رشد اشتغال ناقص در میان زنان

مرکز آمار در آخرین گزارش طرح جامع آمارگیری نیروی کار مربوط به تابستان 1402 به آمار اشتغال ناقص به تفکیک جنسیت اشاره کرده است. اشتغال ناقص نوعی از اشتغال است که افراد در آن کمتر از 44 ساعت در هفته کار کنند، با وجود اینکه مایل به کار بیشتر هستند. به بیان دیگر کسانی که در وضعیت اشتغال ناقص هستند، کمتر از بهره‌وری خود کار میکنند.
این نوع از اشتغال وضعیت مناسبی را نشان نمی‌دهد زیرا افراد معمولا به دلیل فقر و عدم وجود شغلی متناسب با مهارت‌های خود مجبور به اشتغال در این نوع مشاغل می‌شوند. به گزارش این مرکز در تابستان سال جاری 1 میلیون و 942 هزار و 141 فرد اشتغال ناقص داشته‌اند که 7.9 درصد از کل جمعیت شاغل را تشکیل می‌داده‌اند، به عبارتی از هر صد نفر فرد شاغل در کشور تقریبا 8 نفر اشتغال ناقص داشته‌اند.
در این میان آمار بازار کار در این فصل به تفکیک جنسیت نشان می‌دهد 90 درصد اشتغال ناقص در کشور مربوط به مردان است.
سهم 90 درصدی مردان از اشتغال ناقص در کشور
وضعیت اشتغال یکی از شاخص‌های اصلی برای ارزیابی وضعیت اقتصاد یک کشور است. رشد اشتغال می‌تواند کاهش فقر را به دنبال داشته باشد و بنابراین میزان توسعه‌یافتگی در کشور را نیز نشان می‌دهد. در این رابطه نوعی از اشتغال وجود دارد که وضعیتی بین بیکاری و اشتغال است و اشتغال ناقص نامیده می‌شود. در این نوع از اشتغال موقعیت شغلی شاغلان در مخاطره است، زیرا افراد معمولا در حرفه‌ای متناسب با مهارت و تحصیلات خود مشغول به کار نستند، بهره‌روی آن‌ها پایین است و درآمد کافی نیز ندارند. بنابراین این شاخص در کنار شاخص بیکاری می‌تواند میزان ضعف بازار کار در کشور را نشان دهد.
به گزارش مرکز آمار در تابستان سال جاری از کل تعداد شاغلین دارای اشتغال ناقص 1 میلیون و 749 هزار مرد و 192 هزار نفر زن بوده‌اند. بنابراین کل جمعیت اشتغال ناقص یک میلیون و 942 هزار نغر بوده است.
بنابراین سهم مردان از این نوع اشتغال 90 درصد و سهم زنان 10 درصد بوده است. در این رابطه باید توجه کرد که به طور کلی در حوزه اشتغال کشور سهم مردان بیشتر از زنان است.
بررسی تغییرات این نوع اشتغال نسبت به فصل قبل نشان می‌دهد با وجود کاهش نرخ اشتغال ناقص نسبت به فصل قبل در کل کشور این نرخ در میان زنان به مقدار قابل توجهی افزایش یافته است.
رشد اشتغال ناقص زنان در تابستان
بازار کار از بازارهای فصلی است. یعنی با تغییرات فصل وضعیت آن دچار نوسانات مشخصی می‌شود. بنابراین بهتر است تغییرات آن به صورت فصلی بررسی شود. همچنین در مورد اشتغال ناقص شاخصی که وضعیت آن را بهتر مشخص می‌‌کند نرخ این اشتغال است که برابر است با تعداد افراد با اشتغال ناقص نسبت به کل جمغیت شاغل.
بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود کاهش نرخ اشتغال ناقص در کل کشور و در میان مردان در تابستان امسال نسبت به بهار، این نوع از اشتغال میان زنان رشد کرده است. در بهار 1402 نرخ اشتغال ناقص در کل کشور برابر با 8.3 درصد بوده که در تابستان 7.9 درصد رسیده است. یعنی در این مدت 0.4 واحد درصد از افراد با اشتغال ناقص کاسته شده که این تعداد معادل با 67 هزار و 841 نفر است. در میان مردان نیز این نوع از اشتغال در تابستان با کاهش 0.6 واحد درصدی نسبت به فصل قبل همراه بوده است. به طوری که نرخ اشتغال آن‌ها از 9 درصد به 8.4 درصد رسیده است که این کاهش معادل با خروج 91 هزار و 64 مرد از آمار اشتغال ناقص است. این تعداد یا به جمعیت بیکار اضافه شده‌اند، یا شغل تمام‌وقت یافته‌اند و یا از بازار کار خارج شده‌اند.
با وجود کاهش کلی نرخ اشتغال ناقص در کشور، نرخ این نوع اشتغال در زنان نسبت به فصل قبل 0.4 واحد درصد بیشتر شده به طوری که در تابستان 23 هزار و 243 زن به آمار اشتغال ناقص اضافه شده‌اند. نرخ اشتغال ناقص در زنان در بهار امسال برابر با 4.4 بوده که در تابستان به 4.8 رسیده است.
از سوی دیگر روند پنج ساله تغییرات نرخ اشتغال ناقص نشان می‌دهد این نرخ در چهار سال اخیر روندی نزولی داشته به طوری که برای مردان به کمترین حد خود در پنج سال اخیر رسیده است.
نرخ اشتغال ناقص مردان در کمترین حد خود در پنج سال اخیر
به گزارش اکو ایران،بررسی فصلی نرخ اشتغال در پنج سال اخیر حاکی از این است که تعداد افرادی که برخلاف تمایل خود برای کار بیشتر، دارای شغل پاره‌قت بوده‌اند از بهار 1399 کاهش یافته به طوری که در تابستان امسال به کمترین میزان آن در چهار سال اخیر بوده است. همچنین در میان مردان نیز این روند نزولی دیده می‌شود به طوری که نرخ اشتغال ناقص آنان در کمترین سطح خود از ابتدای سال 1398 بوده است. البته باید توجه داشت که کاهش نرخ اشتغال ناقص لزوما به معنای این نیست که افراد شغل تمام‌وقت پیدا کرده‌اند بلکه به معنای بیکار شدن نیز می‌تواند باشد.
با این حال تغییر نرخ اشتغال ناقص در میان زنان وضعیت چندان مناسبی نداشته و در میزان اشتغال ناقص در این گروه جمعیتی در چهار سال اخیر کاهش چندانی دیده نمی‌شود. این وضعیت می‌تواند حاکی از این باشد که توجه ویژه‌ای به بهبود بازار کار برای زنان صورت نگرفته است.