سه‌سناریوی طلایی

این صعود استثنایی حاصل مجموعه‌ای از عوامل بود؛ محیط ژئوپلیتیک به‌شدت متلاطم، ضعف گسترده دلار آمریکا، نرخ‌های بهره پایین‌تر و در نهایت افزایش تقاضای سرمایه‌گذاران و بانک‌های مرکزی برای تنوع‌بخشی و ایجاد ثبات در سبد دارایی‌ها از جمله این عوامل بودند. مدل بازدهی GRAM نشان می‌دهد ریسک‌های ژئوپلیتیک حدود ۱۲واحد درصد و ضعف دلار و کاهش نرخ‌های بهره حدود ۱۰واحد درصد از رشد امسال طلا را توضیح می‌دهند؛ ترکیب این دو عامل حدود ۱۶واحد درصد از کل بازدهی طلا را تشکیل داده است. این امر نشان می‌دهد که در دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، نقش سیاست و نااطمینانی کلان در بازار طلا کاملا برجسته بوده است. از سوی دیگر، شتاب روند قیمتی، موقعیت‌گیری معامله‌گران و رشد اقتصادی نیز در مجموع حدود ۱۹واحد درصد به عملکرد طلا افزوده‌اند. نکته مهم این است که برخلاف بسیاری از سال‌ها که یک محرک اصلی بازار را هدایت می‌کند، در ۲۰۲۵ نیروها متنوع و نسبتا متعادل بوده‌اند، هرچند مومنتوم سهم بالاتری داشته است.
چشم‌انداز طلا در سال۲۰۲۶
بازارها فعلا انتظار استمرار وضعیت کنونی را دارند؛ به این معنا که رشد جهانی در محدوده ۲.۷ تا ۲.۸ درصد بماند، فدرال‌رزرو حدود ۰.۷۵ واحد درصد دیگر نرخ بهره را کاهش دهد، دلار اندکی تقویت شود و نرخ‌های بلندمدت تقریبا ثابت بمانند. در چنین فضایی، مدل ارزش‌گذاری طلا نیز نوسان طلا در یک بازه قیمتی خاص را نشان می‌دهد. با این حال، تجربه سال‌های اخیر ثابت کرده که اقتصاد کلان به‌ندرت دقیقا مطابق اجماع حرکت می‌کند؛ آنچه اهمیت دارد افزایش فراوانی ریسک‌های ناگهانی و رخدادهای غافلگیرکننده است. بر همین اساس، شورای جهانی طلا، سه سناریوی کلیدی برای ۲۰۲۶ ترسیم کرده است.
سناریوی اول؛ لغزش ملایم
این سناریو زمانی رخ می‌دهد که رشد اقتصادی آمریکا کند شود، بازار کار نرم‌تر شود و فدرال‌رزرو مجبور به کاهش شدیدتر نرخ‌ها شود. توقف موج هیجانی پیرامون هوش مصنوعی نیز ممکن است فشار فروش در بازار سهام ایجاد کند و ریسک‌گریزی را افزایش دهد. در این حالت، دلار تضعیف شده و طلا می‌تواند بین ۵ تا ۱۵درصد رشد کند. این بازدهی اگرچه در مقایسه با جهش خارق‌العاده ۲۰۲۵ معمولی است، اما هنوز برای یک سال عادی رقم قابل‌توجهی محسوب می‌شود. ادامه خرید بانک‌های مرکزی و ورود سرمایه‌گذاران نهادی آسیایی، مانند صندوق‌های بازنشستگی هند نیز می‌تواند به این روند کمک کند.
سناریوی دوم؛ حلقه زوال
این سناریو احتمال وقوع یک رکود جهانی عمیق‌تر را بررسی می‌کند. تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک، بحران‌های منطقه‌ای و کشمکش‌های تجاری می‌تواند اعتماد فعالان اقتصادی را فرسوده کند و شرکت‌ها و خانوارها را به عقب‌نشینی وادار کند. نتیجه آن، افت شدید سرمایه‌گذاری و مصرف، کاهش تورم به زیر سطح هدف و سیاست انبساطی تهاجمی از سوی فدرال‌رزرو خواهد بود. در چنین شرایطی، بازدهی اوراق پایین می‌آید، دلار ضعیف می‌شود و سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن مانند طلا هجوم می‌برند. طبق تحلیل گزارش، طلا در این سناریو می‌تواند ۱۵ تا ۳۰درصد رشد کند. رشد ورودی به ETFهای طلا که در سال جاری بیش از ۷۷‌میلیارد دلار بوده، همچنان موتور اصلی خواهد بود و حتی با وجود کاهش تقاضای جواهرات و مصرف صنعتی، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا خواهد کرد.
سناریوی سوم؛ بازگشت تورم
در این حالت، سیاست‌های دولت ترامپ موفق از آب درمی‌آید، رشد اقتصادی سریع‌تر می‌شود، تورم دوباره بالا می‌رود و فدرال‌رزرو به‌جای کاهش، احتمالا نرخ‌ها را ثابت نگه می‌دارد یا افزایش می‌دهد. نتیجه آن افزایش بازدهی اوراق، تقویت دلار و چرخش سریع سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های ریسکی است. این سناریو برای طلا کاملا منفی است که به خروج سرمایه از صندوق‌های ETF، کاهش تقاضای سرمایه‌گذاران خرد و افت قیمت بین ۵ تا ۲۰درصد منجر می‌شود. با وجود این، خریدهای مقطعی مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران بلندمدت ممکن است در کف‌های قیمتی تا حدودی نقش حمایتی داشته باشد.
خرید بانک‌های مرکزی و بازیافت طلا
پس از سناریوهای اصلی، گزارش یادشده، دو عامل غیرقابل‌مدل‌سازی را نیز بررسی می‌کند؛ تقاضای بانک‌های مرکزی و عرضه بازیافتی. خرید بانک‌های مرکزی، به‌ویژه در اقتصادهای نوظهور با ذخایر بسیار کمتر نسبت به کشورهای توسعه‌یافته، همچنان محرک کلیدی طلاست. اما اگر خریدها به‌سطوح پیش از کرونا کاهش یابد، یک باد مخالف قوی برای بازار ایجاد می‌شود. در مورد بازیافت نیز رفتار بازار متفاوت شده است؛ با وجود جهش قیمت، بازیافت کمتر از حد انتظار رشد کرده، زیرا مقدار زیادی طلا در هند و سایر کشورها برای وثیقه‌گذاری و گرفتن وام استفاده می‌شود.
اگر شرایط اقتصادی هند تضعیف شود، احتمال نقد شدن وثایق و افزایش عرضه ثانویه وجود دارد؛ عاملی که می‌تواند قیمت‌ها را تحت فشار بگذارد. گزارش شورای جهانی طلا، تاکید می‌کند که چشم‌انداز۲۰۲۶، درست همانند ۲۰۲۵، تحت‌تاثیر سطح بی‌سابقه‌ای از نااطمینانی است. قیمت فعلی تا حد زیادی بر مبنای اجماع بازار تعیین شده، اما در جهانی که ریسک‌های ژئوپلیتیک و شوک‌های غیرمنتظره رو به افزایش‌ هستند، احتمال تحقق سناریوهای صعودی بیشتر از سناریوهای نزولی ارزیابی می‌شود. سرمایه‌گذاری در طلا همچنان ظرفیت رشد دارد، بانک‌های مرکزی ممکن است نقش حمایتی داشته باشند و بازیافت طلا نیز می‌تواند در هر دو جهت اثرگذاری کند. به گزارش دنیای اقتصاد، اگرچه مسیر طلا در ۲۰۲۶ روشن نیست، اما ارزش آن در سبد‌های سرمایه‌گذاری همچنان پابرجاست. در همین راستا، طلا در محیطی پرریسک، بهترین ابزار برای تنوع‌بخشی و محافظت در برابر شوک‌های غیرمنتظره باقی می‌ماند.