بررسی اشتغال زنان در ایران از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲ تصویری از فراز و نشیبهای حضور زنان در بازار کار و همچنین چالشها و فرصتهای پیشروی آنها را ارائه میدهد.این بررسی نشان میدهد با وجود اینکه بیش از 4 سال از شیوع کرونا میگذرد، همچنان جمعیت شاغلین زن بسیار پایین تر از سال 98 است...
در این بازه زمانی نرخ مشارکت اقتصادی زنان روند کاهشی داشته است و از 16.2 درصد در سال ۹۷به 14.2 درصد در سال ۱۴۰۲رسیده است. در حالیکه نرخ مشارکت مردان در سال ۱۴۰۲حدود ۶۸درصد برآورده شده است. نرخ بیکاری زنان از 20.7 درصد سال ۹۵به ۱۵درصد در سال گذشته رسیده، در مورد کاهش نرخ بیکاری همزمان با کاهش نرخ مشارکت اقتصادی نمیتوان به طور قطع نظر داد و گفت که شرایط بهتر یا بدتر شده است . عوامل موثر بر اشتغال زنان عواملی مانند رونق و رکودهای اقتصادی نرخ تورم و سرمایهگذاری بر اشتغال زنان موثر است. به عنوان مثال در سال ۹۷و با خروج آمریکا از برجام نرخ رشد جمعیت شاغل زنان با کاهش دو درصدی مواجه شده است اما در مقابل با توافق برجام در سال ۹۴با افزایش نرخ رشد جمعیت شاغل زنان مواجه شدیم به عبارتی رکود سال ۹۷مانعی بزرگ برای پسرفت اشتغال زنان بود نگرشها و باورهای جامعه نسبت به نقش زنان قوانین و مقررات مربوط به کار زنان و دسترسی به امکانات مانند مهد کودکها از جمله عوامل اجتماعی و فرهنگی هستند. سالی پر از رونق برای زنان سال ۱۳۹۸را هم میتوان سال رونق بازار کار زنان با وجود خروج آمریکا(در سال 97) از برجام دانست. با کاهش نرخ بیکاری از 18.9 درصد در سال ۹۷به 17.5 درصد در سال ۹۸وهمچنین افزایش نرخ مشارکت از 16.1 درصد به ۱۷درصد در همین بازه زمانی شاهد بهبود بازارکار زنان بوده ایم. بیشترین تعداد شاغلین از سال ۹۵تا ۱۴۰۲در سال 98 رقم خورد و به عدد ۴میلیون و ۳۲۰هزار نفر رسید. کرونا و کمترین نرخ مشارکت در سال ۹۹با کاهش نرخ مشارکت مواجه بوده ایم که در مقایسه با سال ۹۸سه واحد درصد کاهش داشته است.کرونا مهمترین عامل این کاهش شمرده میشود. به دنبال کاهش مشارکت اقتصادی زنان، تعداد شاغلین را از ۴میلیون و ۳۲۰هزار نفری سال ۹۸به ۳میلیون و ۶۵۸هزار نفر در سال ۹۹کاهش داد. همچنین در این سالها قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به سیاستهای فرزندآوری در کاهش تعداد شاغلی موثر بوده است. وضعیت بد بازار کار زنان در سال ۱۴۰۰ادامه داشت. چراکه هم نرخ بیکاری از 15.6 درصد در سال ۹۹به ۱۶درصد در سال ۱۴۰۰رسید. همچنین نرخ مشارکت از 13.9 به 13.6 درصد کاهش یافت. بنابراین افزایش نرخ بیکاری همزمان با کاهش نرخ مشارکت نشان دهنده وضعیت نامناسب بازار کار برای زنان در سال ۱۴۰۰است. در این سال به کمترین تعداد شاغلین در بازه ۷ساله میرسیم و عدد ۳میلیون و ۵۱۵هزار نفری را میبینیم. بهبود کم جان بازار کار زنان به گزارش اکو ایران، تعداد شاغلین زن در دو سال گذشته روندی صعودی به خود گرفته و از 3 میلیون و 500 هزار نفر به حدود 3 میلیون و 900 هزار نفر رسیده است. با وجود اینکه جمعیت زنان شاغل در دو سال گذشته بهبود یافته، اما همچنان نسبت به دوره قبل از کرونا به طور قابل توجهی پایینتر است. به عبارت دیگر جمعیت شاغلین زن در سال گذشته بالغ بر 400 هزار نفر پایین تر از سال 98 برآورد شده است.