی‌انگیزد. تمرکز بر برزیل همچنین به تاکید بر موقعیت‌های بی‌شماری که کشورهای مختلف با آن مواجه هستند، کمک می‌کند و به این اشاره دارد که قطعنامه‌ها باید به اندازه کشورهایی که قصد حمایت از آنها را دارند، متنوع باشند.
15- بیش از 4 /17 درصد از آب آفریقای جنوبی برای اهداف معدنی به کار گرفته می‌شود: در زمینه آمار مصرف آب از نظر صنعت، چنین رقم درشتی، ممکن است جریان گوگرد ناشی از معادن را به منابع آبی این کشور نشان دهد. درک این الگوی استفاده، می‌تواند به بحث‌های محوری در مورد استفاده از آب، حفاظت و تاثیر آن بر سایر بخش‌های تشنه آبِ اقتصاد دامن بزند. علاوه بر این، امکان ارزیابی پیامدهای بالقوه زیست‌محیطی را فراهم می‌کند و چهارچوبی را برای سیاستگذاری به سمت توسعه صنعتی پایدار شکل می‌دهد.
16- صنعت نیمه‌هادی از حجم زیادی آب فوق خالص (UPW) استفاده می‌کند که برای تولید یک ویفر یخ 30سانتی‌متری به 2200 تا 39 هزار لیتر UPW نیاز است: بررسی ارقام نقل‌شده، عطش شدید صنعت نیمه‌رسانا را نشان می‌دهد، که قطعه قابل‌توجهی در پازل کلی مصرف آب جهانی است. ساختن تنها یک ویفر یخ 30سانتی‌متری، 2200 تا 39 هزار لیتر آب فوق‌العاده خالص (UPW) را می‌بلعد که نشان می‌دهد ردپای آب این بخش چقدر نامتناسب است. این افشاگری نه‌تنها بر شدت مصرف آب در این عرصه با فناوری پیشرفته تاکید می‌کند، بلکه نیاز حیاتی به استراتژی‌های تولید پایدارتر و کم‌مصرف‌تر در این بخش را هنگام بحث در مورد مصرف آب در صنایع مورد توجه قرار می‌دهد. این امر، عمق پنهان در زیر سطح داده‌ها را نشان می‌دهد و در نتیجه آژیر صرفه‌جویی در مصرف آب را در گوش سیاستگذاران، ذی‌نفعان و مردم به صدا درمی‌دارد.
17- تقریباً 9 درصد از برداشت جهانی آب شیرین صنعتی برای خنک‌سازی در نیروگاه‌های حرارتی استفاده می‌شود: تاکید بر این واقعیت، جنبه قابل توجهی از مصرف آب را در عملیات صنعتی در سراسر جهان روشن می‌کند. در بحث در مورد آمار مصرف آب در صنعت، این رقم به عنوان یادآوری حیاتی از منابع عظیمی است که تولید برق به آن نیاز دارد. این موضوع به ما کمک می‌کند نه‌تنها مقیاسی را که نیروگاه‌های حرارتی در آن کار می‌کنند، بلکه بار عظیمی را که آنها بر روی دارایی‌های آب شیرین ما می‌گذارند نیز درک کنیم. این آمار اساساً زمینه را فراهم کرده تا بحث در مورد استفاده پایدار از منابع آب در محیط‌های صنعتی و پتانسیل نیروگاه‌های حرارتی برای به‌کارگیری استراتژی‌های آگاهانه آب را افزایش دهد.
18- حدود 20 درصد از مصرف آب شیرین در کشورهای با درآمد بالا، از طریق صنعت انجام می‌شود: تاکید بر اینکه یک‌پنجم استفاده از آب شیرین به فعالیت‌های صنعتی در کشورهای ثروتمند نسبت داده می‌شود، تصویر جالبی از نقش ثروتمندی در مصرف آب ارائه می‌دهد. این موضوع، لایه‌لایه‌هایی از جنبه‌های اغلب نادیده گرفته‌شده استفاده از آب را جدا می‌کند و به گفتمان در مورد مصرف صنعتی جهانی این منبع گرانبها عمق می‌بخشد. این اطلاعات به عنوان آینه‌ای عمل می‌کند که واقعیت‌های غالباً دیده‌نشده را منعکس می‌کند، و کاتالیزوری برای گفت‌وگوهای ظریف‌تر در مورد استفاده مسوولانه از آب در زمینه‌های صنعتی، به ویژه در کشورهای با درآمد بالاست. این امر باعث می‌شود الگوها و پیامدهای چنین مصرف نامتناسبی را زیر سوال ببرند و آن را به یک آمار مهم در هر بحثی در مورد مصرف آب مرتبط با صنعت تبدیل کنند.
19- در ایالات‌متحده، روزانه حدود 8 /4 میلیارد گالن آب در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود: این عدد، با یادآوری حیرت‌انگیزش از وابستگی عظیم صنایع به منابع آب، برجسته می‌شود. حجم حیرت‌آور آبی که روزانه از طریق نیروگاه‌ها از دست می‌رود، گرانش مصرف آب صنعتی را نشان می‌دهد. این آمار، تصویر واضحی از رابطه مستقیم میان تولید انرژی و مصرف آب ترسیم کرده و شبکه پیچیده و در عین حال قوی وابستگی‌ها و تاثیرات موجود میان صنعت، محیط زیست و منابع طبیعی را بیشتر تقویت می‌کند. این موضوع ما را وادار می‌کند تا به استفاده مسوولانه و پروتکل‌های پایدار بپردازیم، زیرا وابستگی متقابل میان رشد صنعت و حفاظت از منابع طبیعی را درک می‌کنیم.
20- تقریباً 45 درصد از کل مصرف آب صنعتی در آلمان بازیافت می‌شود: با بررسی دنیای جذاب مصرف آب به وسیله صنعت، به ویژه در کشوری بسیار صنعتی مانند آلمان، نمی‌توان نقش محوری گزارش‌شده «مصرف آب صنعتی بازیافتی 45 درصد» را نادیده گرفت. در حالی که به طور همزمان بر پتانسیل سایر کشورها برای پیروی از آن تاکید می‌شود. علاوه بر این، معیاری را ارائه می‌دهد که می‌تواند به عنوان یک ابزار جامع برای ارزیابی مقایسه‌ای عمل کند. این یک فراخوان شفاف به سایر کشورها، صنایع و شرکت‌هاست که نشان می‌دهد در حالی که پیشرفت صنعتی بسیار مهم است، نباید به قیمت منابع آب ارزشمند ما تمام شود. در اصل، این آمار فقط داده نیست، بلکه الهام‌بخشی برای استراتژی‌های مدیریت آب آینده در محیط‌های صنعتی است.
*به طور خلاصه، درک مصرف آب در صنایع مختلف، نقشی اساسی در ایجاد تعادل میان رشد اقتصادی و پایداری محیطی ایفا می‌کند. بررسی دقیق آمار مصرف آب نشان می‌دهد که صنایعی مانند کشاورزی، انرژی و تولید سهم عمده‌ای دارند که نیاز به استراتژی‌های مدیریت آب کارآمد را برجسته می‌کند. داده‌ها نه‌تنها زنگ هشدار را به صدا درمی‌آورند، بلکه دعوتی برای همه صنایع برای تعیین استراتژی و اجرای سیستم‌های مدیریت آب کارآمدتر هستند. از بازیافت تا کاهش استفاده، گزینه‌های مختلفی برای اطمینان از طول عمر حیاتی‌ترین منبع سیاره زمین در دسترس است. این گام‌های کوچک، زمانی که در سطح صنعت اتخاذ شوند، می‌توانند به تغییرات مهمی منجر شوند. در مجموع، می‌توانیم تفاوتی ایجاد کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که آب، باارزش‌ترین منبع ما، برای نسل‌های آینده در دسترس است.

عطش آب
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مصرف آب صنعتی یک زهکشی عمده برای عرضه محدود آب در جهان است. درجات مختلف مصرف آب وجود دارد و برخی از صنایع بسیار بیشتر از سایرین مصرف می‌کنند؛ در حالی که برخی دیگر شروع به تمرکز بر پایداری کرده‌اند که بخش اعظم آن شامل حذف هدررفت آب و استفاده آگاهانه‌تر از آن است. با ادامه رشد جمعیت جهان، تقاضای آب نیز افزایش می‌یابد. بنابراین، شناسایی صنایعی که بیشترین مصرف آب را دارند و یافتن راه‌هایی برای کاهش میزان مصرف آب از اهمیت فزاینده‌ای برخوردار است. درک اینکه کدام صنایع بیشترین مصرف آب را دارند، می‌تواند به ما کمک کند به سمت شیوه‌های مدیریت آب پایدارتر و کارآمدتر حرکت کنیم، تا اطمینان حاصل شود که نسل‌های آینده نیز به این منبع حیاتی دسترسی خواهند داشت.
در حالی که همه صنایع دارای ردپای آب هستند، برخی از آنها به مقدار قابل توجهی آب شیرین بیشتری نسبت به سایرین نیاز دارند. این صنایع و راه درمان آنها عبارت‌اند از:
1- بخش‌های کشاورزی و صنعتی: پرورش میوه و تره‌بار
کشاورزی یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان آب است که تقریباً 70 درصد از کل برداشت آب شیرین را تشکیل می‌دهد. با این حال، مقدار آب مورد نیاز برای تولید محصولات کشاورزی بسته به نوع محصول، آب و هوا، نوع خاک و روش آبیاری مورد استفاده متفاوت است.
بر اساس گزارش کارنگی ملون، در حالی که پرورش گوشت اغلب به عنوان یک بخش انرژی‌بر و کربن‌زا هدف قرار می‌گیرد، در واقع از نظر مصرف آب به ازای هر دلار تولید اقتصادی در مقایسه با کشاورزی میوه، غلات و سبزیجات در جایگاه پایین‌تری قرار دارد. محصولاتی مانند گندم، ذرت، برنج، پنبه و نیشکر که به شدت تشنه هستند، در مصرف آب پیشرو هستند. به عنوان مثال، این گزارش نشان داد که یک کیسه پنج‌پوندی شکر سفید تصفیه‌شده حدود 88 گالن آب مصرف می‌کند که بیشتر آن مربوط به کشت نیشکر و چغندر قند است.
بسیاری از مزارع در حال سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته برای مدیریت آب هستند. این راه‌حل‌های مبتنی بر سخت‌افزار و نرم‌افزار از داده‌های سنجش از راه دور و تصاویر ماهواره‌ای برای اندازه‌گیری عواملی مانند تبخیر و بازده، شناسایی مناطقی که استفاده از آب مفید است و مناطقی که در آنها آب هدر می‌رود، استفاده می‌کنند.
2- منسوجات و پوشاک / صنعت مد
صنعت مد یکی از مصرف‌کنندگان قابل توجه آب است و تولید منسوجات و پوشاک به مقادیر زیادی آب در سراسر زنجیره تامین نیاز دارد. پنبه، پرمصرف‌ترین الیاف طبیعی در تولید لباس، به آب قابل توجهی برای کشت نیاز دارد. فرآیند رنگرزی و تکمیل منسوجات نیز به مقادیر زیادی آب نیاز دارد که اغلب به عنوان فاضلاب تخلیه می‌شود و به آلودگی آب کمک می‌کند.
همان‌طور که گفته شد، صنعت نساجی یکی از پرمصرف‌ترین صنایع در سراسر جهان است. به عنوان مثال، طبق گفته شبکه ردپای آب (Water Footprint)، تولید یک شلوار جین، به حدود 2866 گالن آب نیاز دارد. این تقاضای بالای آب در وهله اول در تاسیسات صنعتی برای آنچه به عنوان «فرآوری مرطوب» شناخته می‌شود و همچنین در فرآیند رنگرزی پارچه مورد نیاز است.
با این حال، صنعت مد در حال اتخاذ رویکردی آگاهانه‌تر از نظر محیطی برای استفاده از آب است. برای مثال، طراحان مد مانند استلا مک‌کارتنی و خرده‌فروشان عمده پوشاک مانند H&M، زنجیره‌های تامین خود را سرکوب کرده‌اند و تنها به تامین‌کنندگان و کشاورزانی متعهد شده‌اند که به شیوه‌های پایدار پایبند هستند.
3- انرژی
صنعت انرژی یکی دیگر از مصرف‌کنندگان عمده آب است و از آب برای اهداف خنک‌کنندگی در تولید برق حرارتی و برای شکست هیدرولیکی در استخراج نفت و گاز طبیعی استفاده می‌کند. نیروگاه‌هایی که از برج‌های خنک‌کننده استفاده می‌کنند که در تولید انرژی هسته‌ای و سوخت‌های فسیلی رایج هستند، می‌توانند مقادیر زیادی آب مصرف کنند. صنعت نفت و گاز همچنین برای استخراج نفت و گاز از سازندهای شیل به مقادیر قابل توجهی آب برای شکست هیدرولیک نیاز دارد.
تلاش برای کاهش مصرف آب در صنعت انرژی شامل استفاده از فناوری‌های خنک‌کننده خشک برای تولید برق حرارتی است. این فناوری به آب کمی نیاز دارد. علاوه بر این، صنعت در حال توسعه تکنیک‌های شکستگی بدون آب برای کاهش مصرف آب است. بازیافت و استفاده مجدد از فاضلاب در تولید انرژی می‌تواند به کاهش مصرف آب کمک کند.
4- تولید گوشت
در حالی که کشاورزی میوه و سبزیجات بیشتر از تولید گوشت آب مصرف می‌کند، اما صنعت گوشت همچنان از مقادیر زیادی آب در زنجیره تامین خود استفاده می‌کند. تولید دام به مقدار زیادی آب برای تولید خوراک و هیدراتاسیون دام نیاز دارد. آب همچنین در فرآوری گوشت از جمله تجهیزات و تاسیسات تمیز کردن و ضدعفونی کردن استفاده می‌شود.
طبق مطالعه «ارزیابی جهانی ردپای آب محصولات دامی مزرعه»، از دانشگاه توئنته در هلند در سال 2012، کل ردپای آب تولیدات دامی 29 درصد از ردپای آب کل تولیدات کشاورزی را در سراسر جهان تشکیل می‌دهد، که یک‌سوم آن صرف پرورش گاو می‌شود.
تلاش‌ها برای کاهش مصرف آب در صنعت گوشت شامل استفاده از منابع غذایی جایگزینی است که به آب کمتری نیاز دارند، مانند دام‌های پرورش‌یافته در مرتع. علاوه بر این، از روش‌های آبیاری کم‌آب می‌توان در تولید محصولات کشاورزی برای خوراک استفاده کرد. فناوری‌های بازیافت و تصفیه آب را می‌توان در تاسیسات فرآوری گوشت به منظور کاهش مصرف آب پیاده‌سازی کرد.
5- صنعت نوشیدنی
در مورد مصرف کل آب، صنعت نوشیدنی احتمالاً جای تعجب ندارد. این یکی دیگر از صنایع پرمصرف آب است زیرا شامل نوشابه‌های گازدار، آبجو، آبمیوه‌ها و سایر نوشیدنی‌ها می‌شود؛ همه محصولاتی که بیشتر، از آب تشکیل شده‌اند. با این حال، لزوماً فرآیندهای تولید و بسته‌بندی مقصر نیستند؛ در واقع مقصر اصلی، جنبه کشاورزی این صنعت است. صنعت نوشیدنی به محصولات کشاورزی مانند شکر، جو، قهوه، شکلات، لیمو، وانیل و سایر مواد گیاهی نیاز دارد. در مجموع، برای تولید یک بطری دولیتری نوشابه در بخش نوشیدنی، بین 180 تا 328 گالن آب، برای تولید یک لیوان آبجو به 20 گالن آب و -به گفته شبکه ردپای آب- تقریباً 37 گالن آب برای تولید مواد لازم برای تهیه یک فنجان قهوه نیاز است.
تلاش برای کاهش نرخ مصرف آب در صنعت نوشیدنی شامل استفاده مجدد و بازیافت آب است. فاضلاب حاصل از تولید نوشیدنی را می‌توان برای مقاصد غیرآشامیدنی تصفیه کرد و مورد استفاده مجدد قرار داد. فناوری‌های کم‌مصرف مانند سیستم‌های نظارت خودکار نیز می‌توانند به کاهش مصرف آب در تولید نوشیدنی کمک کنند. توسعه بسته‌بندی‌های پایدارتر مانند مواد سبک‌وزن و قابل بازیافت نیز می‌تواند به کاهش اثرات زیست‌محیطی صنعت نوشیدنی کمک کند.
6- خودروسازی
دفعه بعد که سوار خودرو خود می‌شوید، این را در نظر بگیرید: برای تولید یک وسیله نقلیه خانگی متوسط، از جمله لاستیک، حدود 39 هزار گالن آب مصرف می‌شود. این میزان مصرف آب، به خصوص برای تنها یک خودرو، زیاد است؛ بنابراین جایگاه پنجم را در این فهرست به خود اختصاص داده است. کاربردهای عمده آب در صنعت خودرو، شامل عملیات سطح و پوشش، غرفه‌های اسپری رنگ، عملیات شست‌وشو و آبکشی، خنک‌سازی، سیستم‌های تهویه مطبوع و استفاده از دیگ بخار است.
منبع:تجارت فردا