صادر کنیم یا نه؟

بسیاری از شرکت ها وارد بازارهای خارجی می شوند اما در کمتر از یک سال، به دلایل مختلف فعالیت تجاری خود را متوقف کرده و بخش اعظمی از آن هایی که در مقصد صادراتی باقی می مانند، تمایلی به توسعه فعالیت خود ندارند. ورود به بازار یک کشور و خروج زودهنگام از آن به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از مهم ترین آن ها چگونگی ورود به بازار صادرات است. انتخاب چگونگی ورود به بازار خارجی یک تصمیم استراتژیک و مهم است. در اجرای این تصمیم بخش عمده ای از منابع مالی و انسانی شرکت ها صرف می شود، به همین دلیل انتخاب روش بهینه برای صادرات از اهمیت بالایی برخوردار است.
در این بین، یک عامل مهم و اثرگذار در ادامه یا توقف صادرات، تجربه صادراتی است. نرخ تورم، نرخ ارز و اعمال تحریم ها در حوزه های مختلف تحولاتی ایجاد کرده است که از جمله این حوزه ها، فعالیت های صادراتی است. ادامه این نوع فعالیت ها شاید از شاخص های مهم کلان اقتصادی اثر بپذیرید، اما چگونگی انجام آن، شروع یا توقف آن ناشی از تجربه میدانی شرکت های صادرکننده است. درواقع هرچه تجربه صادرکننده بیشتر باشد، میزان عدم اطمینان برای فعالیت در بازار جدید کمتر می شود.
یک بررسی ایرانی می گوید نوپا بودن شرکت ها در تمایل آن ها برای ورود به بازارهای صادراتی اثرگذار است. درواقع هرچه شرکتی بیش از رقبایش، از فناوری استفاده کند و ایده های نوآورانه را در شرکت پیاده کند، تمایل آن برای حضور در بازارهای صادراتی افزایش پیدا می کند. صادرکنندگان نوپا به طور معمول حجم بالایی از محصولات خود را صادر می کنند. اما یک نکته مهم، افزایش احتمال خروج از بازارهای صادراتی برای شرکت های تازه کار و نوپاست. هرچند این شرکت در ورود به بازارهای خارجی با سرعت و کیفیت بهتری عمل می کنند، اما به دلیل فقدان تجربه صادراتی، احتمال خروج آن ها از بازارها بیشتر است.
به دلیل نقش آفرینی تجربه صادراتی، توصیه شده شرکت های نوپا در آغاز در بازارهای جدید در کشورهایی حضور پیدا کنند که از نظر ساختار فرهنگی و اقتصادی با بازار نخست مشابه است. هم چنین پس از حضور چندساله در بازار هدف و کمرنگ شدن نقش تجربه در رشد فعالیت های تجاری، توجه ویژه به نقش محدودیت های اعتباری، توان تولید، لجستیک و فعالیت های بازاریابی برای گسترش فعالیت ها ضروری است.
برای مطالعه بیشتر مقاله «بررسی رفتار صادرکنندگان جدید در بازارهای صادراتی با تاکید بر نقش تجربه صادراتی» را بخوانید. این مقاله در نشریه پژوهش های اقتصاد صنعتی در بهار سال جاری منتشر شده است.