هندوانه؛ محصول اول صادرات کشاورزی ایران

بررسی وضعیت 24 قلم کالای صادراتی در ثلث اول سال جاری نشان می‌دهد سبد کالای صادراتی بیش از همه در اختیار محصولات پتروشمی، گاز، صنایع معدنی و ... قرار داشته است. در میان این لیست بلند صادراتی تنها یک محصول کشاورزی قرار دارد؛ هندوانه، محصولی آب‌بر که کارشناسان صادرات آن را به نفع کشور نمی‌دانند و معتقدند با توجه به خشکسالی که در کشور وجود دارد ضرر صادرات این کالا بیش از منفعت آن برای کشور است.
براساس آمار گمرک در چهار ماهه نخست سال سال جاری میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی) بالغ بر ۴۵ میلیون و ۷۵۸ هزار تن و به ارزش نزدیک 16 میلیارد دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایشی 28.56 درصدی در وزن و کاهشی 7.97 درصدی در ارزش دلاری داشته است روندی که از صادرات ارزان ایران به سایر کشورها حکایت دارد.
مجموع مبادلات بازرگانی کشور در ۴ ماهه نخست سال جاری حدود ۳۵ میلیارد و ۴۴۵ میلیون دلار بوده و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای صادراتی در چهار ماه نخست سال جاری ۳۴۸ دلار و متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی هم به ۱۶۵۰ دلار رسید.
براساس ارزیابی صورت گرفته ۵ قلم عمده کالاهای صادراتی شامل «گاز طبیعی مایع شده» در ظروف یک هزار سانتی متر مکعب و بیشتر با یک میلیارد و ۶۳۳ میلیون دلار، «پروپان مایع شده» با یک میلیارد و ۱۴۰ میلیون دلار، «بوتان مایع شده» با ۸۲۳ میلیون دلار، «قیر نفت» با ۶۸۹ میلیون دلار و متانول با ۶۶۵ میلیون دلار ۵ قلم عمده کالای صادراتی در این مدت بوده اند. با توجه به داده‌های اعلام شده این سوال مطرح می‌شود که عمده کالای صادراتی ایران به چه کشورهای رسیده‌اند؟ براساس داده‌های اعلام شده از سوی گمرک این سوال مطرح می شود که در مدت زمان مورد بررسی کالاهای صادراتی ایران به چه کشورهای صادر شده است؟ ارزیابی های صورت گرفته نشان می دهد در مدت زمان مورد بررسی «چین»، «عراق»، «ترکیه»، «امارات متحده عربی»، «هند»، «پاکستان»، «افغانستان»، «عمان»، «اندونزی» و «فدارسیون روسیه» عمده مقاصد صادراتی کشور بوده‌اند.
روند صادرات تنها محصول کشاورزی
حضور تنها یک محصول کشاورزی در میان 24 قلم کالای اول صادراتی این سوال را به وجود می‌آورد که چرا صادرات محصولات کشاورزی نتوانسته‌اند در سبد کالای صادراتی کشور جای به خود اختصاص دهند. از سوی دیگر به گفته فعالان اقتصادی صادرات هنداونه در فصل گرم اصولا یکی از کالاهای مهم محسوب می‌شود که کشورهای حاشیه خلیج فارس عمده خریداران آن محسوب می‌شوند.
براساس داده‌های اعلام شده از سوی گمرک در بازه زمانی مورد بررسی ایران در مجموع 541 هزار تن هندوانه به ارزش 118 میلیون و 314 هزار دلار صادر کرده‌ است،‌ صادراتی که برخی از کارشناسان از آن با عنوان صادرات آب یاد می‌کنند.